Drewno lite a drewno klejone
Drewno to surowiec naturalny znany ludziom od bardzo dawna. Wykorzystywany jako opał, do produkcji mebli, w budownictwie oraz jako kompozyt w wielu gałęziach przemysłu. Na dobre zagościł wśród materiałów do produkcji więźb dachowych, jak i całych domów. Dawniej wszystkie budowle drewniane były wykonane z drewna litego. Obecnie spotykamy coraz więcej konstrukcji wykonanych z drewna klejonego. Pewnie każdy zastanawiał się kiedyś, dlaczego tak jest?
Wynika to oczywiście z tego, iż drewno klejone wykazuje lepsze właściwości mechaniczne oraz odporność na działanie czynników biologicznych. Drewno lite, stosowane w budownictwie, powstaje poprzez dwukrotne przetarcie dłużycy i jest bardziej podatne na uszkodzenia, deformacje, zagrożenia biologiczne. Drewno klejone jest tworzywem drewnopochodnym z materiałów tartych typu belka. Może być dwuwarstwowa (duobalken), trzywarstwowa (triobalken) lub więcej jak trzywarstwowa (GLULAM, BSH). Już sama produkcja drewna klejonego, daje odpowiedź, dlaczego jest ono lepsze od drewna litego. Proces produkcji rozpoczyna się od starannego suszenia komorowego lameli z drewna iglastego do wilgotności 8-12%. Wysuszone lamele są strugane, a następnie wizualnie lub maszynowo sortowane na z góry zdefiniowane klasy wytrzymałości. Usuwa się przy tym wszystkie wady drewna, takie jak np. duże sęki, wady budowy, które są automatycznie zaznaczane i wycinane. Na końcach lameli o różnej długości, frezowane są wzajemnie zazębiające się złącza klinowe, które zostają ściśnięte i sklejone. Następnie lamele są przycinane na wymaganą długość, nanoszony jest klej na szersze powierzchnie lameli, które są układane warstwami i sprasowywane. Po wyschnięciu kleju belki są strugane, a krawędzie fazowane.
Gatunkami drewna stosowanymi do produkcji drewna klejonego są najczęściej świerk i sosna. Drewno klejone charakteryzuje wysoka, w porównaniu z drewnem litym stabilność kształtu. Lite drewno znacznie wysycha w stanie zamontowanym. Wykrzywia, wypacza i kurczy się. Drewno lite o wysokości 24 cm kurczy się przykładowo podczas wysuszenia z wilgotności 30% do wilgotności 10% o 10 do 20 mm. Ponadto mogą powstawać znaczne pęknięcia. Najczęstszą przy- czyną nieszczelności ścian zewnętrznych i towarzyszących im szkód spowodowanych wilgocią, jest kurczenie się litego drewna, które w czasie montażu było zbyt mokre. Gotowe drewno klejone ma wilgotność (8-12%) odpowiadającą mniej więcej wilgotności równowagowej w stanie wbudowanym. Drewno klejone warstwowo, dzięki obróbce wykazuje znacznie lepsze własności, niż drewno lite, nie paczy się, a jego tendencja do pękania jest bardzo mała. Dzięki temu, nadaje się szczególnie dobrze do wykonywania elementów budowlanych, będąc podstawą szczelnych konstrukcji o stabilnym kształcie. Drewno klejone warstwowo wykazuje większą wytrzymałość i lepszą sztywność, niż lite drewno. Można je wykonywać w długościach do 40 m i wymiarach do 240×1240 mm. Dzięki temu, można tworzyć systemy nośne o dużej rozpiętości, bez podpór, jednocześnie składające się z wąskich elementów.
Konstrukcje z drewna klejonego, charakteryzuje niesamowita lekkość oraz estetyka i ciepło. Łączenie elementów drewna klejonego z innymi materiałami, nie powoduje mostków cieplnych. Ponadto, drewno klejone w porównaniu do litego, charakteryzuje brak konieczności dodatkowej impregnacji, mającej na celu ochronę biologiczną. Grzyby niszczące drewno, aby rosnąć potrzebują wilgoci w drewnie, którą można wyeliminować, gdy drewno klejone warstwowo zostanie prawidłowo zamontowane, pod dachem i we wnętrzu. Dlatego zgodnie z DIN 68800 cz. 3 w prawie wszystkich przypadkach można zrezygnować z chemicznych środków ochrony drewna. Drewno klejone charakteryzuje się dużą ogniotrwałością, co ma duże znaczenie przy elementach nośnych budynków.
Nie należy sądzić, że drewno klejone jest lepsze w każdym detalu od drewna litego. Przykładem mogą być chaty góralskie w polskich górach. Belki, z których są one budowane górale suszą naturalnie. Według ich receptury np. na 1 cm grubości odpowiada 1 rok suszenia na powietrzu. Nie ulega wątpliwości, że domy zbudowane wg tej zasady są wytrzymałe i długowieczne.
Analizując ogrom zalet drewna klejonego, można stwierdzić, iż jest ono doskonałym materiałem budowlanym, który wykorzystać można do konstrukcji, natomiast drewno lite znakomicie sprawdza się jako element dekoracyjny, dostarczający ciepła oraz klimatu.
