Montaż więźby dachowej tradycyjnej i prefabrykowanej – podstawowe zasady

Więźba dachowa to kręgosłup dachu, dźwiga na sobie cały ciężar pokrycia. Jej wykonaniem zajmuje się cieśla. Standardowy zakres prac obejmuje nie tylko przygotowanie elementów więźby i połączeń ciesielskich, ale impregnowanie i montaż. Jeśli chcesz wiedzieć jakie są różnice w budowie więźby tradycyjnej i prefabrykowanej i w jaki sposób należy prawidłowo łączyć krokwie i belki, ten artykuł jest dla ciebie.

Tradycyjna więźba dachowa

Na początku mocowane są murłaty, potem, o ile projekt to przewiduje, wykonuje się konstrukcję z belek podwalinowych, słupów i płatwi. Na niej i na murłatach oprą się krokwie. Zaraz potem, na swoje miejsce trafiają krokwie skrajne, narożne i koszowe, następnie wszystkie pozostałe. Na koniec zaś instalowane są tak zwane wymiany nad i pod otworami na okna połaciowe oraz nad lukarnami. Ostatnim etapem montażu więźby dachowej jest zazwyczaj budowa konstrukcji ścian i dachu lukarn.

Należy zwrócić uwagę na to, żeby drewniane elementy były zawsze oddzielone od murów i powierzchni betonowych przekładkami z papy. Krokwie natomiast muszą być oddylatowane, czyli odsunięte od ścian działowych poddasza, po to aby nie wywierały na nie nacisku powodującego odkształcenia i pękanie. Pomiędzy murem i drewnem niezbędna będzie przekładka z wełny mineralnej.

Niezwykle istotne jest porządne wypoziomowanie krokwi, dzięki czemu połacie będą równe. Nie mniejsze znaczenie ma staranność i solidność wykonania złącz ciesielskich. Ponieważ to trudna sztuka, coraz częściej cieśle decydują się scalać elementy więźby za pomocą metalowych łączników (zwanych często BMF) lub używając stalowych płytek gwoździowanych albo płytek perforowanych i śrub.

Połączenia drewnianych elementów

Dawniej, każdy cieśla przy użyciu prostych narzędzi ręcznych bez problemów potrafił dociąć belki i wykonać w nich nawet najbardziej skomplikowane czopy lub wręby. Doskonale orientował się w tym, jak powinny być wyprofilowane, aby udało się uzyskać trwałe i sztywne połączenia poszczególnych fragmentów. Obecnie fachowcy coraz chętniej sięgają po stalowe łączniki i płytki (zwane też okuciami ciesielskimi, zastępujące typowe połączenia, co bardzo przyspiesza postępy prac. Trzeba jednak wiedzieć, że dobór i rozmieszczenie stalowych łączników musi zaplanować projektant.

Przy stosowaniu stalowych łączników i płytek, należy pamiętać, że nie można ich wykorzystywać do belek i desek o grubości mniejszej niż 5 cm, zaś między łączonymi elementami nie mogą pozostawać żadne szczeliny. Trzeba też stosować do danego łącznika tyle gwoździ, śrub lub wkrętów, ile przewiduje projekt, tu żadna oszczędność nie jest wskazana.

Więźba prefabrykowana

Po pierwsze zamawiamy wiązary, po drugie budową więźby wiązarowej zajmuje się oddelegowana ekipa z firmy, w której je zamówiliśmy. Swoją pracę zaczynają od przymocowania murłat, następnie ustawiają wiązar skrajny. Kolejne wiązary montowane są pojedynczo lub parami na belkach oczepowych lub murłatach i scalane z nimi za pomocą specjalnych łączników ciesielskich ze stali nierdzewnej.

Każdy wiązar składa się z desek spiętych płytkami kolczastymi. Kształty wiązarów determinowane są kształtami dachu. Zdarza się, że niektóre wiązary przeznaczone do budowy dachów, pod którymi mają się znaleźć pomieszczenia użytkowe, są pozbawione pasów dolnych. Strop ma wówczas zazwyczaj konstrukcję betonową lub gęstożebrową.

Do zapewnienia całkowitej sztywności konstrukcji podczas montażu, pary wiązarów spina się wzajemnie, przybijając do nich deski. Później usztywnienie z desek zastępuje taśma stężająca ze stali nierdzewnej rozpięta po przekątnej połaci.

Gdy wiązary podstawowe są już na miejscu, montuje się elementy uzupełniające w postaci wiązarów połówkowych, krokwi kulawkowych. Montaż takiej więźby może zająć niespełna dzień, pod warunkiem , że dach ma nieskomplikowaną budowę. Zazwyczaj jednak trwa od 2 do 3 dni.

Tradycyjna więźba dachowa czy prefabrykowana?

Więźby tradycyjne, które zbudowane są ze zwykłej impregnowanej tarcicy są raczej tanie. Prefabrykowane zaś są tym tańsze, im prostsza jest bryła dachu. W przypadku dachów jedno lub dwuspadowych z nieużytkowym poddaszem mogą być nawet tańsze od więźb krokwiowych.

W przypadku dużych i skomplikowanych dachów z poddaszem użytkowym więźby prefabrykowane są zdecydowanie droższe. Na koszty składa się konieczność stosowania wiązarów o różnych kształtach i różnej wielkości. Jeśli zaś do ustawiania dużych elementów konieczne będzie wynajęcie dźwigu zastosowanie więźby wiązarowej zaczyna być dość kosztowne.

ASZ