Projekt domu

Budowa domu to duże wyzwanie i często inwestycja na całe życie. Przed przysłowiowym wbiciem pierwszej łopaty należy podjąć wiele ważnych decyzji. Do głównych z nich należy wybór odpowiedniego projektu domu, zarówno pod kątem swoich wymagań, oczekiwań, a przede wszystkim marzeń, jak i wytycznych z planu zagospodarowania terenu. Od wielkości budynku oraz ilości i rozkładu pomieszczeń będzie zależał późniejszy komfort jego użytkowania. Czym się zatem kierować, żeby w przyszłości cieszyć się właściwym wyborem? Jaki projekt spełni nasze oczekiwania: gotowy czy indywidualny? Przeanalizujmy kilka najistotniejszych kwestii dla budownictwa jednorodzinnego. Sprawdźmy, w jaki sposób wybrać idealny dla nas projekt domu.

Budowa domu jest niezaprzeczalnie jedną z poważniejszych inwestycji, pochłaniającą czas i pieniądze. Budowlane porzekadło mówi, że ,,pierwszy dom buduje się dla wroga, drugi dla przyjaciela, trzeci dla siebie”. Rozczarowanie i późniejsze niezadowolenie wynikają najczęściej ze źle wybranego, mało funkcjonalnego i niedostosowanego do naszych potrzeb projektu domu. Żeby uniknąć błędów, wybudować dom idealny i udowodnić, że od każdej reguły są jednak wyjątki, warto poświęcić czas na wybór odpowiedniego projektu. Mamy nadzieję, że poniższy tekst pomoże Wam zbudować od razu ten „trzeci” dom.  Zacznijmy jednak od początku.

Podstawowymi kryteriami, które nie rzadko determinują parametry przyszłego budynku, narzucają pewną selekcję i prowadzą do wyboru tego jedynego, idealnego projektu domu jest analiza:

– planu miejscowego lub warunków zabudowy, które regulują: zasady kształtowania ładu przestrzennego oraz zagospodarowania terenu, a także inne konkretne warunki zabudowy, jak np. maksymalną powierzchnię zabudowy działki, dopuszczalną ilość kondygnacji, wysokość budynku, maksymalną szerokość frontowej elewacji, bryłę dachu czy możliwy kąt nachylenia połaci.

– wymiarów i kształtu działki oraz ukształtowania terenu, co ma znaczący wpływ dla usytuowania budynku zgodnie z Prawem Budowlanym (między innymi dla zachowania odpowiednich odległości wybudowanego domu od granicy działki i sąsiednich budynków mieszkalnych czy komercyjnych).

– naszych oczekiwań i wymagań.

PROJEKT IDEALNY – NA CO NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ

Każdy z nas poszukuje czegoś innego. Każdy z nas ma inne wymagania i oczekiwania, a przede wszystkim marzenia. Jednak wszystkich nas łączy jedno – chęć wybrania idealnego projektu domu, który zapewni komfort życia wszystkim jego mieszkańcom. Dlatego decyzja o takim wyborze wymaga przemyślenia i wnikliwej analizy własnych potrzeb. Powinna się opierać na zaplanowaniu optymalnych rozwiązań przestrzennych i funkcjonalnych. Od ilości, proporcji i rozmieszczenia pomieszczeń, również względem stron świata będzie zależał nie tylko komfort użytkowania budynku, ale również koszty budowy i  jego codziennej eksploatacji.

W pierwszej kolejności warto przeanalizować styl życia własnej rodziny. By znaleźć odpowiedź na pytanie, w jaki sposób dom może odpowiedzieć na potrzeby domowników, dobrze jest wziąć pod uwagę wszystkie przyzwyczajenia i nawyki przyszłych mieszkańców, mając na uwadze nie tylko obecne, ale i przyszłe potrzeby. Po co ta analiza? Żeby wiedzieć, czego dokładnie chcemy. Jeśli marzysz o domu otwartym na zieleń i przyrodę, zaplanujesz salon z dużymi przeszkleniami i widokiem na ogród lub łąkę, czy las za ogrodzeniem. Uwielbiasz zapraszać przyjaciół i wspólnie gotować? Zwrócisz uwagę na dużą, otwartą i funkcjonalną kuchnię. Pracujesz w domu? Będziesz szukał projektów, w których jeden z pokoi będzie mógł być zaadoptowany na biuro. Planujesz dużą rodzinę? W polu Twoich zainteresowań będą tylko projekty domów z kilkoma sypialniami. Jak często jeździsz na zakupy? Wystarczy Ci tylko lodówka, czy będziesz potrzebować spiżarni, w której wygodnie zmagazynujesz większe zapasy? To jedynie przykłady pytań, które mamy nadzieję, uświadomiły Wam, jak ważna jest wnikliwa analiza Waszego dobowego rytmu funkcjonowania i potrzeb rodziny we wszystkich aspektach życia.

