Grunt to dobra wentylacja połaci dachowej…

Jednym z najważniejszych zadań podczas budowy dachu jest prawidłowe wykonanie wentylacji połaci dachowej. Właściwa konstrukcja systemu wymaga prawidłowego montażu kalenicy, okapu oraz pozostawienia odpowiedniego kanału wentylacyjnego.

Podstawa systemu – kanał wentylacyjny

Kanał wentylacyjny, jakim jest przestrzeń pomiędzy pokryciem a folią dachową, zaczyna się w okapie, a kończy w kalenicy, czyli u styku dwóch połaci dachowych w najwyższym punkcie dachu. Kalenica jest zatem wylotem kanału wentylacyjnego, umożliwiającym odpowiednią cyrkulację powietrza i wyprowadzenie bez szkody dla budynku gromadzącej się pod połacią wilgoci na zewnątrz.

Określana jako kanał wentylacyjny pusta przestrzeń wewnątrz pokrycia dachowego powstaje w wyniku zastosowania rusztu z łat i kontrłat, czyli układanej nad powierzchnią folii dachowej kraty z drewnianych listew, która staje się podstawą układanych rzędami dachówek. Kanał wentylacyjny należy pozostawić zarówno w sytuacji, gdy korzystamy z membrany dachowej, jak i wtedy, gdy stosujemy deskowanie. Jednak okap wykonuje się przed układaniem dachówki, ponieważ konieczne jest bardzo dokładne przygotowanie tej części dachu, a później będzie ona trudno dostępna. Ważne jest pozostawienie w jego dolnej części wlotów powietrza w postaci szczelin tak, by powietrze miało swobodny wlot oraz mogło w trybie ciągłym przewietrzać całą przestrzeń pod wykonanym z dachówek ostatecznym pokryciem, przemieszczając się w stronę kalenicy dachu. Otwór wentylacyjny w okapie powinien mieć odpowiednią wielkość. Zdaniem fachowców, powinna ona wynosić co najmniej 0,2% powierzchni dachu w okapie, nie mniej jednak niż 200 cm2/m okapu. W efekcie oznacza to szczelinę o przeciętnej szerokości ok. 2 cm.

Okap – newralgiczny punkt

Okap to wystająca poza obrys bryły budynku dolna część dachu. Jej podstawową funkcją jest odprowadzanie wody z deszczu i topniejącego śniegu z dala od ścian zewnętrznych do systemy rynnowego oraz ochrona elewacji przed opadami. Podczas prac dekarskich należy ponadto pamiętać o tym, że poza wyposażeniem w rynnę okap ma także inną ważną funkcję, czyli odprowadzenie ewentualnych skroplin z warstwy wstępnego krycia na pas nadrynnowy lub podrynnowy. Podczas wykonywania tej części dachu należy zwrócić uwagę na prawidłowe zaprojektowanie i wykonanie wentylacji połaci dachowej. Wlot do kanału wentylacyjnego lokalizowany jest w okapie, a jego poprawne wykonanie zapewni zastosowanie elementów wentylacyjnych, takich jak oferowany przez firmę BRAAS grzebień okapu z kratką wentylacyjną czy taśma wentylacyjna.

Czym to grozi wilgoć wewnątrz dachu

Gromadzenie się wilgoci pod połacią wykonaną z dachówek jest zjawiskiem całkowicie naturalnym, związanym głównie z czynnikami atmosferycznymi. Najczęściej źródłem wilgoci, szczególnie przy niskich temperaturach, jest kondensująca się para wodna, także ta pochodząca z wnętrza domu, oraz woda z ewentualnych przecieków lub roztopionego śniegu wdmuchniętego pod dachówki. W wyniku pochyłości dachu gromadząca się w ten sposób wilgoć spływa w kierunku okapu bądź zbiera się na poziomej przegrodzie, co może spowodować groźne konsekwencje dla dachu, a także domu, jeśli nie umożliwimy jej wydostania się na zewnątrz, jak zauważa laureat ogólnopolskiego programu branżowego SUPERDEKARZ Jacek Święty z firmy ISO-BAU, zwracając jednocześnie uwagę na to, że najczęstszymi skutkami takiego zaniedbania jest osłabienie konstrukcji więźby dachowej, zmniejszenie właściwości termoizolacyjnych użytych materiałów, a nawet poważne zawilgocenie materiałów budowlanych.

Jakie materiały?

Podczas wykonywania okapu dachowego na budynku warto kierować się wskazówkami fachowców, dokładnie określających kolejność oraz sposób przeprowadzenia poszczególnych etapów pracy. Należy zwracać uwagę zarówno na odpowiedni montaż rynien, jak i łat, na których umieszcza się następnie dachówkę.

W prawidłowo wykonanym okapie szczelina wentylacyjna powinna jednocześnie stanowić zabezpieczenie, dzięki któremu pod pokrycie nie przedostaną się ptaki czy większe owady. Doskonale nadają się do tego celu takie produkty jak taśma wentylacyjna i kratka wentylacyjna, która – jak podpowiada Jacek Święty – występuje również w wersji z grzebieniem okapu. Zdaniem fachowca grzebień ten, znany także pod nazwą ‘wróblówki’, skutecznie chroni dach przed przedostawaniem się ptaków pod połać, a rozwiązanie to najczęściej stosuje się tuż przed układaniem dachówki na etapie montażu pasa nadrynnowego oraz kontrłat i łat.

Dachówka wentylacyjna – wsparcie dla wentylacji połaci

W przypadku skomplikowanego dachu ze zróżnicowanymi płaszczyznami połaci oraz lukarnami warto podczas budowy dachu zastosować dachówki wentylacyjne. Montuje się je w miejscach, w których kanał wentylacyjny zostaje zakłócony. Na przykład w przypadku, gdy zamontowane między krokwiami okno staje się barierą dla przepływu powietrza z okapu do kalenicy, zalecany jest montaż dachówki pod i nad oknem.

Błędy i niedopatrzenia – wieloletnie problemy

Najgroźniejszym błędem, jaki mogą popełnić niewykwalifikowani wykonawcy, jest całkowite zamknięcie przestrzeni pod dachem i zablokowanie tym przepływu wentylującego powietrza oraz złe skierowanie skroplin i ewentualnych przecieków. Często dostęp powietrza pod pokrycie blokuje również źle położona blacha obróbkowa lub włożona bezpośrednio do rynny membrana dachowa, która często ulega zniszczeniu pod wpływem UV.

Właściwe wykonanie każdej części dachu to jedna z najważniejszych prac budowlanych, decydująca o trwałości oraz jakości całego budynku. Dlatego warto poświęcić temu szczególną uwagę i kontrolować prace wykonawców bądź rzetelnie sprawdzić poziom wykonania pokrycia w przypadku domu kupowanego od dewelopera bądź poprzedniego właściciela.