Inwestycja w światło

Budujemy coraz bardziej energooszczędne domy. Energooszczędność to także najważniejsza cecha przy wyborze okna. Dzisiaj – możemy powiedzieć, że doszliśmy do momentu, w którym okna już nas nie okradają z ciepła. Oczywiście, jeśli wybierzemy odpowiednie…

Przez lata nasze okna były najlepszym ujściem dla ciepła generowanego w domach. Od jakiegoś czasu, w miarę postępu techniki – okna stawały się coraz bardziej szczelne.

Odpowiedni kąt nachylenia

Szczególnie trudne zadanie czekało projektantów okien połaciowych. Ich specyfika polega na kącie nachylenia dachu, od którego zależy oświetlenie domu. Jeśli kąt jest mniejszy (około 30 stopni) okna, aby odpowiednio oświetlić pomieszczenie, a co za tym idzie- dostarczyć jego użytkownikom dobrego samopoczucia powinny być wyższe, za to węższe. Jeśli kąt jest większy (około 60 stopni) okna muszą być również szerokie.

“Inwestycja w światło” poprzez powiększenie powierzchni okien niesie za sobą niebezpieczeństwo dużej utraty ciepła. Na szczęście, tendencja do oszczędzania energii, a także do jak najlepszego oświetlenia pomieszczeń wymogła na producentach okien pewnego rodzaju wyścig zbrojeń.

Szczególne wymagania

Na rynku mamy do czynienia z dwiema głównymi kategoriami ościeżnic: wykonanymi z twardego PCV oraz drewnianymi, najczęściej z drzewa sosnowego, impregnowane i pomalowane kilkoma (dwiema, trzema, a nawet czterema) warstwami lub akrylowego lakieru. Drewno musi być dobrze zaimpregnowane, aby wykluczyć możliwość osadzania się na nim pleśni, grzybów i szkodników.

Okna dachowe Wysoką poprzeczkę stawia się oknom dachowym. W oknach drewnianych obniżono współczynnik przenikania ciepła, stosując potrójne szklenie, z obiema przestrzeniami międzyszybowymi wypełnionymi gazem albo z jedną wypełnioną gazem, a drugą bardzo cienką próżniową. Okna plastikowe na razie nie uzyskują tak dobrych parametrów, bo ich konstrukcja nie daje możliwości wstawienia ciepłego zestawu szybowego.

Mniej popularne ościeżnice z PCV, ale czasem wręcz zalecane (szczególnie w pomieszczeniach gdzie są narażone na dużą wilgotność) od zewnętrznej strony całe są oblachowane. Blachy osłonowe są barierą zabezpieczającą domostwo przed działaniem zjawisk atmosferycznych (wiatru, deszczu), a także szkodliwymi zanieczyszczeniami chemicznymi.

Podstawowym parametrem, który pozwala określić izolacyjność termiczną okna, jest współczynnik przenikania ciepła U [W/(m²·K)]. Według normy maksymalna wartość współczynnika U dla okien (również połaciowych) to 2 W/(m²·K) – strefa klimatyczna I i II, oraz 2,6 W/(m²·K) – strefa klimatyczna III i IV. Nowoczesne okna są jednak cieplejsze i osiągają wartość zdecydowanie niższą. Większość okien drewnianych ma współczynnik U = 1,3-1,5 W/(m²·K), natomiast dla okien plastikowych wartość ta mieści się w przedziale 1,5-2 W/(m²·K).

Na korzystne parametry cieplne całego okna mają wpływ wartości współczynników jego poszczególnych elementów składowych. Ogromne znaczenie mają szyby, bo to przez nie zimą ucieka, a latem napływa, najwięcej ciepła. Najpopularniejsze są szyby termoizolacyjne, w których tafle szkła są oddzielone ramką dystansową, a przestrzeń między nimi jest wypełniona gazem szlachetnym, mogą być też dodatkowo antywłamaniowe, dźwiękoszczelne bądź ornamentowe.

Jakie okna do energooszczędnego domu?

