Kryteria sortowania tarcicy iglastej oraz jej klasy

Jedną z cech jakościowych przy sortowaniu drewna jest skręt włókien, jeśli włókna drzewne przebiegają spiralnie wokół osi pnia.

Skręt włókien odgrywa rolę szczególnie przy sortowaniu drewna iglastego. Nachylenie włókien służy jako kryterium pomiarowe. Dopuszczalne nachylenie włókien jest ważne w momencie sortowania. Zwiększenie się przekręcenia/nachylenia włókien później jest dopuszczalne.

Nachylenie włókien jest to względne odchylenie włókien od wzdłużnej krawędzi (sztuki) tarcicy.
Nachylenie włókien – jest to odchylenie “e” włókien zmierzone na długości 1000 mm.
W normalnym wypadku nachylenie włókien określa się według przebiegu pęknięć skurczowych (rys. 2).

Ponieważ skręt włókien w “stanie mokrym” jest trudny do rozpoznania (brak pęknięć skurczowych), to w przypadku konstrukcji, w których jest ważna stabilność ksztaltu (na przykład widoczne konstrukcje drewniane, elementy ram drewnianych), w miarę możności powinno się stosować tylko wysuszone drewno.

Klasy jakości tarcicy

Klasy jakości tarcicy iglastej wynikają z podziału jej według wytrzymałości.

Ponieważ wytrzymałość drewna podlega z reguły znacznym rozrzutom i istnieją różnorodne zależności, to w normach PN-75/D-01001 i PN-82/D-94021 przyjęto również możliwość sortowania maszynowego, ponieważ przy sortowaniu maszynowym wytrzymałość może być wyznaczona bardziej obiektywnie.

W normach polskich i w DIN 4074 rozróżnia się sortowanie wizualne (klasy jakości S7, S10 i S13) oraz maszynowe (klasy jakości MS7, MS10, MS13 i MS17).

Wizualne sortowanie przeprowadzają doświadczeni fachowcy. Sortowanie maszynowe odbywa się za pomocą odpowiednich i dopuszczonych maszyn sortujących.

Dla drewna budowlanego, którego przekroje poprzeczne nie są wymiarowane według nośności, obowiązują cechy jakościowe. Przy cechach tego rodzaju chodzi o optyczne wymagania jakościowe, które należy spełnić.

Cechy klasyfikacyjne tarcicy iglastej można znaleźć w normach.

Literatura

PN-82/D-94021. Tarcica iglasta konstrukcyjna sortowana metodami wytrzymalościowymi.
DIN 4074-1. Sortierung von Nadelholz nach der Tragf-higkeit. Nadelschnittholz (Sortowanie drenwa iglastego według wytrzymałości. Tarcica iglasta).
DIN 68365. Bauholz f.r Zimmererarbeiten. G.tebedingungen (Drewno budowlane do robót ciesielskich. Wymagania jakościowe).

MIELCZAREK Z.: Budownictwo drewniane. Arkady, Warszawa 1994.
PN-75/D-01001. Tarcica. Podział, nazwy i określenia.
PN-82/D-94021. Tarcica iglasta konstrukcyjna sortowana metodami wytrzymałościowymi.
DIN 1052 T.1. Holzbauwerke; Berechnung und Ausf.hrung (Konstrukcje drewniane; Obliczanie i wykonywanie).
DIN 4074. Sortierung von Nadelholz nach der Tragf-higkeit (Sortowanie drewna iglastego według nośności).