Lukarny

Lukarny czy okna dachowe cz. 2

Lukarna składa się ze ścianki frontowej z otworem okiennym, osłonowych ścianek bocznych i zadaszenia. Ścianka frontowa, która równocześnie może pełnić funkcję oparcia daszku lukarny, wykonywana jest z drewna, a jeśli lukarna ma być szeroka – jako konstrukcja żelbetowa.

Konstrukcja

Ścianki boczne to zazwyczaj drewniana konstrukcja szkieletowa wypełniona wełną mineralną i osłonięta poszyciem z płyty OSB. Od zewnątrz ścianki zwykle wykańcza się oblicówką z impregnowanego drewna lub sidingiem (z paneli PVC), a niekiedy pokrywa takim samym materiałem jak dach. W ściance frontowej montowane są typowe okna o kształcie i wymiarach dopasowanych do ościeża.

Wewnętrzne wykończenie lukarny wykonuje się z płyt gipsowo-kartonowych, listew boazeryjnych bądź paneli wykończeniowych mocowanych do konstrukcji ścianek bocznych i zadaszenia. Pod wykończeniem należy ułożyć folię paroizolacyjną, której zadaniem jest ochrona izolacji z wełny mineralnej przed zawilgoceniem parą wodną z wnętrza.

Okno połaciowe składa się ze skrzydła okiennego, ramy oraz specjalnego kołnierza uszczelniającego. Kołnierze wykonywane są z niewymagającej konserwacji blachy aluminiowej i kompletowane z fartuchem pasującym do wszystkich rodzajów pokryć dachowych. Łączenie okien w grupy umożliwiają specjalne kołnierze combi.

Montaż

Wybudowanie lukarny jest znacznie trudniejsze niż osadzenie okna połaciowego, zwiększa również powierzchnię przegród zewnętrznych wymagających ocieplenia i zabezpieczenia przed wilgocią. Każda lukarna komplikuje geometrię dachu, a związane z tym załamania połaci dachowej zwiększają koszty budowy – trzeba docinać materiał pokryciowy, wykonać dodatkowe obróbki blacharskie, stosować wysokoparoprzepuszczalną folię dachową.

Lukarnę najlepiej wykonać od razu podczas montażu więźby dachowej, ponieważ jej późniejsze dostawienie jest trudniejsze i bardziej pracochłonne.

Konstrukcja drewniana – szkielet z elementów o przekroju wynikającym z obliczeń konstrukcyjnych, mocowany do murłaty (bądź kotew osadzonych w wieńcu) oraz do krokwi. Czasami konstrukcję niewielkich lukarn mocuje się bezpośrednio do krokwi.

Konstrukcja żelbetowa – w przypadku, gdy ścianka frontowa lukarny stanowi przedłużenie ściany zewnętrznej budynku, jej konstrukcję wykonuje się jako żelbetową ramę w kształcie odpowiadającym zarysowi lukarny, a pionowe elementy nośne muszą być zakotwione w wieńcu ściany zewnętrznej.

Uwaga: frontowej ścianki licującej ze ścianą budynku nie można zbudować z cegieł ani bloczków, gdyż nie zapewniłaby dostatecznej stabilności lukarny pod obciążeniem wynikającym z oddziaływania dachu.

Dla zapewnienia wymaganej ciepłochronności żelbetową konstrukcję lukarny należy ocieplić – na przykład styropianem, a następnie pokryć tynkiem cienkowarstwowym lub okładziną elewacyjną. Można również wykonać konstrukcję żelbetową w deskowaniu traconym (na przykład z płyt wiórkowo-cementowych lub OSB) z umieszczoną wewnątrz warstwą ocieplającą.

Przekryciem lukarny może być daszek jedno-, dwu-, trzyspadowy lub łukowy o powierzchni walcowej bądź stożkowej. Ponieważ pokrywa się go tym samym materiałem co dach, należy zwrócić uwagę na to, czy jego pochylenie jest zgodne z zalecanym do pokrycia zastosowanego na dachu. Bowiem w prostych daszkach jednospadowych pochylenie to z reguły znacznie różni się od spadku połaci dachowej. Jeśli jest zbyt małe do pokrycia zastosowanego na połaciach dachu (na przykład do dachówek ceramicznych lub cementowych, którymi nie powinno się kryć dachów o pochyleniu mniejszym niż 30 stopni), należy zastosować pokrycie podwójne – najpierw z papy na pełnym deskowaniu, a dopiero potem z pokrycia dachowego, które na lukarnach pełni wtedy jedynie funkcję ozdobną.