Żeby wybrać projekt domu skrojony na miarę naszych potrzeb, należy również wziąć pod uwagę i przeanalizować inne aspekty, takie jak:

Powierzchnia domu – Powinna być dostosowana do powierzchni działki oraz możliwości i potrzeb, zarówno obecnych, jak i przyszłych. Perspektywiczne myślenie pozwoli na wybór optymalnej powierzchni przyszłego domu. Można oczywiście wybrać duży i przestronny dom, jednak trzeba wziąć pod uwagę jego późniejsze koszty eksploatacyjne, w szczególności w okresie grzewczym. Z drugiej strony decyzja o niewielkiej powierzchni nie pozwoli na w pełni komfortowe jego użytkowanie. Dlatego optymalnym rozwiązaniem jest dostosowanie powierzchni domu proporcjonalnie do ilości mieszkańców, biorąc pod uwagę ewentualną możliwość powiększenia się rodziny.

Pomieszczenia – liczba, wielkość i wysokość poszczególnych pomieszczeń, ich układ względem siebie, funkcjonalność oraz obecność skosów są najważniejszymi czynnikami, decydującymi o komforcie użytkowania domu. Ponadto, oprócz określenia ilości i powierzchni niezbędnych pomieszczeń, jak kuchnia, salon, sypialnie należy rozważyć również ilość łazienek oraz zapotrzebowanie na inne przestrzenie np.: kotłownię, pomieszczenie gospodarcze, spiżarnię, garderobę, garaż. Ponadto układ pomieszczeń powinien odpowiadać trybowi życia i preferencjom domowników. Zupełnie inne wymagania będzie miała rodzina jednopokoleniowa, a całkiem inne małżeństwo w podeszłym wieku mieszkające z dziećmi i wnukami.

Ilość kondygnacji – jednym z elementów, który wpłynie na możliwość wyboru projektu domu w danej technologii, będą aspekty prawne, wiążące się z posiadaną działką i przypisane do niej warunki zabudowy. Wygodne w użytkowaniu są domy parterowe, jednak do ich budowy konieczna jest działka o odpowiednio większej powierzchni. Jeśli nie posiadamy wystarczającego terenu, warto rozważyć dom z poddaszem użytkowym lub dom piętrowy.

Budżet – przeznaczony na całą inwestycję [nabycie projektu domu, budowę i zagospodarowanie działki]. Większość projektów domów, zarówno gotowych, jak i indywidualnych,  może zawierać tak zwany „ślepy kosztorys”,  który pomoże oszacować koszy budowy, uwzględniając ilość, jakość materiałów potrzebnych do realizacji inwestycji oraz ich cenę na danym terenie.

Estetyka budynku – to bez wątpienia również istotne kryterium wyboru projektu idealnego. Nie ma co prawda rozwiązań prawidłowych, ponieważ wybór jest kwestią gustu i indywidualnych upodobań. Warto jednak wziąć pod uwagę otoczenie wznoszonego budynku. Ponadto, należy pamiętać, że wybór estetyki przyszłego domu może być ograniczony wytycznymi określonymi w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy.

Usytuowanie budynku względem stron świata – to kolejny ważny aspekt zarówno dla komfortu użytkowania przyszłego domu, jak i kosztów eksploatacji. Jak zatem wybrać projekt, uwzględniający strony świata? Tak, aby pomieszczenia były odpowiednio doświetlone przez cały rok. Wnętrze powinno mieć taki układ przestrzennym, żeby ,,podążało” za promieniami słonecznymi. Polecane jest usytuowanie pomieszczeń, w których spędzamy najwięcej czasu, jak np. salon i jadalnia od strony południa, dzięki czemu będziemy korzystać z największej ilości naturalnego światła w ciągu dnia. Wykorzystując promienie słoneczne, zapewniamy sobie zyski ciepła i naturalne dogrzewanie pomieszczeń, w konsekwencji redukując koszty ogrzewania. Natomiast pomieszczenia pomocnicze oraz sypialnie mogą być mniej oświetlone i znajdować się od strony zachodniej i północnej.

CZAS NA WYBÓR PROJEKTU DOMU

Wybór projektu domu, który będzie spełniał nasze oczekiwania i określone wymagania formalne, to kluczowy moment dla dalszych losów budowy. Pełny projekt budowlany (wydawany w czterech egzemplarzach: do urzędu, do organu nadzoru budowlanego, dla kierownika budowy, dla inwestora) zawiera:

– część opisową

– część architektoniczną

– część konstrukcyjną

– część instalacyjną (C.O., instalacje elektryczne, instalacje wodno-kanalizacyjne)

– charakterystykę energetyczną

– zgody na zmiany

– „ślepy kosztorys” (opcjonalnie)

Każdy, kto planuje budowę, zastanawia się, czy kupić jeden z tysięcy gotowych projektów, czy zamówić indywidualny, niepowtarzalny, tworzony od podstaw projekt swojego przyszłego domu. Choć to nieco droższy i bardziej czasochłonny wariant, pozwala na dokładne dostosowanie do konkretnych wymagań. Tańszą alternatywą, dostępną niemal od ręki, jest zakup projektu gotowego, który dodatkowo można zaadaptować zgodnie z obowiązującymi przepisami. Przyjrzyjmy się zatem każdej z możliwych opcji.

GOTOWY PROJEKT DOMU

Gotowy projekt domu jest korzystnym rozwiązaniem i stanowią duże ułatwienie dla przyszłych właścicieli budynków. Setki gotowych ofert zaprojektowane są na różnorodne działki: kwadratowe, prostokątne, mniejsze i duże. Jeśli posiadamy standardową i w miarę proporcjonalną działkę, nie będziemy mieć problemu ze znalezieniem odpowiedniego projektu domu. Przytłoczyć może jedynie bogata oferta, dlatego tak ważna jest wcześniejsza analiza potrzeb, ułatwiająca dokonanie właściwej selekcji.

W gotowych, powtarzalnych projektach wszystko jest zazwyczaj dobrze przemyślane, zaplanowane i sprawdzone. Dzięki temu możemy być pewni optymalnego układu funkcjonalno-przestrzennego oraz dodatkowo możemy zapoznać się z opiniami i skorzystać z doświadczeń innych inwestorów, którzy już zrealizowali dany projekt. Wiele firm projektowych prowadzi portale społecznościowe, na których użytkownicy dzielą się swoimi doświadczeniami.

Nie można zapomnieć o kluczowej kwestii, której często nie są świadome osoby, rozpoczynające poszukiwanie wymarzonego projektu. Gotowy projekt domu może ulegać pewnym zmianom i modyfikacjom. Stanowi bazę, pewien punkt odniesienia, który ułatwia przyszłemu inwestorowi wizualizację swoich wyobrażeń. Zmiany względem osi budynku (odbicie lustrzane), rodzaju elewacji, czy przesunięcia ścian działowych są nie tylko możliwe, ale i często wprowadzane. Dzięki nim wybrany projekt domu nabiera indywidualnego charakteru i jest bardziej dostosowany do oczekiwań i potrzeb przyszłych mieszkańców.

Gotowe projekty domów pozwalają na szybkie sprawdzenie nie tylko wyglądu domu, powierzchni budynku i układu pomieszczeń, ale też poznanie orientacyjnego kosztu budowy. Ponadto, zakup takiego projektu i otrzymanie wymaganej dokumentacji projektowej trwa stosunkowo krótko (projekty dostępne są przeważnie ,,od ręki”), co pozwala na dość szybkie przystąpienie do załatwiania formalności i rozpoczęcie procesu realizacji inwestycji. Co więcej, gotowe projekty są tańsze od tych indywidualnie przygotowywanych przez architekta koncepcji budynku.

Należy jednak pamiętać, że po zakupie gotowego projektu domu często konieczna jest jego adaptacja, podczas której w projekcie możliwe jest wprowadzenie określonych zmian i przeróbek.

Bogata oferta

Każdy z nas ma inne oczekiwania, potrzeby i upodobania. Każdemu z nas marzy się co innego. Każdy ma też inny gust i inne poczucie estetyki. Budownictwo jednorodzinne korzysta z wielu różnych stylów architektonicznych. Można śmiało stwierdzić, że w rozbudowanych katalogach gotowych projektów, wszystkie kategorie domów jednorodzinnych są w naszym zasięgu. Biura projektowe oferują niemal nieograniczoną ilość rozwiązań: od tradycyjnych po nowoczesne, od małych domów po duże wille, od budynków parterowych po piętrowe. Gotowe projekty domów podzielone są na różnorodne kategorie według:

– kondygnacji (domy parterowe, parterowe ze strychem, piętrowe, domy z poddaszem użytkowym oraz budynki z antresolą)

– powierzchni (małe, średnie, duże, wille, rezydencje)

– typu budynku (domy jednorodzinne, bliźniacze, wielorodzinne, szeregowe)

– stylu (tradycyjne, nowoczesne, modernistyczne, dworki i pałacyki, góralskie)

– technologii budowy (domy murowane, drewniane, szkieletowe, z bali lub w technologii słupowo-ryglowej)

– kształtu dachu (płaskie, dwuspadowe, czterospadowe, wielospadowe)

– z garażem (jednostanowiskowym, dwustanowiskowym, wielostanowiskowym), bez garażu lub z wiatą garażową

– specyfiki działki (projekty na wąskie działki oraz na działki z wejściem od południa)

– standardu energetycznego (domy energooszczędne, pasywne)

Dodatki do projektów

Do większości gotowych projektów domów, biura projektowe umożliwiają opcjonalny wybór dodatków, ułatwiających wdrożenie rozwiązań, które rozszerzają funkcjonalność domów, poprawiają wygodę ich użytkowania lub pozwalają na uzyskanie lepszej energooszczędności budynku poprzez podniesienie parametrów energetycznych, zmniejszających zapotrzebowanie na ciepło i energię elektryczną. Do najpopularniejszych dodatków do projektów domów jednorodzinnych należą:

– projekty instalacji energooszczędnych

– projekty instalacji solarnej lub fotowoltaicznej

– projekt ogrzewania podłogowego

– schemat pompy ciepła

– schemat przydomowej oczyszczalni ścieków

– projekt instalacji wentylacji z rekuperacją

– projekty stacji uzdatniana wody 

– projekty ogrodów i ogrodzenia

– projekty wiat, altan, garaży wolnostojących itp.

Jak znaleźć projekt idealny spośród tysięcy dostępnych?

W celu ułatwienia wyboru właściwego projektu domu, biura projektowe na swoich stronach internetowych, udostępniają potencjalnym klientom szczegółowe wyszukiwarki projektów. Dzięki nim w łatwy i szybki sposób możemy w ciągu zaledwie kilku minut znaleźć propozycje projektowe, spełniające określone kryteria i parametry. Wśród najczęściej spotykanych podczas selekcji kryteriów, znajdują się takie opcje wyszukiwania jak:

– rodzaj/typ domu (jednorodzinny, bliźniaczy itp.)
– powierzchnia domu (projekty o różnym przedziale metrażowym, od małych domów do ok. 60 m2, przez średnie do  100 / 120 m2, po większe projekty powyżej 150 m2)
– powierzchnia użytkowa
– powierzchnia zabudowy
– ilość kondygnacji
– ilość i rodzaj pomieszczeń (projekty uwzględniające garderobę, spiżarnie, pomieszczenia techniczne itp.)
– ilość łazienek
– garaż (projekty domów z garażem jednostanowiskowym, dwustanowiskowym lub bez garażu)
– wysokość budynku
– rodzaj dachu i kąt jego nachylenia (projekty domów z dachem dwuspadowym, czterospadowym, lub z dachem płaskim)
– wymiary działki
– styl architektoniczny

Po wyselekcjonowaniu określonych projektów domów mamy najczęściej również możliwość dopasowania wybranego projektu do własnych potrzeb. Większość gotowych projektów dostępna jest bowiem w różnych wariantach i dodatkowo ma możliwość wprowadzenia określonych modyfikacji.

Ponadto, przy znacznej części projektów uznanych biur projektowych, mamy możliwość obejrzenia wizualizacji oraz aranżacji wnętrz. Pozwala to na wyobrażenie, jak może wyglądać w rzeczywistości wybrany przez nas projekt domu, inspiruje do tworzenia własnych funkcjonalnych i efektywnych aranżacji i przede wszystkim ułatwia zobrazowanie dostępnych metraży i przestrzeni. Dzięki zastosowaniu wizualizacji 3D istnieje możliwość oglądania projektów z różnych stron.

Adaptacja gotowego projektu domu

Wybrany gotowy projekt domu jest jedynie bazą, która stanowi podstawę kompletnej dokumentacji projektu budowlanego. Adaptacja projektu, zgodnie z aktualnymi przepisami prawa budowlanego, jest niezbędna do uzyskania pozwolenia na budowę.

Czym jest zatem adaptacja? To przede wszystkim proces formalny, polegający na dostosowaniu wybranego projektu do warunków lokalnych terenu, na którym znajduje się działka, wynikających z Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego lub Warunków Zabudowy. Adaptacje może wykonać architekt posiadający odpowiednie uprawnienia, tj. zaświadczenie potwierdzające przynależność do Izby Architektów lub też Inżynierów Budownictwa.

Adaptacja projektu domu składa się z dwóch części:

1. Obowiązkowej – dotyczącej dostosowania gotowego projektu do np. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, dostosowania do stref obciążeń konstrukcyjnych oraz zagospodarowania działki zgodnie z mapą geodezyjną.
2. Nieobowiązkowej – uwzględniającej indywidualne zmiany wizualne wprowadzone na życzenia inwestora. Do najczęściej spotykanych należą: umiejscowienie i rozmiar przeszkleń, poszerzenie budynku, zmiany funkcjonale, modyfikacja układu ścianek działowych oraz kolor elewacji.

W tym miejscu chyba każdemu z nas nasuwa się pytanie, czy wprowadzane zmiany dodatkowe, dostosowane do naszych indywidualnych potrzeb są zawsze możliwe? Czy z katalogowego projektu domu możemy stworzyć projekt szyty na miarę? Czy może jednak coś nas ogranicza?

Pamiętajmy, że każdy projekt budowlany objęty jest prawem autorskim, dlatego przed podjęciem ostatecznej decyzji, warto, jest sprawdzić, na jakie modyfikacje, niewymagające pisemnej zgody, pozwala autor projektu. Jeśli planujemy wprowadzenie większych zmian, wykraczających poza zgodę udzieloną w dokumentacji projektowej, musimy liczyć się z koniecznością uzyskania pisemnej zgody głównego projektanta.

Do najczęstszych zmian, na jakie pozwalają projektanci, należą:

– modyfikacje ścian działowych

– zmiany układu funkcjonalnego pomieszczeń

– liczba i położenie stolarki okiennej i drzwiowej

– kąt nachylenia połaci dachu

– zastosowanie innych materiałów

– wielkość i kształt tarasów oraz balkonów

– kolor i rodzaj detali dekoracyjnych elewacji

– kształt podjazdu

– zmiany w projektach instalacyjnych

– zmiany sposobu ogrzewania budynku.

Adaptacja wymaga skompletowania przez inwestora niezbędnych dokumentów:

– wypisu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub warunków zabudowy

– projekt domu spełniający warunki zawarte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub w warunkach zabudowy,

– akt notarialny działki,

– warunki podłączenia do sieci wodno-kanalizacyjnej, energetycznej oraz gazowej,

– mapę geodezyjną do celów projektowych,

– warto także zlecić wykonanie dokumentacji geologicznej.

Po zakończeniu procesu adaptacji inwestor otrzymuje gotowy projekt budowlany domu, który wraz z innymi określonymi dokumentami, należy złożyć do uzyskania pozwolenia na budowę.

Zalety i wady gotowych projektów

W celu podsumowania wszystkich korzyści i wad związanych z zakupem gotowego projektu domu przygotowaliśmy poniższe zestawienie.

GOTOWY PROJEKT BUDOWLANY

Zalety	Wady
Sprawdzone rozwiązania technologiczne i funkcjonalne	Ograniczona możliwość lub nawet brak możliwości doboru projektu do nietypowych działek (np. wąskich, czy z dużym spadkiem)
Możliwość obejrzenia planów, rzutów i wizualizacji domu jeszcze przed zakupem projektu	Ograniczona możliwość zmian w projekcie
Duży wybór – możliwość wyboru spośród setek propozycji	Trudność ze znalezieniem projektu ,,na miarę”, częsta konieczność mniejszych lub większych kompromisów
Dostępność „od ręki” – krótki czas oczekiwania na dokumentację projektową	Adaptacja projektu – konieczność dostosowania projektu do naszej działki
Kompletny projekt wraz z instalacjami	Dodatkowe koszty związane z adaptacją projektu. Im większe zmiany, tym cena adaptacji jest wyższa
Cena – stosunkowo niska w porównaniu z cenami indywidualnych projektów	Brak indywidualnych rozwiązań, dopasowanych do konkretnych potrzeb mieszkańców
Możliwość obejrzenia domu na żywo oraz uzyskanie opinii i porad osób, które już taki budynek zbudowały	Powtarzalność

Podstawowe pojęcia

Poszukiwania odpowiedniego gotowego projektu domu, dobrze jest rozpocząć z odpowiednią wiedzą na ten temat. Żeby ułatwić to zadanie, przygotowaliśmy zestawienie kluczowej terminologii budowlanej.

Powierzchnia zabudowy – oznacza powierzchnię, którą wybudowany dom w stanie wykończonym zajmie na działce. To jeden z istotniejszych danych w projekcie. Dzięki znajomości powierzchni zabudowy oraz biorąc pod uwagę zachowanie odpowiednich odległości przyszłego budynku od granic działki, możemy zweryfikować, czy dany projekt będzie zgodny z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego lub z decyzją o warunkach zabudowy.

Powierzchnia użytkowa – suma metrażu wszystkich powierzchni znajdujących się w projekcie. Uwzględnione w niej są wszystkie strefy mieszkalne i gospodarcze. Do powierzchni użytkowej nie wlicza się garażu, kotłowni, piwnicy oraz nieużytkowego poddasza/strychu.

Powierzchnia netto – suma wszystkich pomieszczeń budynku. W przeciwieństwie do powierzchni użytkowej powierzchnia netto uwzględnia garaż, kotłownię oraz całkowitą powierzchnię poddasza, niezależnie od jego wysokości pod skośnym dachem.

Powierzchnia całkowita –   suma wszystkich kondygnacji nadziemnych i podziemnych (z uwzględnieniem poddasza, tarasów itp.), mierzona po zewnętrznym obrysie budynku (z uwzględnieniem grubości ścian, tynków, balustrad itp.). Dzięki znajomości powierzchni całkowitej możemy sprawdzić, czy dany projekt będzie zgodny z wytycznymi urbanistycznymi.

Kubatura budynku – to objętość całego budynku. Znajomość kubatury przyszłego domu pozwala na wstępne obliczenie kosztów jego realizacji i późniejszej eksploatacji.

Wysokość budynku – odległość od założonego w projekcie poziomu terenu do najwyższego elementu domu (zazwyczaj kalenicy – dla budynków z dachem spadzistym lub gzymsu – dla budynków z dachem płaskim).

Biuro projektowe – istotna kwestia dla przebiegu inwestycji

Wybór odpowiedniego projektu domu to jedno, natomiast druga ważna kwestia to samo biuro, które ten projekt oferuje.  Wybierając biuro projektowe, należy kierować się kilkoma istotnymi aspektami:

– doświadczenie – na naszą uwagę zasługują biura, które mają wieloletnie doświadczenie oraz pozytywne rekomendacje.

– profesjonalne doradztwo – każda profesjonalna firma oferuje fachową pomoc na etapie wyboru odpowiedniego projektu domu. To właśnie biuro projektowe powinno być pierwszym doradcą w prawie planowanej inwestycji. W renomowanych biurach możemy liczyć na konsultacje w sprawach prawnych, technicznych i dotyczących funkcjonalności przyszłego domu. Dobre i godne polecenia pracownie oferują również wstępną analizę warunków działki, na której ma być realizowany gotowy projekt domu.

– jakość dokumentacji projektowej – ma zasadnicze znaczenie dla przebiegu prac i usprawnia realizację projektu przez ekipę wykonawczą.

– znajomość obowiązujących przepisów – solidna pracownia projektowa, zna aktualnie obowiązujące przepisy (m.in. stale zmieniające się przepisy dotyczące standardów energetycznych budynków) i na bieżąco przelicza swoje projekty domów do obowiązujących norm.

INDYWIDUALNY PROJEKT DOMU

W teorii

Indywidualny projekt domu to nic innego jak usługa projektowa, która polega na opracowaniu od podstaw kompletnego, niepowtarzalnego oraz ściśle dopasowanego do potrzeb inwestora, warunków i otoczenia projektu budowlanego. Składa się z trzech etapów:

-projektu koncepcyjnego,

– projektu budowlanego,

– projektu wykonawczego.

Proces projektowy poprzedzony jest wizją lokalną, pozwalającą na zapoznanie się z otoczeniem planowanej inwestycji, ukształtowaniem terenu i uwarunkowaniami krajobrazowymi. Podczas wizyty na działce architekt wykonuje również dokumentację fotograficzną, niezbędną podczas etapu projektowania i przygotowywania wizualizacji.

Kolejnym etapem są konsultacje i rozmowy z inwestorami sprzężone z etapem koncepcyjnym projektowania. To moment na przedstawienie naszych wymogów i oczekiwań, począwszy od planowanej wielkości budynku, ilości niezbędnych pomieszczeń, przez aspekty techniczne, po kwestie szczegółowe.

Przed rozpoczęciem prac nad projektem, wymagane jest posiadanie przez inwestora zestawu dokumentów:

– Miejscowego Planu Zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy

– mapy geodezyjnej do celów projektowych

– ekspertyzy warunków geodezyjnych

– warunków technicznych przyłączy

– decyzji o lokalizacji zjazdu z drogi publicznej

– oświadczenia od posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Następnie rozpoczyna się proces tworzenia projektu koncepcyjnego, czyli przygotowania projektu uwzględniającego zarówno nasze wymogi, potrzeby, oczekiwania, jak i zalety oraz wady terenu, warunki oświetlenia naturalnego itp. Przygotowany projekt podlega oczywiście konsultacjom, po których wprowadzane są oczekiwane zmiany i korekty. Dopiero po jego akceptacji architekt wykonuje gotowy projekt architektoniczno-budowlany, określający m.in. konstrukcję budynku, rozwiązania techniczne, materiału oraz projekty branżowe.

W praktyce

Indywidualny projekt architektoniczny stanowi idealną alternatywę dla osób, które mimo wielu godzin poświęconych na szukanie wymarzonego domu, nie znalazły go w ofercie projektów gotowych lub wybrany wstępnie projekt wymaga wielu kosztowych zmian adaptacyjnych. Taka sytuacja może mieć miejsce, jeśli np. planujesz zainwestowanie w nietypowe, nowoczesne rozwiązania technologiczne: inteligentny system sterowania budynkiem, unikalne ogrzewanie, czy innowacyjny sposób zarządzania energią. To również najlepsza opcja dla posiadaczy działek o nieregularnych, nieproporcjonalnych kształtach lub posesjach zlokalizowanych na skarpie czy wzgórzu. I w końcu dla wszystkich, którzy oczekują nieprzeciętnego domu, wyróżniającego się na tle innych. Domu wyjątkowego i niepowtarzalnego.

Indywidualne projekty domów, dają możliwość wybudowania budynku w 100% ,,szytego na miarę”, dostosowanego do wszystkich potrzeb inwestora. Jednak są też sporym wyzwaniem. Proces projektowy polega na stałym kontakcie klienta z architektem. Jest wspólną pracą nad planowaniem inwestycji. Koncepcja budynku jest wielokrotnie omawiana, korygowana i optymalizowana. Wymaga od inwestora dużego zaangażowania, dlatego też istotne jest, aby wybrać odpowiedniego architekta, w pełni rozumiejącego nasze potrzeby i oczekiwania. Takiego, z którym kontakt jest łatwy i przyjemny; który nie tylko mówi o swoich pomysłach, ale przede wszystkim słucha i potrafi fachowo doradzić. Osobę, którą darzymy zaufaniem.

Bez wątpienia autorski projekt domu będzie odpowiadał na szczegółowe potrzeby mieszkańców, będzie wyjątkowy i niepowtarzalny. Co więcej, przy indywidualnym projekcie możemy być pewni, że będzie on optymalnie dopasowany do działki. Będzie uwzględniał walory widokowe, ukształtowanie terenu, oświetlenie słoneczne i inne istotne wytyczne. Kolejną korzyścią wynikającą z projektu domu tworzonego od podstaw, jest możliwość omówienia wielu wariantów rozwiązań i możliwości, a także uzyskanie podpowiedzi i rad, popartych rzetelną wiedzą i doświadczeniem. Autorski projekt to również możliwość dostosowania rozwiązań architektonicznych, konstrukcyjnych i materiałowych do lokalnych warunków i możliwości finansowych inwestora.

Mimo że indywidualne projekty architektoniczne domów nie wymagają dodatkowej adaptacji, są droższe od gotowych projektów. Trzeba mieć także na uwadze, że przygotowanie kompletnego projektu domu szytego na miarę jest czasochłonne i trwa zdecydowanie dłużej niż wybór i adaptacja projektu gotowego.

Zalety i wady indywidualnych projektów

Poniżej prezentujemy podsumowanie niewątpliwych zalet, a także wad indywidualnych projektów domów.

INDYWIDUALNY PROJEKT BUDOWLANY

Zalety	Wady
Dom ,,szyty na miarę”:                                         – uwzględnia wszystkie potrzeby i oczekiwania przyszłych mieszkańców                       – pełna kontrola nad procesem projektowym oraz wpływ na kształt i rodzaj elementów projektu                                                                       – kształtowania przestrzeni pod okiem i nadzorem architekta	Długi proces projektowy – opracowanie indywidualnego projektu jest czasochłonne
Budynek dopasowany do działki:                                     – możliwość zaprojektowania domu nawet na najmniejszą i najbardziej nieregularną działkę                                                                            – szanse na wykorzystanie wszystkich atutów terenu lub zniwelowanie jego wad	Cena – koszt opracowania indywidualnego projektu domu jest znacznie wyższy od zakupu gotowego projektu
Dowolne rozwiązania technologiczne	Zaangażowanie inwestora – proces projektowy wymaga wielu spotkań i konsultacji, jest skomplikowany
Brak dodatkowej adaptacji projektu	Brak możliwość obejrzenia domu w rzeczywistości oraz sprawdzenia opinii o projekcie wśród innych budujących
Niepowtarzalny projekt – masz gwarancję, że Twój dom będzie jedyny w swoim rodzaju i nikt nigdzie nie wybuduje identycznego	Dodatkowe koszty – dodatkowe opracowania do dokumentacji są zwykle odpłatne

PROJEKT DOMU – GOTOWY CZY INDYWIDUALNY?

Odpowiedź na powyższe pytanie nie jest jednoznaczna i łatwa. Wybór zależy od przyjętych priorytetów, specyfiki działki i przewidzianego na ten cel budżetu. Oba rozwiązania mają zarówno swoje zalety, jak i wady, dlatego przed podjęciem ostatecznej decyzji warto je dokładnie przeanalizować. W wyborze pomóc mogą poniższe wskazówki:

Kiedy wybrać gotowy projekt domu?

• jeśli nie mamy nietypowych potrzeb i wymagań oraz konkretnych założeń projektowych
• gdy mamy ściśle określony lub ograniczony budżet
• jeśli dysponujemy w miarę proporcjonalną działką, płaską, w kształcie kwadratu lub dużego prostokąta, mamy wówczas dużą szansę na znalezienie odpowiadającego nam projektu katalogowego
• jeśli znajdziemy odpowiedni projekt (spełniający wymogi prawa lokalnego, odpowiadający nam pod względem funkcjonalnym i estetycznym oraz pasujący do otoczenia)
• jeśli nie zamierzamy wprowadzać do wybranego projektu licznych i znacznych zmian adaptacyjnych
• gdy zależy nam na szybkim czasie otrzymania dokumentacji projektowej i rozpoczęcia realizacji inwestycji – wybór projektu gotowego przyspieszy ten proces

Kiedy zdecydować się na projekt indywidualny?

• kiedy mamy nietypowy kształt działki lub gdy działka jest bardzo mała albo wąska
• kiedy warunki zabudowy są mocno ograniczone
• zawsze, jeśli mamy sprecyzowane oczekiwania i konkretne założenia – albo potrafimy przekazać swoje potrzeby projektantowi
• gdy mamy ściśle sprecyzowane oczekiwania i konkretne założenia dotyczące kluczowych kwestii projektowych i budowlanych
• jeżeli konstrukcja budynku  ma być oryginalna i nietypowa
• jeśli wybrany projekt gotowy wymaga wprowadzenia wielu kosztowych zmian
• jeżeli pozwala nam na to budżet

Każda działka jest inna, każdy inwestor ma indywidualne potrzeby i upodobania. Niezależnie na które rozwiązanie się zdecydujemy, najważniejsze jest zdefiniowanie własnych oczekiwań. Ułatwi to przeglądanie i poszukiwanie projektu domu wśród tysięcy ofert gotowych, a architektowi pomoże w dopasowaniu przestrzeni podczas indywidualnego planowania. Przy wyborze projektu katalogowego ważna jest również konsultacja z osobą uprawnioną, posiadającą odpowiednią wiedzę i doświadczenie, która pomoże w podjęciu najwłaściwszej decyzji. Nie zapominajmy, że dobry projekt domu powinien odzwierciedlać nasze potrzeby, nawiązywać do charakteru i stylu życia właścicieli oraz dobrze komponować się z otoczeniem i spełniać obowiązujące przepisy.

I jeszcze jedno – pamiętajmy, że najlepszy dom to ten, w którym jesteśmy szczęśliwi!