Drewno więźby dachowej bez kory i korników

Wiele już napisano na temat owadów drewna. Przeważnie na temat tak groźnych owadów jak spuszczela pospolitego, kołatka domowego czy nawet rytla pospolitego. Natomiast rzadko, a nawet wcale nie porusza się na łamach czasopism albo portali fachowych, szczególnie z zakresu budownictwa, tematu o życiu i żerowaniu skromnego kornika-drukarza (Ips typographus), który potrafi również zagościć w drewnie poddasza budynku o konstrukcji drewnianej.

Z nauki o owadach drewna wiadomo, że kornik, szczególnie kornik drukarz (fot. 1) należy do rodziny kornikowatych, zasiedla się pod korą, żeruje w łyku i miazdze, tj. na pograniczu drewna i kory. Żywi się łykiem i grzybem hodowanym przez siebie w chodnikach. Najczęściej spotykany jego plan drążenia chodników przedstawiono na rys. 1. Kora drzewa, czy nieokorowanego drewna, stanowi jego zasłonę i im grubsza, tym czuje się bezpieczniejszy. Kornik drąży chodniki o szerokości 3 mm i długości 6–15 cm i nie narusza drewna. Samica po zapłodnieniu w komorze chodnikowej, składa od 30 do 80 jaj, z których po 3 tygodniach wylegają się larwy (fot. 2)

Kornik jest owadem drewna i jego bardzo szkodliwe działanie zachodzi wówczas, gdy zasiedla się na żyjącym drzewie, szczególnie świerku. Natomiast gdy pojawi się w drewnie poddasza, w wyniku nieokorowania jego elementów konstrukcyjnych, szczególnie desek poszycia dachowego (fot. 3), wprowadza cieśli i właścicieli domu w duży kłopot, powodowany tym, że jego larwa jest podobna do larwy spuszczela.

Rys. 1. Najczęściej spotykany układ żerowiska kornika drukarza.

A ten ostatni jest na ogół znany jako groźny wróg i niszczyciel drewna budowlanego i nie tylko. Stąd warto przypomnieć kierownikom budowy, inspektorom nadzoru budowlanego, cieślom – wykonawcom więźby dachowej z drewna i obudowy poddasza, wykonanej również z drewna litego (desek), że nieusunięta kora z drewna może być siedliskiem kornika (fot. 4 i 5). Jak wykazały badania rzeczoznawcy, takie przypadki się jeszcze zdarzają, szczególnie w wykonawstwie odeskowania połaci dachowej. Dlatego niefachowe postępowanie, szczególnie cieśli, a nawet dekarzy, którzy dopuszczają do stosowania nieokorowane krawędziaki, deski czy inne jeszcze elementy konstrukcyjne więźby jest wielce naganne, ponieważ wiadomo, że w procesie ich obowiązkowej impregnacji środkami chemicznymi, w tych miejscach gdzie występuje kora, drewno nie jest zaimpregnowane. Kora posiada własności izolacyjne, nie przepuszcza środków chemicznych do drewna. Dlatego tak postępując, zostaje stworzona możliwość, że w tych miejscach gdzie jest kora, już na poddaszu, szczególnie niezabudowanym, może to drewno zaatakować spuszczel pospolity. A ten nie przebiera w środkach, by kontynuować swój rozwój, dlatego niszczy drewno.

Fot. 2. Larwy kornika drukarza.

Na podstawie przedstawionego i sprawdzonego badaniami przypadku pozostawienia kory na elementach więźby dachowej, można stwierdzić, że wszelkie elementy drewniane przeznaczone na konstrukcję dachu i zabudowę poddasza muszą być uprzednio, przed procesem impregnacji dokładnie oczyszczone z kory drzewnej. To jest podstawa do wykonania właściwej impregnacji chemicznej i wykonania prac konstrukcyjno-montażowych dachu i poddasza. Szczególnie dotyczy to przypadku, kiedy planowana jest zabudowa poddasza na cele mieszkaniowe. Wówczas w czasie jego użytkowania ze względu na brak dostępu do drewna więźby, kontrola jego stanu technicznego stanie się niemożliwa.

Fot. 3. Widok odeskowania połaci dachowej.

Powyższa krótka publikacja dobitnie pokazuje i utwierdza w przekonaniu, że drewna nieokorowanego nie należy poddawać procesowi impregnacji środkami chemicznymi, jak również takiego drewna nie należy stosować na elementy konstrukcyjne budynku, ponieważ nie gwarantuje one wymaganej trwałości i bezpieczeństwa i nie jest to zgodne z wymaganiami prawa budowlanego.

Fot. 4. Widok chodników kornika.Fot. 5. Widok chodników kornika po usunieciu kory.

Inż. Zbigniew Gęsiński
Rzeczoznawca NOT,
wieloletni biegły sądowy w dziedzinie technologii drewna
zdjęcia i rys. autora, M S i Wikipedia