Daszki o powierzchni walcowej lub stożkowej stosowane są przy kryciu gontem, łupkiem, strzechą, dachówką karpiówką lub blachą.

Również okna połaciowe wygodniej montować podczas budowy domu, jednak wstawianie ich w gotowe dachy nie stwarza większych problemów. Najłatwiej zainstalować okna o szerokości mniejszej niż odległość między krokwiami (o 6 cm – po trzy z każdej strony), bo nie wymagają one przerabiania konstrukcji dachu.

Uwaga: otwór na okno powinien być 4-6 cm szerszy i około 5 cm dłuższy od odpowiednich zewnętrznych wymiarów okna, dzięki czemu łatwo będzie można skorygować jego ustawienie.

Okna szersze niż odległość między krokwiami wymagają przecięcia krokwi, a w miejscu osłabionej konstrukcji zamontowania tak zwanych wymianów, czyli poprzecznych belek, które przenoszą obciążenie z przeciętej krokwi na dwie krokwie sąsiednie. Wymiany powinny zostać umieszczone równolegle do podłogi i w takim miejscu, aby było możliwe właściwe wykończenie ościeża, czyli zwykle 10-15 cm od krawędzi ościeżnicy.

Uszczelnienia

W lukarnie uszczelnienie połączenia ścianek bocznych z połacią dachową zabezpiecza przed przenikaniem wody opadowej i z topniejącego śniegu, który często się tu gromadzi. W tym celu montuje się w tym miejscu szerokie blachy koszowe i zakłada dodatkowe uszczelki zapobiegające przenikaniu wody pod pokrycie. Na większych daszkach lukarn stosowane są też rynny, które odprowadzają wodę na główną połać dachową.

Okna połaciowe posiadają specjalne, dostosowane do różnych rodzajów pokrycia dachowego, kołnierze uszczelniające, które aby były szczelne, trzeba starannie wywinąć izolację przeciwwilgociową na zewnętrzną stronę ościeżnicy oraz zamontować rynienkę odwadniającą. Do wykonania izolacji stosowany jest taki sam materiał, jakiego używa się do wstępnego krycia – papa albo folia paroprzepuszczalna.

Bardzo istotne jest zachowanie odpowiedniego dystansu między pokryciem dachowym a oknem – po to, aby woda deszczowa swobodnie opływała okno.

Uwaga: nie wolno dziurawić kołnierza (na przykład przez przykręcanie blachy pokryciowej do łat), ponieważ stanowi on zestaw rynienek do odprowadzania wody opadowej poza obrys okna.

Ciekawe rozwiązania

Specjalne okna połaciowe do łazienki czy kuchni, czyli do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności, wyposażone są w nawiewniki dostarczające powietrze z zewnątrz, co wspomaga działanie wentylacji. Ramy pokryte warstwą twardego poliuretanu polakierowanego na biało posiadają podwyższoną trwałość na zawilgocenie, a specjalnie wyprofilowane przylgi łatwo odprowadzają wilgoć ze styków skrzydeł i ościeżnicy.

Okno w ścianie i w połaci złożone jest z dwóch części – górna to okno połaciowe, dolna to okno pionowe przystosowane do montażu w ściance kolankowej (zdjęcie). Zapewnia dobry kontakt wzrokowy z otoczeniem, jednocześnie dostarczając na poddasze dużo światła.

Balkon na dachu to właściwie okno połaciowe, które oprócz skrzydła otwieranego przez uniesienie ku górze ma również dolny element balkonowy z rozkładaną balustradą (zdjęcie). Górna część okna tworzy mały daszek, nad którym rozciągnięta może zostać markiza przeciwsłoneczna. Wysokość takiego okna (252 cm) pozwala na wygodne korzystanie z balkonu nawet bardzo wysokim osobom.

4.9/5 - (37 votes)

Data publikacji: 25 października, 2014

Autor:

4.9/5 - (37 votes)


Komentarze


Udostępnij artykuł

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

  1. Ania Mal
    czwartek, 8 lutego, 2018

    Wydaje się, że okno to nic takiego, ale jednak od ich szczelności wiele zależy. A do tego im więcej światłą wpada do domu tym jest przyjemniej. Dlatego też ważny jest montaż.

  2. kos
    czwartek, 8 lutego, 2018

    Przyznam się,że wybór między lukarną a oknem dachowym nie jest łatwy i należy o dokładnie przemyśleć.Najlepiej trzymać się projektu i jeśli jest tam okno dachowe to należy takie wykonać.Każde z tych rozwiązań ma swe wady jak i zalety i należy je omawiać z wykonawcą aby uniknąć problemów.

