Dom Y-House w Pabianicach

W ciągu dekady specjalizująca się w projektach domów pracownia Tamizo wyrobiła sobie rozpoznawalną markę. Zatopiony w zieleni y-house w Pabianicach łączy tradycyjne formy i materiały z nowoczesną estetyką.

Dom jednorodzinny y-house Pabianice koło Łodzi
Autorzy: Tamizo Architects, architekci Mateusz Kuo Stolarski, Aleksandra Zdziechowska
Współpraca autorska: architekci Piotr Walerysiak, Wojciech Jaksa, studenci Aleksandra Cicha, Rafał Cichoń
Architektura wnętrz: Tamizo Architects, architekci Mateusz Kuo Stolarski, Aleksandra Zdziechowska, Piotr Walerysiak, Wojciech Jaksa, student Rafał Cichoń
Architektura krajobrazu: Gama
Konstrukcja: Marcin Kapuściński
Generalny wykonawca: Usługi Budowlane Damian Michalski
Inwestor prywatny
Powierzchnia terenu: 3840 m²
Powierzchnia zabudowy: 322 m²
Powierzchnia użytkowa: 238 m²
Powierzchnia całkowita: 311 m²
Kubatura: 1468 m³
Projekt: 2008
Data realizacji (początek): 2009
Data realizacji (koniec): 2012

Autorzy y-house, podobnie jak projektanci większości współcześnie powstających w Polsce obiektów nie zmagają się z awangardowymi osiągnięciami technologii budowlanych, niemniej na skalę naszego kraju proponują rozwiązania „eksperymentalne”, które dla rodzimych rzemieślników są nie lada wyzwaniem. Mocno zadrzewiona okolica podmiejskiego osiedla domów jednorodzinnych ze stosunkowo rzadko rozmieszczoną zabudową sprawia, że sąsiadujące ze sobą działki zachowują dużą dozę prywatności. Ponadto ta, na której stoi y-house, położona jest na skraju lasu, tak że dwie ściany wygradzające jej przestrzeń utworzone są ze szpaleru drzew.
Budynek na planie litery Y świetnie zagospodarowuje całą parcelę, dzieląc ją na trzy przestrzenie: strefę wejścia z wjazdem do garażu, strefę głównego, otwartego na las ogrodu oraz strefę ogrodu dla dzieci. Taki rzut obiektu pozwala również w bardzo klarowny sposób rozplanować wszystkie funkcje we wnętrzu. Wejście usytuowano u zbiegu dwóch ramion od strony południowej. W trzech skrzydłach rozmieszczono kolejno: strefę techniczną z garażami, nocną i dzienną. Dziwi nieco fakt, że w skrzydle południowym, rozciągającym się w stronę wjazdu na posesję, rozlokowano sypialnie, podczas gdy część dzienna skierowana jest na północ, wzdłuż wewnętrznej, cichej przestrzeni ogrodu.

Bardzo ciekawym rozwiązaniem wydaje się natomiast usytuowanie kuchni na przecięciu trzech przęseł, co przywołuje na myśl archetypiczny schemat zagospodarowania izby mieszkalnej, w której piec zajmował najważniejsze, centralne miejsce. Wnętrza rozplanowano w sposób dość zwarty jak na skalę domu jednorodzinnego dla czterech osób, przez co bardziej przypominają wygodny apartament mieszkaniowy, co ma oczywiście tyle zalet co wad, a najprawdopodobniej wynika z ekonomii i odpowiedzi na potrzeby inwestora.

Wśród materiałów, jakimi wykończono bryłę dominuje połyskująca, ceramiczna okładzina i matowa, betonowa dachówka, dzięki którym kubatura budynku wyraźnie zaznacza się w krajobrazie. Geometryczny, siatkowy układ płytek ceramicznych, brak okapów oraz wbudowane w elewację odwodnienie dachu współdecydują o prostej i jednolitej strukturze domu. Grafitową kolorystykę z akcentami bieli architekci wprowadzili także do wnętrza. Uwagę zwraca między innymi pokryta wielkoformatowym, białym gresem z delikatnym kwiecistym reliefem posadzka w części dziennej i mieniący się czarno-białymi krzywiznami marmur w łazienkach. Problemem, z którym niestety będzie musiał się uporać właściciel y-house są błędy wykonawcze (niewłaściwie opracowano detale dachu bez okapu i ukryte odwodnienia). Za tego typu uchybienia nikt dziś nie wini projektanta, szkoda jednak, że tak konsekwentnej, zakomponowanej z wielkim wyczuciem architekturze nie towarzyszy perfekcyjne wykonawstwo.

Założenia autorskie

Wytyczne planu miejscowego dla projektu y-house wymusiły konieczność zastosowania dachów spadzistych o określonym kącie nachylenia, natomiast zgodnie z życzeniem inwestora dom miał być parterowy, z garażem na dwa samochody, usytuowany na działce w taki sposób, by zapewnić maksymalne otwarcie na las, a jednocześnie intymność poprzez odseparowanie od sąsiadów. Budynek został podzielony na trzy części: dzienną, prywatną oraz techniczną. Okna tej pierwszej, z salonem, kuchnią, jadalnią i gabinetem, wychodzą na południowy zachód i północny wschód, drugiej, z sypialniami i łazienkami, na wschód i zachód – takie rozplanowanie poszczególnych skrzydeł zapewniło najlepsze warunki oświetleniowe oraz widok na działkę i las z wszystkich pomieszczeń. Aby dom nie wyróżniał się na tle lasu, elewację zaprojektowano w wykończeniu z cegły klinkierowej w ciemnym odcieniu grafitu. Nowoczesny wyraz budynku podkreśla rzadko spotykany wątek płytkowy, charakteryzujący się brakiem jakiekolwiek przesunięcia cegieł. Wszystkie skrzydła przekryto pogrążonym, bezokapowym dachem dwuspadowym. Rynny ukryte tuż za attyką zabezpieczone zostały przed opadającymi liśćmi specjalną siatką, a dodatkowo zastosowano system podgrzewania, aby uniknąć zamarzania w nich wody. Rury spustowe ukryte wewnątrz elewacji odprowadzają deszczówkę bezpośrednio do zakopanych na terenie działki skrzynek rozsączających.