Metale szlachetne w budownictwie

Wraz z rozwojem architektury – szczególnie tej przez duże „A”, która z powodzeniem może pretendować do rangi sztuki – wzrosło zapotrzebowanie na nowe materiały służące podkreśleniu zamysłu architekta. Dostrzegając to zapotrzebowanie również firma Blachy Pruszyński zdecydowała się poszerzyć swoją ofertę o takie właśnie materiały, do których należą metale szlachetne stosowane na fasadach i dachach – miedź, aluminium, tytan-aluminum, stale nierdzewne oraz cynk i jego stopy. Metale te oprócz całkowitej lub dużej odporności na korozję wyróżniają się jeszcze bardzo wysokimi walorami architektonicznymi.

Miedź

Miedź należy do najbardziej rozpowszechnionych metali w budownictwie. Występuje w trzech rodzajach twardości, przy czym w budownictwie stosuje się wyłącznie miedź miękką i półtwardą. Najczęściej spotykana jest na dachach lub fasadach w technologii rąbka zamkniętego, obróbek, systemów rynnowych, rzadziej jako panele. Wśród architektów ceniona jest w szczególności za specyficzny sposób patynowania w kolorze czarno-zielonym. Należy pamiętać, że proces ten zachodzi dopiero po około 10–15 latach, jednak efekt końcowy zachwyca i wart jest czekania. Pokrycia miedziane należą do gatunku bardzo trwałych, stąd nie bez przyczyny piękno miedzianych dachów podziwiać można na największych zabytkach (katedrach, pałacach) w kraju i za granicą. Wszystko to składa się na ogólnie przyjętą opinię, że miedź należy do najbardziej ekskluzywnych pokryć dachowych, a jej posiadanie wiąże się z prestiżem.

Przy stosowaniu miedzi należy jednak uważać, gdyż tlenki miedzi są bardzo agresywne i powodują korozję innych metali, stąd na budynkach nie można łączyć jej z innymi gatunkami metali (miedź wchodzi w reakcje kontaktową i powoduje korozję elektrolityczną innych metali). W tym miejscu należy również zwrócić uwagę, iż wielkim błędem jest jej sztuczne postarzanie. W celu przyspieszenia efektu starzenia blachy miedzianej polewa się ją kwasami lub mocznikiem. O ile faktycznie chwilowo powstaje zielonkawa barwa korozji, o tyle użyte w tym celu środki, to związki nietrwale połączone z miedzią i wyjątkowo szkodliwe dla otoczenia.

Aluminium obecnie staje się najbardziej popularnym metalem wśród metali szlachetnych

Stop tytanowo-aluminiowy występuje pod handlową nazwą „Tytanium”

Aluminium oraz tytan – aluminium „Tytanium”

Aluminium obecnie staje się najbardziej popularnym metalem wśród metali szlachetnych. W budownictwie stosowanych jest kilkadziesiąt stopów jednak najbardziej popularne, to stopy twarde stosowane do prętów, rur i kształtowników oraz stopy skrajnie miękkie i plastyczne do blach płaskich. Najbardziej rozpowszechnionym sposobem stosowania aluminium są fasady z kaset, oraz blacha w technologii rąbka zamkniętego.

Stop tytanowo-aluminiowy, występujący pod handlową nazwą Tytanium, jest najbardziej zaawansowanym stopem na bazie aluminium. Dzięki dodatkom stopowym takim jak tytan, molibden, mangan czy chrom, nabywa on wyjątkowych właściwości. Oprócz niezwykłej plastyczności oraz wytrzymałości, charakteryzuje się całkowitą odpornością na warunki atmosferyczne. Właściwość ta jest szczególnie istotna w rejonach zurbanizowanych lub uprzemysłowionych, gdzie występują kwaśne deszcze oraz smog z wyziewów komunikacyjnych, które przyspieszają erozję innych metali (szczególnie cynku i jego stopów). Blacha Tytanium bardzo dobrze radzi sobie również w rejonach nadmorskich, gdzie szkwał nanosi osady solne na fasady lub dachy. O jej wyjątkowej odporności na korozję i erozję świadczyć może fakt, iż koncern Pruszyński nie wahał się wprowadzić aż 40-letniej gwarancji na ten produkt. Do tych wszystkich zalet dołączyć należy jeszcze niezwykłą lekkość – blacha o grubości 0,7 mm waży zaledwie 1,89 kg/m2.

