Drewno konstrukcyjne

Drewno na więźbę dachową

Drewno powinno się stosować wszędzie tam, gdzie uzasadnione jest to jego własnościami technicznymi. Racjonalne wykorzystywanie drewna, szczególnie w budownictwie powinno zmierzać do uzasadnionego pod względem wytrzymałości dalszego obniżania jego wymiarów, kosztem likwidacji wad technicznych, stosowania dokładnej obróbki mechanicznej i właściwej impregnacji chemicznej.

Praktyka w stosowaniu drewna rządzi się swoimi prawami i nie zawsze idzie to w parze z wymaganiami technologicznymi. Nie każdy zdaje sobie sprawę, że nawet w prostych konstrukcjach drewnianych, na przykład konstrukcjach dachowych, wymiarowanie elementów nośnych (belek, krokwi ) nie może być wynikiem tylko wiedzy cieśli, a potrzebne są dokładne obliczenia wytrzymałościowe, statyczne. Zwłaszcza, że stosowane obecnie nowe materiały na pokrycia dachowe są lżejsze i nie wymagają elementów nośnych z drewna o tradycyjnych przekrojach. Dlatego też indywidualne podejście do konstrukcji drewnianej każdego budynku może przynieść wymierne oszczędności drewna i kosztów budowy. Jednak stosując zasadę racjonalnego wykorzystywania drewna, należy zwrócić większą uwagę na jego wymagania techniczne. Drewno przeznaczone na elementy więźby dachowej powinno charakteryzować się wysokimi parametrami technicznymi. W tym przypadku zgodnie z obowiązującymi normami stosowane jest drewno o możliwie równoległym układzie włókien do krawędzi i o małej liczbie sęków. (fot.1 )

Drewno na więźbę dachowąFot. 2

Jak wielokrotnie potwierdzono, przebieg włókien do krawędzi belki pod kątem 20 stopni obniża jej wytrzymałość nawet do 50 %, a przy 90 stopniach zaledwie o 15% wytrzymałości normatywnej. Szczegółowe wymagania jakościowe drewna na więźbę dachową określone są w czterech klasach jakości drewna budowlanego. Elementy wymagające wysokiej wytrzymałości, m.in. na konstrukcje typu dźwigary kratowe i łukowe, sklepienia, konstrukcje szkieletowe powinny być wykonane z pierwszych klas jakości drewna. W konstrukcjach wymagających mniejszych wytrzymałości stosować można elementy nawet o niezbyt wielkim oflisie i oznakach sztaplowej sinizny. ( fot. 2 ) Badania naukowe potwierdzają ponadto, że niewielki oflis na materiałach krawędziowych nie ma większego znaczenia w zakresie wytrzymałości, szczególnie na zginanie. Oflis umożliwia natomiast uzyskanie oszczędności drewna, nawet do 21%. Ostre krawędzie posiadające przecięte włókna drzewne mogą stwarzać mniej korzystne warunki pod względem wytrzymałościowym niż krawędzie z oflisem. Oflis nigdy nie występuje z tym samym nasileniem na całej długości belki bądź krokwi, a jego zanik wynika ze zbieżności kłody, z której został wykonany. Jednak jedyną własnością ujemną krawędziaków z oflisem jest ich wygląd. Dlatego na poddaszu nie powinny być stosowane tam, gdzie mają również pełnić funkcję elementów dekoracyjnych wystroju wnętrz.

Drewno na więźbę dachowąFot. 3

Ważnym czynnikiem w osiąganiu normatywnej wytrzymałości elementów konstrukcyjnych z drewna jest również wilgotność. Za wyjątkiem wytrzymałości na udarność wilgotne drewno posiada mniejsze wytrzymałości. Z analiz badawczych wynika, że wzrost wilgotności o 5 % ponad normę może obniżyć wytrzymałość na zginanie, rozciąganie i ściskanie nawet do 30 %. Stosując racjonalny (oszczędnościowy) system wykorzystania drewna w konstrukcjach budowlanych, należy stwierdzić, że ubytek wytrzymałości wynikający z zawyżonej wilgotności jest dość wysoki i dlatego należy zwracać szczególniejszą uwagę, by materiały krawędziowe po impregnacji posiadły normatywną wilgotność (15-18% ). Jest to wilgotność techniczna drewna, równoważna do otoczenia – mikroklimatu najczęściej panującego pod dachem budynku. Nie przestrzeganie tych warunków powoduje, że drewno wbudowane w konstrukcję więźby dachowej wysycha a w wyniku naprężeń powstają pęknięcia (fot. 3 i 4 ), w poważnym stopniu obniżające wytrzymałość normatywną belki czy krokwi i powodujące zagrożenia budowlane. Mimo tych wymagań w praktyce nadal spotyka się przypadki, że drewno więźby dachowej posiada ponadnormatywną wilgotność, lub w ogóle nie jest zaimpregnowane lub zaimpregnowane w stopniu niedostatecznym. W takim przypadku każde drobne pęknięcie belki czy krokwi stwarza dobre warunki do rozwoju na przykład owadów drewna (spuszczel, kołatek). Dlatego drewno więźby dachowej zawsze wymaga dobrej impregnacji środkami chemicznymi, zabezpieczającymi przed niszczącymi działaniami mikroorganizmów, wody a nawet ognia. Obowiązek impregnacji drewna więźby dachowej wynika z rozporządzenia MSW i A z 30 września 1997 w sprawie warunków technicznych, jakie powinny spełniać budynki i ich usytuowanie (Dziennik Ustaw Nr 132 z dnia 28 X 1997).

Drewno na więźbę dachowąFot. 4

Ważnym czynnikiem wpływającym na wytrzymałość więźby dachowej z drewna jest także jego jakość obróbcza, szczególnie węzłów połączeniowych, tradycyjnych złącz ciesielskich. które wymagają dokładnej obróbki mechanicznej. Do tych celów powinny być stosowane precyzyjne elektronarzędzia. Za pomocą nowoczesnej pilarki tarczowej można na przykład precyzyjnie wykonać uciosy, wycięcia i frezowania w belkach czy krokwiach. Zawsze jednak należy pamiętać, by uprzednio wykonać dokładne obrysy w naturalnej wielkości, aby po obróbce ciesielskiej poszczególne elementy konstrukcyjne na budowie można było dokładnie złączyć i zmontować. W praktyce jeszcze nie dość często stosuje się nowoczesne elektronarzędzia i przestrzega się tych obowiązujących zasad, co przejawia się później koniecznością dokonywania przeróbek, a w końcu uzyskiwania wadliwych połączeń, które ujemnie wpływają na sztywność i stabilność całej więźby dachowej.

Poruszone w artykule zagadnienia dotyczące jakości drewna i jego obróbki mechanicznej z przeznaczeniem na więźby dachowe warte są przemyśleń i uwzględnienia ich w praktyce, szczególnie w budownictwie, ponieważ zasoby drewna w Polsce zaczynają się kurczyć i wymagają poważnego potraktowania w zakresie racjonalnego wykorzystania, nie tylko w budownictwie.

4.7/5 - (6 votes)

Data publikacji: 28 kwietnia, 2013

Autor:

4.7/5 - (6 votes)


Komentarze


Udostępnij artykuł

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Podobne artykuły