Michał Zieliński
Przewodniczący Samorządu Studenckiego Wydziału Technologii Drewna Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
Udostępnij artykuł
Do tej pory sądziłem, że drewno lite jest lepszym materiałem budowlanym niż drewno klejone. Artykuł uświadomił mnie, że nie jest to do końca prawdą. Mam jednak pewne obawy co do drewna klejonego – z pewnością kleje zawierają pewne składniki, które nie są obojętne dla naszego zdrowia. Należy zatem rozważyć czy żyć w zgodzie z naturą (jak górale), czy iść do przodu z nowoczesnością narażając się przy tym być może na pewne ryzyko.
Drewno lite to naturalne drewno w całości z jednego kawałka. Takie drewno jest trwałe na lata, ale w niektórych przypadkach może pękać lub mogą tworzyć się szczeliny.
Drewno dobrej klasy, zabezpieczone ma wysoką wartość na budowie domu. Ja wolę naturalne drewno, zdrowe, piękne. Takie można wykorzystać przy budowie domu z bali lub jako elementy domu. Klejone drewno ma zalety ale również wady chemiczne kleje mogą wydzielać różne zapachy itd. Wolę piękne bale … Górale wiedza co jest dla nas najlepsze.
Zdecydowanie wybieram drewno lite zamiast klejonego. Prezentuje się lepiej, jest trwalsze jeśli chodzi o konstrukcję ale po latach, bez właściwej pielęgnacji, może ulec wypaczeniu.
Każda metoda ma swoje zalety i wady. Najważniejsze to znaleźć równowagę
Wg artykułu drewno klejone jest trwalsze,ponieważ nie wymaga impregnacji.Jednak jest nafaszerowane chemią typu kleje itp.Ja osobiście wolę lite drewno,wymaga pielęgnacji ale jest naturalne.
No i dylemat: lite czy klejone. Wszędzie możnaby zaleźć minusy. Wielu moich przedmuwców stawia na drewno lite, gdyż do klejonego jest użyte mnóstwo cheii. Zgoda, ale lite drewno też trzeba impregnować, konserwować, może malować itp.. Przyznajcie Państwo rację to też jest chemia, czy ona użyta na początku, czy w trakcie użytkowania, na to samo wychodzi. Ja jeszcze rozważyłbym cenę. A jako element dekoracyjny- zdecydowanie drewno lite.
Zawsze sądziłam, że drewno lite jest lepsze. Artykuł jednak pokazuje że lepiej jest wybrać drewno klejone. Teraz będę wiedzieć jakie drewno wybrać. Zobaczymy.
po takim artykule na pewno będę wiedział jakiego drewna urzywać
Nie jestem fachowcem, i dlatego artykuł mnie trochę zaskoczył. Sądziłem iż drewno klejone jest mniej odporne na obciążenia, niż drewno lite. Więc teraz będę bardziej zwracał na to uwagę, gdy potrzebować będę szerokich elementów drewnianych.
Mając do wyboru drewno lite lub klejone ,zawsze wybiorę drewno klejone.Takie drewno uwazam ze jest trwalsze ,np chaty góralskie których trwałosć jest b długa.
Jeśli miałem jakieś wątpliwości co do wyboru drewna, to po przeczytaniu tego artykułu zostały one całkowicie rozwiane. Zdecydowanie opowiadam się za drewnem klejonym, które jest przede wszystkim bardziej wytrzymałe i mniej podatne na deformację. Generalnie drewno klejone posiada więcej atutów, co potwierdza artykuł, dla mnie jest to pierwszorzędny wybór.
Jak wynika z tego artykułu,drewno klejone posiada lepsze parametry wytrzymałościowe jak i lekkość oraz ciepło.Teraz wiem,że warto zainwestować w drewno klejone gdy buduje się dom i chcemy mieć bardziej trwały i ciepły budynek.
Dobra jakość drewna to podstawowy składnik każdej budowy. Lepiej inwestować w dobry surowiec taak aby służył nam na wiele lat.
Myślę, że dobre drewno to podstawa. Dla mnie lepiej wygląda drewno lite i tak też będzie w przypadku naszej budowy.
A jak wyglada zastosowanie drewna klejonego na zewnątrz? Mam na myśli konstrukcje typu pergola które nie będzie zadaszone – za to wmacnianie eksponowane na słońce deszcz i wiatr. Jak w takim przypadku wyglada porównuje do drewna litego? (Zakładając ze w obydwu przypadkach konserwujący i zabezpieczamy)
Do autorów komentarzy czyli sprzedawców drewna klejonego: wysilcie się trochę bo te wasze komentarze aż rażą waszą zakamuflowaną reklamą …
Artykuł jest nierzetelny, napisany pod z góry założoną tezę, że drewno klejone jest lepsze od litego. Jest sporo nieprawdziwych stwierdzeń dotyczących choćby korozji biologicznej. Klejone drewno jest owszem, ładne, ale na początku, gdy jest sprzedawane. Drewno to nie ma takiej trwałości jak lite – na pokolenia. Pęknięcia w litym drewnie po latach nadają mu wiele uroku i nie osłabiają go. Drewno klejone po wielu latach staje się tylko skupiskiem listewek. Zmiany wilgotności uporają się z każdym klejem.
Lite drewno z sosny i świerku można zamówić u Limbor. To sprawdzony dostawca, który oferuje produkt wysokiej jakości. Pracuję na drewnie od nich od długiego czasu i zawsze jestem zadowolony.