  3. Malwina
    czwartek, 8 lutego, 2018

    Konstrukcja lukarny nie jest taka prosta, czasami lepiej zastosować okno dachowe. Wszystko będzie zależeć od projektu, zastosowania i wykonania przez specjalistę. Trzeba rozważyć jak to będzie wyglądać w całości budynku.

  4. zenek
    czwartek, 8 lutego, 2018

    Lukarna to nie takie proste rozwiązanie do zastosowania,czasami lepiej zastosować okno dachowe.Warto zastosować specjalne okna połaciowe do łazienki czy kuchni które dostarczają na poddasze dużo światła i zapewniają dobry kontakt wzrokowy z otoczeniem .Okna połaciowe posiadają specjalne, dostosowane do różnych rodzajów pokrycia dachowego kołnierze uszczelniające więc można je stosować bez obawy na przecieki a efekt jest zadowalający

  5. Iwko24
    czwartek, 8 lutego, 2018

    Osobiście wolałam lukarnę od zwykłego okna dachowego.Fachowiec stwierdził,ze nie będzie pasowała do budynku.Czytając artykuł myślę,że montaz lukarny jest bardziej skomplikowany od okna dachowego dlatego fachowiec nam odradził.

  6. Kazik
    czwartek, 8 lutego, 2018

    Zapewne wybór nie jest łatwy lukarna czy okna dachowe.Montaż lukarny wymaga wiedzy ,jak i dokładności wykonania. Nic nie jest bez wad , stąd warto zasięgnąc rady specjalistow zajmujących się tym zagadnieniem

  7. Jacek
    piątek, 9 lutego, 2018

    Lukarny, bardzo ładnie komponują się w dachach. Chociaż są trudniejsze w instalowaniu i zawierają więcej czasu i podnoszą koszty to warto je instalować. Przy instalacji należy pamiętać o dokładności, wykonaniu izolacji, prawidłowej wentylacji itd. Ciężko samemu wszystko ogarnąć dlatego należy poszukać odpowiedniej firmy, która wszystkim się dokładnie zajmie i udzieli stosownej gwarancji na wykonane roboty.

  8. krzysztof
    piątek, 9 lutego, 2018

    Okno dachowe jest zdecydowanie prostsze w montazu niż lukarna. Lukarna wymaga fachowego uszczelnienia i osobnej konstrukcji ingerującej w dach. Konstrukcja lukarny powinna być zaplanowana już na etapie projektowania dachu.

  9. NoName
    sobota, 10 lutego, 2018

    Mimo bardziej skomplikowanego i wymagającego trudu i wiedzy montażu ja zdecydowałbym się na lukarnę. Zdecydowanie lepiej się prezentuje, ujmuje mnie swoją estetyką i nowoczesnością. Chętnie bym ją widział jako dobre rozwiązanie w swoim domu.

  10. czai się
    sobota, 10 lutego, 2018

    Zdecydowanie okna przemawiają do mnie. Może nie tylko ja uważam że przez okna łatwiej jest doświetlić pomieszczenie. No chyba że jest lukarna np. VELUX wielookienna.

  11. Mirek
    niedziela, 11 lutego, 2018

    Nie miałem pojęcia iż na dachu mogę wybrać montaż pomiędzy oknem dachowym a lukarnom. Z opisy wynika iż montaż lukarny jest bardziej skomplikowany. Wydaje mi się iż lukarna to bardzo interesująca alternatywa okna dachowego, lecz nie wszędzie można ją zastosować. Wszystko zależy od konstrukcji naszego dachu i od projektu jaki mamy.

  12. Lalusia
    niedziela, 11 lutego, 2018

    Tym, którzy wahają się pomiędzy budową lukarny a montażem okna połaciowego, artykuł daje jasną odpowiedź co jest łatwiejsze. Przede wszystkim musimy swoją ostateczną decyzję uzgodnić z projektantem i ostatecznym wykonawcą. Okna musi dawać światło ale musi też chronić przed wilgocią i uciekaniem ciepła.

  13. Paula
    poniedziałek, 12 lutego, 2018

    Lukrany czy okna dachowe to zawsze będzie ciężka odpowiedź . Jednym podoba się to a innym tamto. Warto samemu podjąć rozważnie decyzje, na podstawie właśnie takich artykułów można zobaczyć wszystkie wady i zalety. Warto także poradzić się specjalisty który buduje nam dom, opowiedzieć o swoich wątpliwościach a wtedy z pewnością wybór i decyzja będzie dużo łatwiejsza.

Podobne artykuły