Blacha Tytanium występuje w naszej ofercie jako naturalna blacha anodowana pod nazwą Opti Zinc lub z powłokami organicznymi w dowolnych kolorach. Powłoki organiczne na bazie poliamidu nie poddają się szkodliwemu działaniu promieni UV oraz opadów atmosferycznych, gdyż proces powlekania następuje w temperaturze 411°C. Dzięki takiemu rozwiązaniu powłoka, wtapiając się w metal, tworzy warstwę całkowicie odporną na przeginanie, załamywanie i sklepywanie nawet ostrymi dekarskimi narzędziami. Blachy Tytanium można obrabiać w temperaturach nawet do -10°C.

Cynk

Cynk w swoich stopach był do tej pory powszechnie stosowany w technologii rąbka podwójnego. Metal ten należy do bardzo wymagających i w niesprzyjających warunkach (wilgoć i brak powietrza) ulega odparzeniom, lub rdzy. Z tego względu pod tego typu blachami należy stosować podkłady z folii kubełkowych, lub specjalnych mat separacyjnych. Szczególną uwagę należy również zwrócić na temperaturę obróbki, gdyż już poniżej 8–10°C cynk lub tytan cynk staje się bardzo kruchy i ulega rozwarstwieniu oraz pęknięciom. Co więcej metal ten nie jest odporny na działanie kwasów i w środowiskach przemysłowych, lub w dużych miastach należy przemyśleć jego zastosowanie.

Cynk posiada jednak wiele zalet, które stanowią o jego częstym stosowaniu – należy tu przede wszystkim wymienić nieprzeciętną trwałość tego materiału, którą oblicza się na ok. 100 lat. Zwolennicy cynku – zwłaszcza wykonawcy – wskazują na łatwy sposób formowania i łączenia, podczas gdy użytkownicy tego pokrycia podkreślają głównie jego estetyczny wygląd i wyjątkową barwę. Obecnie też coraz częściej zwraca się uwagę na fakt, że jest to pokrycie przyjazne środowisku.

Stal nierdzewna jest najbardziej odporna na działanie związków chemicznych

Stale nierdzewne

Stale te posiadają bardzo wiele stopów począwszy od stali trudnordzewiejących, po stale chirurgiczne. Występują zwykle jako profile, rury i blachy, jednak z uwagi na dość wysoką cenę są rzadko stosowane w budownictwie. Obecnie trwają prace nad wprowadzeniem tych blach szerzej na rynek jako kaset, kasetonów i blachy na rąbek stojący. Stal nierdzewna jak sama nazwa wskazuje jest najbardziej odporna na działanie związków chemicznych.

Pokrycia dachowe z blachodachówki

Jako alternatywę dla blach ze stali szlachetnej firma Blachy Pruszyński posiada w swojej ofercie powlekane blachy ocynkowane ze stali S 280, które bez wątpienia można zaliczyć do pokryć ekskluzywnych. Mowa w tym miejscu o blachodachówce z powłoką HPS 200, tj. pokrytą poliwinylem o grubości 200 µm. Dzięki stabilizatorom ultrafioletowym blacha ta jest wyjątkowo odporna na warunki atmosferyczne, które powodują odbarwienia. Okres gwarancyjny na ten produkt trwa 20 lat i obejmuje również odbarwiania.

Kolejnym luksusowym artykułem w naszym asortymencie jest blachodachówka Bond Exclusive, produkowana przez czeską firmę Satjam, wchodzącą w skład Grupy Pruszyński. Jest to lekkie pokrycie dachowe z posypką kamionkową. Podstawę pokrycia tworzy wysokiej jakości blacha stalowa ze specjalnym wykończeniem powierzchni – metalizowaną termicznie warstwą ALUSAT – stopem aluminium, cynku oraz krzemu. Bond Exclusive dostępny jest w 6 podstawowych kolorach i w 6 na życzenie Klienta. Firma Satjam gwarantuje również wszystkie akcesoria potrzebne do montażu tego pokrycia.

Krzysztof Wilk