Dekarskie obróbki blacharskie

Dekarskie obróbki blacharskie zapewniają izolację dachu przed niszczącym działaniem wód opadowych. Stałe zalewanie ścian szczytowych budynku przy źle wykonanych obróbkach i przecieki w wyniku nieszczelności na złączach obróbek powodują zawilgocenie murów i stropów.

Spływająca woda wnika w zakamarki i szczeliny napotykane na swojej drodze i sprawia, że zalewane mury nigdy nie wysychają, a wilgoć sprzyja zagrzybieniu i zniszczeniu konstrukcji murów, utracie ich własności termoizolacyjnych. W warunkach jesienno-zimowych (cykle zamarzania i odmarzania) dodatkowo powoduje przemarzanie i rozsadzanie konstrukcji.

Wyeliminowanie ryzyka stałego zawilgocenia są zadaniem projektanta, dekarza i blacharza. Warto jednak pamiętać, że szkody wynikające z braku obróbek są często mniejsze w porównaniu z tymi, jakie mogą być skutkiem złych obróbek – dostająca się pod taką obróbkę woda ma utrudnione parowanie, a więc dłużej zalega. Solidnie wykonane muszą być prace przygotowawcze (wycięcie blach, zagięcie rąbków itp.). Blachy łączone są ze sobą na zakłady (czyli na rąbki, zwoje i listwy), na wkręty, nity oraz za pomocą lutowania i spawania.

Przy obróbkach zazwyczaj stosuje się różne formy zakładów (rysunki a, b, c, d), połączone z technikami lutowania. Każdy element wymaga idealnego dopasowania. W miejscu obróbki należy dokonać szczegółowych pomiarów – na ich podstawie w warsztacie wykonuje się poszczególne elementy, które później dostarczane są na budowę i instalowane na dachu. Do poprawnego wymierzenia elementu konieczne jest, by dach był przynajmniej ołatowany – wtedy pozycję obróbki w pokryciu można określić przy pomocy kilku dachówek. istotny jest każdy styk, przez który woda może przedostawać się w głąb struktury dachu (na przykład przejścia antenowe).

Obróbki okapów

Okap ma za zadanie ochronę ścian przed zalewaniem wodą opadową. Powinna ona spływać po jego odpowiednio zagiętej krawędzi (fot. 1). Zakończeniem okapu dachu jest blacha okapowa lub wysunięte pokrycie, tak zwane pasy nadrynnowe i podrynnowe, zabezpieczane blachą uformowaną w kształcie litery „L”. Dolna krawędź okapu ma kształt kapinosa (ukośne i wyżłobione podcięcie, po którym spływająca woda odrywa się i nie zalewa ściany). Sposób wykończenia okapów jest zależny od rodzaju pokrycia dachowego i kształtu rynien. Najprostszym rozwiązaniem obróbki jest pas blachy z wyrobionym na krawędzi kapinosem, przymocowany równolegle do krawędzi okapu. Zazwyczaj wykończeniem okapu jest również rynna, zbierająca wodę spływającą z połaci i odprowadzająca ją do rur spustowych. Najczęściej spotykane są obróbki okapów z rynnami podwieszanymi oraz z rynnami leżącymi.

Dachy z rynną podwieszoną

Przygotowanie blachy okapowej polega na zagięciu na brzegach równoległych i prostopadłych do linii okapu czterech rąbków leżących bądź trzech rąbków leżących wzdłuż górnej krawędzi poziomej oraz dwóch pionowych. Czwartą krawędź profiluje się w taki sposób, by uzyskać kapinos.

Dachy z rynną leżącą

Rynna leżąca powstaje przez wygięcie brzegów arkuszy blach układanych długością w kierunku lekko ukośnym do okapu, a pas okapowy nie jest łączony z pokryciem połaci, lecz przybijany gwoździami do podkładu. Pod rynną układany jest trapezowy pas blachy okapowej zakończonej kapinosem.

Obróbki koszy

Kształt obróbek koszy pokazano na rysunku poniżej. Elementy do wyłożenia kosza przygotowuje się przed położeniem na dach, łącząc wszystkie potrzebne arkusze na rąbki podwójne, zagięte zgodnie z kierunkiem spływu wody. Arkusze blach kosza należy starannie połączyć z pokryciem połaci za pomocą arkuszy pośrednich, ułożonych równolegle do okapu, na rąbki podwójne leżące, zwinięte do środka kosza, tak by rąbki lub zwoje pionowe pokrycia połaci nie dochodziły do rąbków koszy. Pas koszowy układany jest od okapu w kierunku kalenicy. Po rozłożeniu blachy dopasowywane są do wypukłości i wklęsłości kosza, górną krawędź pasa ścina się według kształtu kalenicy, a dolną – przylegającą do rynny – równolegle do okapu.

Obróbki murów ogniochronnych, balustrad i attyk

Mury ogniochronne o wysokości do 0,5 m należy szczelnie pokryć blachą z obydwu stron i z wierzchu, wyższe – tylko z wierzchu, attyki, balustrady, mury szczytowe i pulpitowe – z wierzchu i od strony dachu. W przypadku krycia tylko górnych części muru, krawędzie blachy zagina się na zwoje lub kapinosy (jak na brzegu okapu). Blachę przywiązywana jest drutem do gwoździ wbitych w spoiny muru lub kołków wstrzelonych w beton ścian monolitycznych, przy czym jeden koniec drutu okręca się na gwoździu lub kołku, drugi przepuszcza przez otwór w blasze i przylutowuje kapkami, wykonanymi z tej samej blachy co obróbka. Pokrycie można również umocować żabkami wsuniętymi w zagiętą krawędź blachy i przybitymi do muru. Pokrycie wierzchu muru szczytowego, pulpitowego bądź attyki wykańcza się odbojem pionowym i okapnikiem albo okapnikiem ze wzmacniającą blachą usztywniającą, a okapnik mocuje się drutem do gwoździ lub kołków, jak w murach ogniochronnych. Poszczególne odcinki blach, zabezpieczające mury ogniochronne, szczytowe lub pulpitowe, łączone są na zakład z przylutowaniem.