Co gryzie drewno?

Drewno jest chętnie używanym materiałem nie tylko w budownictwie, ale też w ogrodnictwie i dekoracji wnętrz. Drewniane schody i parapety dodadzą uroku każdemu pomieszczeniu. Są łatwe w utrzymaniu czystości. Kłopoty zaczynają się dopiero wtedy, gdy zaatakują je szkodniki. Wbrew pozorom największymi wrogami drewna nie są tylko korniki i termity.

Skąd się biorą szkodniki w drewnie?

Szkodniki pojawiają się w drewnie, które nie zostało należycie zaimpregnowane albo też do budowy użyto wilgotne i źle zabezpieczone drewno. Na skutek tego elementy zostają zasiedlone przez szkodniki techniczne drewna. Należy pamiętać, że żaden typ impregnacji nie jest dożywotni i trzeba ją raz na jakiś czas odnawiać.

Jak poznać, że coś gryzie drewno od środka?

Jest kilka niepokojących objawów, które świadczą o tym, że możemy mieć nieproszonych gości w naszym meblu czy konstrukcji drewnianej:

• odgłosy skrobania, drążenia, stukania,
• okrągłe lub owalne otwory w elementach drewnianych
• wiórki lub mączka drewniana pomieszane z odchodami larw wysypujące się z otworów
• w szczelinach i otworach można zaobserwować obecność larw
• w pomieszczeniu lub pobliżu konstrukcji stwierdzono obecność żywych lub martwych dorosłych osobników,
• zauważono obecność w pobliżu budynku innych gatunków owadów, naturalnych wrogów szkodnika

Drewno uszkodzone przez Spuszczela

Najczęściej spotykane szkodniki drewna

Drewniane elementy więźby dachowej czy meble najczęściej są atakowane przez owady. Jest ich kilka rodzajów.

Korniki – schemat żerowiska

Korniki – są najbardziej spotykane w naszym kraju, żyje ich kilkadziesiąt gatunków. dzielą się na dwie podrodziny korniki właściwe i ogłodki. Są to chrząszcze o długości do 10mm o kolorze ciemno brązowym, brunatnym lub czarnym. Larwy są jasnoszare lub białe, z brunatną głową. Owady te żerują w łyku i miazdze, na pograniczu drewna i kory. Wchodzą w drewno do głębokości 2 mm, są przez to groźnymi szkodnikami fizjologicznymi w leśnictwie, ponieważ za ich przyczyną obumierają drzewa i drzewostany, zwłaszcza świerkowe.

Termity – szkodzą, ale na szczęście nie na naszej szerokości geograficznej. Warunki klimatyczne w Polsce jakoś wyjątkowo im nie służą, dlatego ani tu nie żyją ani się nie rozmnażają. Wolą cieplejsze i wilgotniejsze klimaty.

Spuszczel jest często spotykanym owadem, a ze względu na długi okres żerowania jest groźnym szkodnikiem drewna budowalnego. To brunatny owad z rodziny kózkowatych, którego osobniki dorosłe i larwy osiągają długość 20-25mm. Występuje wyłącznie na obrobionym drewnie drzew iglastych: sośnie, świerku, modrzewiu i jodle. Buszują na więźbach dachowych, słupach teletechnicznych, płotach, ścianach budynków, stolarce . W drewnie modrzewiowym i sosnowym chodniki występują tylko w bielu, dlatego drewno modrzewiowe jest mniej zagrożone niż drewno sosnowe ze względu na wąski biel, którego duża część odpada przy obróbce. Jeśli zaś chodzi o drewno świerka i jodły chodniki penetrują w głąb niezabarwionej twardzieli. W impregnowanych słupach larwy żerują pod strefą nasyconą – dostają się tu dzięki temu, że samica wciska się w głąb spękań i dopiero tam składa jaja. Larwy spuszczela drążą splątane chodniki wypełniając je za sobą miałkimi trocinkami; przy czym zewnętrzna cienka warstwa drewna zostaje nienaruszona. Rozwój larw przeważnie trwa 3-4 lata, ale może się przedłużyć do 11 lat. Długość okresu rozwojowego zależy przede wszystkim od temperatury i wilgotności powietrza. Najlepsze warunki rozwoju występują przy temperaturze 28-30 stopni C oraz przy wilgotności względnej powietrza zbliżonej do 100%.

Kołatek domowy oraz kołatek uparty to chrząszcz o długości do 6mm. Larwy żerują w obrobionym drewnie iglastym i liściastym. Są w stanie drążyć głębokie chodniki o średnicy 2-3mm, co można już zauważyć, zaś kolejnym widocznym skutkiem działalności kołatka są kupki mączki drewnianej pod każdym otworem. Okres życia tego owada to kilka lat. Najlepsze warunki do życia i rozwoju owad ma w temperaturze około 20-25oC i wilgotności powietrza 60-80%.

Wyschlik grzebykorożny żeruje i rozwija się w suchym drewnie gatunków liściastych, ale też zasiedla budynki, rzeźby, sprzęty gospodarskie i meble. W Polsce owad ten może żyć kilka lat, nie krócej niż dwa lata.

Tykotek pstry rozwija się w martwym drewnie drzew zarówno liściastych, takich jak buk, dąb, olcha jak i iglastych (głównie sosna). Jest sprawcą poważnych szkód w starych, zabytkowych obiektach. Owady pojawiają się od końca kwietnia do czerwca.

Miazgowiec parkietowiec niszczy głównie drewno liściaste, zwłaszcza dąb i jesion, z którego wykonano parkiet, boazerię lub meble. Ale nie pogardzi również drewnem nieprzerobionym. Żyje w nim aż do jego absolutnego zniszczenia.

Zmorsznik czerwony – choć uważa się, że żyje głównie w lesie, zasiedla również elementy drewniane niezabezpieczone przed grzybami i wilgocią. Szczególnie upodobał sobie iglaste gatunki drewna, w których czyni znaczne spustoszenia. Z powodu żerowania w mokrym drewnie, jest odporny na chemiczne zabezpieczenie materiału jak również na próby zniszczenia przy użyciu środków chemicznych.

Drwalnik pakowany zasiedla stosunkowo niedawno ścięte drewno iglaste w lesie. Lubi mokre lub źle wysuszone drewno składowane. Na składowisku drewna błyskawicznie przerzuca się na sąsiednie partie drewna. Borodziej cieśla żeruje głównie w wilgotnych, starych pniach, które nie zostały jeszcze zajęte przez grzyby. Kopalinek zaś atakuje drewno górnicze świeżo ścięte i powoduje znaczne zmniejszenie wytrzymałości konstrukcji drewnianych.

Jak wynika z tego artykułu lista szkodników gryzących nasze drewniane meble czy inne elementy naszego domu jest długa. Na szczęście istnieją metody dzięki, którym można zabezpieczyć drewno przed atakiem owadów. Ale o tym w następnym artykule.

ASZ