Na rynku

Brak płatności – jak się zabezpieczyć?

Prowadząc działalność gospodarczą i wykonując usługi na rzecz klientów może zdarzyć się sytuacja w której, po wykonaniu umowy, zaangażowaniu swojego czasu i środków, zakupie materiałów itd. nie otrzymamy zapłaty wynagrodzenia ani w części albo w całości.


Często bowiem strona zobowiązana do zapłaty opóźnia się z jego spełnieniem lub w ogóle odmawia uiszczenia należności. W konsekwencji powoduje to przestoje i zatory płatnicze, które są prawdziwą zmorą każdego przedsiębiorcy.
Jeśli nie zadbaliśmy wcześniej o zapewnienie sobie dodatkowych możliwości dochodzenia należności od kontrahenta, pozostaje naliczanie odsetek ustawowych za opóźnienie i wizja dochodzenia roszczenia na drodze postępowania sądowego, co z reguły bywa czasochłonne. Zdarza się, że jeśli wcześniej właściwie nie zadbamy o swoje interesy, może doprowadzić to do przegranej w sądzie.
Dlatego też przed podjęciem ostatecznej decyzji w sprawie współpracy, warto odpowiednio zabezpieczyć swoje interesy.

1. Rozeznanie sytuacji finansowej klienta

Najważniejszą kwestią na etapie nawiązywania współpracy z klientem, poza uzgodnieniami zakresu prac i wynagrodzenia, jest rozeznanie jego sytuacji finansowej. Można to zrobić sprawdzając kontrahenta w Krajowym Rejestrze Dłużników, a w przypadku spółek w Krajowym Rejestrze Sądowym. Już na tym etapie, warto skorzystać z pomocy kancelarii prawnej bądź firmy windykacyjnej, które odpowiedzą na pytanie, czy Kontrahent jest wypłacalny czy też ma problemy z płatnościami, jakim majątkiem dysponuje i czy w przypadku problemów płatniczych można z tego majątku skorzystać.
Również sam przedsiębiorca, w rozmowie z przyszłym klientem może sam rozeznać jego sytuacje finansową i możliwości płatnicze przez zadanie kilku pytań, które nie tylko nie zrażą klienta ale przyczynią się do zbudowania wizerunku przedsiębiorcy jako profesjonalisty, który należycie dba o interesy klienta i swoje.

2. Właściwie przygotowana umowa

Po wstępnym rozeznaniu klienta i jego sytuacji finansowej, kolejnym ważnym krokiem jest odpowiednio skonstruowana umowa.
Umowa jest prawem między stronami. Może być ona zawarta ustnie albo pisemnie.
Umowa zawarta ustnie jest oczywiście ważna, jednak kluczowym problemem w przypadku sporu np. o zapłatę, jest ustalenie na co strony się umawiały. A zatem ustalenie treści umowy. Odtworzenie wszelkich porozumień ustnych pomiędzy stronami, jakie miały miejsce na etapie zawierania i wykonywania umowy jest bardzo utrudnione, a czasem niemożliwe. Tym bardziej, że w przypadku konfliktu każda ze stron inaczej rozumie wcześniejsze ustalenia.
Dlatego też, gorąco rekomendowanym rozwiązaniem jest zawieranie umów na piśmie. Umowa zawarta na piśmie, która jest odpowiednio skonstruowania może stać się narzędziem, które w odpowiedni sposób zmotywuje kontrahenta do zapłaty.
Tytułem przykładu należy wymienić takie instrumenty jak zadatek, zamiast zaliczki, rabat za zapłatę wynagrodzenia przed terminem jego wymagalności, określenie odsetek za opóźnienie w wysokości maksymalnej oraz kary umowne. W przypadku kar umownych, należy jednak pamiętać, że nie mogą być one zastrzeżone z tytułu nie wykonania bądź nienależytego wykonania świadczenia pieniężnego.
Jak widać, wprowadzenie do umowy dodatkowych klauzul i obowiązków umownych zwiększa szanse wykonania umowy przez kontrahenta, a przede wszystkim zwiększa skuteczność uzyskania od niego zapłaty.

3. Inne formy zabezpieczenia przed brakiem płatności

Dobrze skonstruowana umowa oraz umiejętne przeprowadzenie całego procesu dowodowego związanego z możliwością wykazania swoich racji, to jeszcze nie wszystko. Oczywistym jest, że dla każdego przedsiębiorcy liczy się skuteczność, czyli realna i szybka zapłata należnego mu wynagrodzenia, powiększona o ewentualne odsetki i koszty.
Skuteczność zabezpieczenia będzie się zatem przejawiała w możliwości szybkiego i skutecznego uzyskania zapłaty bez konieczności występowania na drogę postępowania sądowego. Zabezpieczenia mogą obciążać majątek osobisty dłużnika lub majątek osobisty osoby trzeciej (która na przykład poręcza za dłużnika).
Z drugiej strony zabezpieczenia mogą przybrać formę tzw. zabezpieczeń rzeczowych, które powodują, że wierzyciel może uzyskać swoje wynagrodzenie umowne bezpośrednio ze sprzedaży rzeczy, na której dłużnik ustanowił zabezpieczenie.
Najbardziej powszechnymi środkami zabezpieczania zobowiązań pieniężnych są:

  • Zastaw / zastaw rejestrowy
  • Weksel
  • Hipoteka
  • Dobrowolne poddanie się egzekucji w trybie art. 777 kpc
  • Poręczenie
  • Gwarancja bankowa
  • Gwarancja ubezpieczeniowa
  • Przewłaszczenie na zabezpieczenie
  • Przelew wierzytelności za zabezpieczenie

Środków prawnych, które można zastosować w umowie celem zabezpieczenia jej wykonania, jest wiele. Właściwy ich wybór zależy od rodzaju umowy oraz wielkości przewidywanego wynagrodzenia, a przede wszystkim od ryzyka związanego danym kontraktem. Każdorazowo wymaga to zatem analizy i dobrania odpowiedniego narzędzia prawnego. Dlatego jeszcze przed podjęciem decyzji o nawiązaniu współpracy, warto rozważyć wykorzystanie różnego rodzaju instrumentów prawnych, które mogą pozwolić nam w przyszłości zaspokoić swoje roszczenia bądź ułatwić sądowe dochodzenie niezapłaconych należności. Umiejętne ich wykorzystanie może zaoszczędzić nam w przyszłości wielu problemów, związanych z wykonaniem umowy przez drugą stronę.

Katarzyna Podyma
Kancelaria Radcy Prawnego
Plac Wolności 3/4a
40-078 Katowice
tel. 32 400 89 91
tel. kom. 500 195 706
sekretariat@katarzynapodyma.com
www.katarzynapodyma.com

4.9/5 - (33 votes)

Data publikacji: 8 marca, 2018

Autor:

4.9/5 - (33 votes)


Komentarze


Udostępnij artykuł

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Podobne artykuły