Jak prawidłowo mocować pokrycia dachowe na dachach płaskich?

Mocowanie pokrycia dachowego na dachu płaskim jest kluczowym elementem zapewniającym trwałość i bezpieczeństwo całej przegrody budowlanej. Wybór odpowiednich łączników jest determinowany przez wiele czynników, w tym w szczególności przez wytyczne zawarte w normie PN-EN 1991-1-4:2008. Norma ta, będąca częścią Eurokodu 1, określa oddziaływania wiatru na konstrukcje i jest podstawowym dokumentem, regulującym zasady doboru łączników na dachach płaskich w Polsce. O kluczowym znaczeniu prawidłowego zamocowania pokrycia dachowego mówi Marcin Duzik z firmy Klimas Wkręt-met.

Podstawowe założenia normy PN-EN 1991-1-4:2008

Norma PN-EN 1991-1-4:2008 „Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje – Część 1-4: Oddziaływania ogólne – Oddziaływania wiatru” określa, jak obliczyć siły działające na poszczególne elementy konstrukcyjne budynków, spowodowane przez działanie wiatru. W przypadku dachów płaskich kluczowe jest określenie prędkości wiatru, ciśnienia wiatru oraz współczynników ciśnienia dla różnych stref dachu.
– Dzięki normie PN-EN 1991-1-4:2008 inżynierowie są w stanie precyzyjnie określić obciążenia wiatrowe na dachy płaskie, co pozwala zaprojektować konstrukcje budynków odpornych na działanie wiatru i zapewnić bezpieczeństwo użytkownikom budynku. Wiedza na temat sił wiatru jest kluczowa przy projektowaniu, aby uniknąć uszkodzeń konstrukcji oraz zapewnić trwałość i stabilność budynku przez wiele lat – mówi Marcin Duzik, Dyrektor Sprzedaży ds. Inwestycji w Klimas Wkręt-met.

Wyznaczanie stref oddziaływania wiatru

Wyznaczanie stref oddziaływania wiatru na dachu płaskim jest niezbędne do zapewnienia odpowiedniej stabilności i wytrzymałości konstrukcji. Strefa narożna to obszar, w którym siły wiatru są największe i dlatego wymaga zastosowania dodatkowych środków zabezpieczających. Strefa brzegowa zewnętrzna obejmuje obszar bezpośrednio przy krawędzi dachu, gdzie również siły wiatru mogą być wysokie. Strefa brzegowa wewnętrzna to obszar bliżej centralnej części dachu, gdzie siły wiatru są niższe, ale wciąż istotne. Natomiast strefa wewnętrzna to obszar najbardziej oddalony od krawędzi dachu, gdzie obciążenie wiatrem jest najmniejsze.
– Przy wyznaczaniu stref oddziaływania wiatru na dachu płaskim należy uwzględnić nie tylko wartości współczynników ciśnienia, ale również kształt i wysokość budynku, usytuowanie w otoczeniu oraz inne czynniki, które mogą wpłynąć na siły wiatru – komentuje ekspert Klimas Wkręt-met. – Dzięki odpowiedniemu uwzględnieniu stref oddziaływania wiatru możliwe jest zaprojektowanie dachu tak, aby był on stabilny i odporny na warunki atmosferyczne – dodaje.

Prędkość i ciśnienie wiatru

Bazowa prędkość wiatru jest punktem wyjścia do określenia obciążenia wiatrem w konkretnym miejscu. W zależności od warunków lokalnych, takich jak wysokość nad poziomem morza czy kierunek wiatru, współczynniki modyfikacyjne mogą zmieniać bazową prędkość, co ma istotne znaczenie przy projektowaniu budynków czy konstrukcji.
Podział Polski na 3 strefy obciążenia wiatrem uwzględnia różnice w warunkach atmosferycznych na terenie całego kraju. Dzięki temu projektanci mogą uwzględnić specyficzne warunki w danym regionie, co przekłada się na większe bezpieczeństwo i trwałość budynków.
Średnia prędkość wiatru, zależna od ukształtowania terenu i samej bazowej prędkości, również ma istotny wpływ na obciążenie wiatrem. Norma precyzyjnie definiuje kategorie terenu, co pozwala projektantom dokładnie określić wartość obciążenia wiatrem, minimalizując ryzyko uszkodzeń czy katastrof.

