Małe, ale ważne. Przewodnik po akcesoriach dachowych

Piękny i trwały dach to nie tylko pokrycie dachowe obejmujące dachówki połaciowe. O efekcie końcowym decyduje również szereg akcesoriów, będących przysłowiową „kropką nad i” w konstrukcji dachu.

Nowoczesne pokrycia dachowe stanowią rozwiązania systemowe składające się nie tylko z dachówek podstawowych ale również z obróbek blacharskich, a także taśm i akcesoriów dachowych. Warto zaprezentować kilka elementów dodatkowych, które są istotnym elementem wielu dachów.

1. Akcesoria wykończające krawędź połaci:

• Dachówki skrajne (wiatrownice) –  lewa i prawa 

Dachówki skrajne umożliwiają wykończenie boków dachu w odniesieniu zarówno do lewej jak i prawej krawędzi połaci. Ze względu na brzegowe położenie dachówki skrajne muszą być odporne na podmuchy wiatru i ważne jest stabilne zamocowanie zapobiegające unoszeniu.

Dachówka skrajna

• Gąsior podstawowy

Gąsior podstawowy umożliwia wykończenie kalenicy będącej miejscem styku dwóch połaci. Chodzi tutaj o szczyt dachu w dachach dwuspadowych oraz płaszczyznę dachu na styku dwóch połaci w dachach wielospadowych. Gąsiory stanowią komplet z klamrą mocującą do kalenicy. Stabilność mocowania zyskuje się poprzez przykręcenie gąsiorów wkrętami do kalenicy.

Gąsior podstawowy

• Gąsior – łącznik kalenic

O estetyce dachu decyduje również odpowiednio wykonane a przede wszystkim szczelne połączenie między kalenicami w miejscu styku kalenic w dachach wielospadowych. Elementy tego typu montuje się poprzez uchwyt umieszczony pod spodem gąsiora w miejscu styku  gąsior – łącznik kalenic – trójnik lub na styku czterech kalenic:  gąsior – łącznik kalenic – czwórnik.

Gąsior – łącznik kalenic – trójnik

• Dachówka pulpitowa

Dachówki pulpitowe pozwalają na wykończenie górnej krawędzi dachu. Jak wiadomo miejsca te nie mogą być wykończone gąsiorami. W zakresie wykończeń tego typu oferuje się przynajmniej kilka rozwiązań. Np. z oferty firmy Röben do wyboru jest dachówka pulpitowa połaciowa (standardowa), skrajna prawa i skrajna lewa.  Każda z nich jest dostępna z kątem nachylenia 70° lub 90°. Dla uzyskania odpowiedniej wytrzymałości dachówki montaż wykorzystuje klamry.

Dachówka pulpitowa

2. Akcesoria wspomagające wentylację połaci:

• Dachówka wentylacyjna

Dachówka wentylacyjna zapewnia miejsce wlotu powietrza pod pokrycie dachowe. Jest ona szczególnie istotna w przypadku połaci bez odpowiedniej wentylacji powierzchni pod dachówką połaciową. Istotną rolę odgrywa siatka chroniąca przed przedostawaniem się pod pokrycie owadów i małych ptaków

Dachówka wentylacyjna z kratką w komplecie

• Wróblówka (grzebień okapu)

Dzięki grzebieniowi okapu (tzw. wróblówce) zapobiega się przedostaniu ptaków pod połać dachową. Grzebień zazwyczaj jest stosowany z kratką wentylacyjną zapewniającą optymalną wentylację pokrycia. