Złącza ciesielskie certyfikowane i niecertyfikowane

Złącza ciesielskie stanowią niezbędne i podstawowe spoiwo dachu. Ich prawidłowe wykonanie i odpowiednia wytrzymałość powoduje, że konstrukcja dachowa spełnia swoją rolę spajającą, a przez to tworzącą całą konstrukcję dachową.

Wstęp

W Polsce obowiązują przepisy prawa, które pozwalają na wykorzystanie jedynie wyrobów certyfikowanych, czyli takich, które posiadają oznakowanie CE lub inne. Tymi przepisami są:
(Ustawa o wyrobach budowlanych w nowej wersji od 1 stycznia 2017 roku, ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG).
“Wyrób budowlany” oznacza zatem każdy wyrób lub zestaw wyprodukowany i wprowadzony do obrotu w celu trwałego wbudowania w obiektach budowlanych lub ich częściach, którego właściwości wpływają na właściwości użytkowe obiektów budowlanych w stosunku do podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych;
Złącza są wyrobem budowlanym i jako takie wymagają odpowiedniej certyfikacji. Certyfikacja to nic innego jak tylko prawo użytkowania na terenie całej Polski, czy całej UE zgodnie z dyrektywą EWG, czy ustawą o wyrobach budowlanych.

„Właściwości użytkowe wyrobu budowlanego” takiego jak złącza, oznaczają właściwości użytkowe odnoszące się do odpowiednich zasadniczych charakterystyk wyrażone, jako poziom lub klasa, lub w sposób opisowy. Zgodnie z tym producenci zapewniają, aby złącza certyfikowane były opatrzone numerem typu, partii lub serii lub inną informacją umożliwiającą ich identyfikację, lub w przypadku gdy wielkość lub charakter wyrobu to uniemożliwiają, aby wymagane informacje były umieszczone na opakowaniu lub w dokumencie towarzyszącym wyrobowi budowlanemu.

Złącza certyfikowane przy zastosowaniu

Obiekty budowlane, jako całość oraz ich poszczególne części muszą nadawać się do użycia zgodnie z ich zamierzonym zastosowaniem (w dokumentacji produktu umieszczony jest opis do którego musi się zastosować wykonawca), przy czym należy w szczególności wziąć pod uwagę zdrowie i bezpieczeństwo osób mających z nimi kontakt przez cały cykl życia tych obiektów.
Przy normalnej konserwacji obiekty budowlane muszą spełniać podstawowe wymagania dotyczące obiektów budowlanych przez gospodarczo uzasadniony okres użytkowania.
Złącza muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby obciążenia mogące na nie działać podczas budowy i użytkowania nie prowadziły do:

1. zawalenia się całego obiektu budowlanego lub jego części;
2. znacznych odkształceń o niedopuszczalnym stopniu;
3. uszkodzenia innych części obiektów budowlanych, urządzeń lub zamontowanego wyposażenia w wyniku znacznych odkształceń elementów nośnych konstrukcji;
4. uszkodzenia na skutek wypadku w stopniu nieproporcjonalnym do wywołującej go przyczyny.

Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby w przypadku wybuchu pożaru:

1. nośność konstrukcji została zachowana przez określony czas;
2. powstawanie i rozprzestrzenianie się ognia i dymu w obiektach budowlanych było ograniczone;
3. rozprzestrzenianie się ognia na sąsiednie obiekty budowlane było ograniczone.

Złącze niecertyfikowane problemy z odpowiedzialnością karną

Zgodnie z art. 88 ustawy o systemie zgodności producent albo importer albo instalator (dekarz), który wprowadza do obrotu lub oddaje do użytku wyrób niezgodny z wymaganiami, podlega karze pieniężnej w wysokości do 100 000 zł.
Ustawa wprowadza także inne wymogi. Instalator, który umieszcza oznakowanie CE albo znak budowlany na wyrobie budowlanym (złącze), który nie posiada właściwości użytkowych określonych w deklaracji właściwości użytkowych lub krajowej deklaracji, podlega karze pieniężnej w wysokości do 100 000 zł.
Dekarz, który udostępnia na rynku krajowym wyrób budowlany (złącze) podlegający obowiązkowi oznakowania CE lub znakiem budowlanym bez tego oznakowania lub bez informacji towarzyszącej temu oznakowaniu, lub do którego nie jest dołączona lub udostępniona deklaracja właściwości użytkowych albo krajowa deklaracja, podlega karze pieniężnej w wysokości do 10 000 zł.

Uwaga

Producent albo instalator (dekarz) wyrobu wprowadzonego do obrotu lub oddanego do użytku, który nie dopełnia obowiązków w zakresie dołączania do wyrobu, sporządzonych w jasnej, zrozumiałej i czytelnej formie, w języku polskim:

1. instrukcji lub
2. informacji dotyczących bezpieczeństwa użytkowania, lub
3. kopii deklaracji zgodności lub etykiety

– podlega karze pieniężnej w wysokości do 10 000 zł.

Ważne

Producent albo instalator (dekarz) wyrobu wprowadzonego do obrotu (złącza) lub oddanego do użytku, który nie dopełnia obowiązków w zakresie dołączania do wyrobu:

1. informacji umożliwiających jego identyfikację, sporządzonych w języku polskim lub
2. informacji umożliwiających identyfikację wyrobu

– podlega karze pieniężnej w wysokości do 10 000 zł.

Przykład praktyczny

Dekarz wykonał dach używając przy tym niecertyfikowanych złączy. Właściciel dowiedział się o tym i zażądał jego rozebrania. Instalator nie zgodził się. Sprawa trafiła do Sądu. Czy grozi odpowiedzialność za niecertyfikowane elementy dachu? TAK.

Złącze niecertyfikowane problemy z ubezpieczycielem budynku

Złącza niecertyfikowane wykorzystane do budowy domu, mogą stanowić problem dla ubezpieczyciela budynku wykonanego z niecertyfikowanych złączy.
Ubezpieczyciel może odmówić ubezpieczenia takiego budynku, lub w przypadku jego wybudowania i ubezpieczenia, odmówić wypłaty odszkodowania w przypadku zaistniałej szkodzie.

Podstawa prawna

Ustawa o systemie zgodności (Dz. U. z 2016 poz. 542) Ustawa o wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2016 poz. 1570 ze zm.) ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG)

Przemysław Gogojewicz