Dobór ilości i rozmieszczenie łączników

Dokładne określenie liczby i rodzaju łączników na dachu płaskim jest kluczowe dla zapewnienia jego stabilności oraz bezpieczeństwa użytkowania. Norma PN-EN 1991-1-4:2008 zaleca przeprowadzenie dynamicznych testów obciążeniowych, aby dokładnie symulować warunki działania wiatru na dach. Testy te są istotnym elementem weryfikacji zachowania układu mocowania, a ich wyniki pozwalają precyzyjnie określić liczbę oraz rozmieszczenie łączników. Dzięki nim możliwe jest zapewnienie odpowiedniej wytrzymałości konstrukcji dachowej oraz bezpieczeństwa użytkowników. Przeprowadzenie testów dynamicznych w specjalnych symulatorach pozwala na dokładne odtworzenie obciążeń wiatrowych i zapewnienie optymalnego doboru łączników dla dachu płaskiego.

Rodzaj łączników

Dodatkowo wytyczne dotyczące materiałów i konstrukcji łączników nakładają także wymóg zapewnienia odpowiedniej wytrzymałości oraz stabilności połączenia, aby zapobiec uszkodzeniom oraz wypadkom podczas użytkowania. Dlatego też materiały użyte do produkcji łączników muszą spełniać określone normy jakości oraz być odporne na działanie czynników zewnętrznych, takich jak UV, chemikalia czy niska temperatura.
Wytyczne, dotyczące materiałów i konstrukcji łączników, obejmują zestawy dwu- lub trójelementowe. Najpopularniejsze są zestawy dwuelementowe, których konstrukcja pozwala na uzyskanie teleskopowego połączenia. Zestaw taki obejmuje:

• Łączniki samowiercące lub samogwintujące wykonane ze stali węglowej z powłokami antykorozyjnymi lub ze stali nierdzewnej, dobierane w zależności od podłoża.
• Tuleje tworzywowe wykonane z polipropylenu lub poliamidu, które muszą być dostosowane do specyficznych warunków pracy i posiadać dużą odporność na starzenie związane z ich użytkowaniem w długim okresie w zmiennych warunkach temperaturowych i wilgotnościowych.

Zestawy dwuelementowe umożliwiają łatwą i szybką instalację, co znacząco skraca czas montażu, a tym samym obniża koszty wykonania.
– Dobór ilości łączników i ich rozmieszczenie na dachach płaskich, zgodnie z normą PN-EN 1991-1-4:2008, wymaga dokładnej analizy oddziaływań wiatru na konstrukcję oraz zastosowania odpowiednich metod obliczeniowych i testów dynamicznych. Przestrzeganie wytycznych normy oraz wykorzystanie odpowiednich materiałów oraz technik montażowych zapewniają trwałość i bezpieczeństwo dachów płaskich w zmiennych warunkach atmosferycznych. Norma PN-EN 1991-1-4:2008 jest kluczowym dokumentem dla projektantów i wykonawców, umożliwiającym profesjonalne podejście do kwestii mocowania pokryć dachowych i zapewnienia ich długotrwałej funkcjonalności – podsumowuje Marcin Duzik.
Po zakończeniu inwestycji istotne są regularne kontrole i konserwacja łączników, aby zapewnić ich długotrwałą sprawność oraz bezpieczeństwo użytkowania. W razie jakichkolwiek usterek lub uszkodzeń należy niezwłocznie przeprowadzić naprawę lub wymianę elementów, aby uniknąć poważniejszych konsekwencji. Dbanie o właściwe zabezpieczenie i konserwację łączników przyczyni się do przedłużenia ich żywotności oraz zapobiegnie nieprzewidywalnym awariom w przyszłości.