Okna postrzegamy jako miejsce strat ciepła w domu, pamiętajmy jednak, że są one również źródłem pasywnego ogrzewania słonecznego w zimie, a ich rozmieszczenie jest kluczowe dla bilansu energetycznego budynku. Okna zamontowane od południa otwierają dom na bezpośrednie światło słoneczne i zapewniają pozytywny bilans energetyczny (zyskują więcej energii niż tracą). Tutaj najlepiej zastosować standardowe energooszczędne szyby dla uzyskania dodatniego bilansu energii i maksimum doświetlenia. Okna skierowane na północ doświetlają pomieszczenia rozproszonym i delikatnym światłem. Od północy straty ciepła są większe, dlatego tutaj najodpowiedniejsze będą okna wyposażone w szybę energooszczędną dwukomorową lub szybę pasywną trzykomorową, które mają niższy nawet o 45% współczynnik przenikania ciepła U równy odpowiednio 1,0 lub 0,77 W/(m²K). Jednym z najistotniejszych elementów przy instalowaniu okien do poddaszy jest zapewnienie odpowiedniej izolacji połączenia okna z dachem. Rama izolacyjna BDX ociepli ościeżnicę okna i zapobiegnie ucieczce ciepła i przenikaniu wilgoci, a także uchroni przed błędami montażowymi. Ważnym elementem poprawiającym komfort wnętrz i izolacyjność okien są rolety zewnętrzne, które latem obniżają temperaturę wnętrza aż o 7ºC, a zimą redukują straty ciepła do 27%.

Okna termoizolacyjne są uszczelniane na różne sposoby, dzięki czemu nie przepuszczają wypracowanej przez nas energii. Jednak w całym naszym zapatrzeniu, nie można zapomnieć również o wentylacji. Ościeżnice okien połaciowych wyposażono więc w nawiewniki, które regulują przepływ świeżego powietrza. W tańszej opcji dostajemy nawiewniki sterowane ręcznie, jednak implikuje to większą stratę energii, w momencie w którym pogoda drastycznie się zmienia, dlatego bezpieczniej jest wybrać trochę droższe, ale automatyczne, które same reagują na zmiany warunków pogodowych.

W oknach drewnianych ostateczna wartość współczynnika przenikania ciepła zależy od szerokości profilu – im jest szerszy, tym cieplejszy. W oknach plastikowych nie trzeba zwiększać szerokości profilu, aby polepszyć ich izolacyjność. Wystarczy wybrać okna z profilu o większej liczbie komór.

Uszczelki

Dość istotnym elementem okna są uszczelki, choć ich wpływ na wartość współczynnika przenikania ciepła dla okna jest niewielki. Uszczelniają one połączenie między ruchomą częścią okna (skrzydłem) a stałą (ramą), ograniczając dostęp zimnego powietrza – na przykład przy silnych podmuchach wiatru. Okna plastikowe są standardowo wyposażone w dwie obwodowe uszczelki zewnętrzne umieszczone na ramie. Za dodatkową opłatą można zamówić osadzenie trzeciej uszczelki – wewnątrz profilu ościeżnicy. W oknach drewnianych często jest tylko jedna uszczelka, we wrębie skrzydła. Specjalne wyżłobienie na jego profilu umożliwia zamontowanie dodatkowej uszczelki.

Oszczędność energii

Standardowa grubość pakietu oszklonego w oknach termoizolacyjnych, składającego się z dwóch tafli szkła oddzielonych ramką dystansową i przestrzeni wypełnionej gazem (tlenki metali szlachetnych takie jak argon, ksenon albo krypton) wynosi 24 mm, na co składa się po 4 mm na szybę oraz 16 mm na gaz pomiędzy nimi. Aby zaoszczędzić jak najwięcej energii ramka dystansowa powinna być wykonana przy użyciu technologii giętych naroży, dzięki czemu stanowi jedną całość, a nie ramę złożoną z czterech elementów. Ciepło można również zaoszczędzić dzieląc okno na kilka komór. Okno dwukomorowe, może pomóc w utrzymaniu energii z nawet o 25% większą skutecznością.

SzW
fot. Velux, KEYLITE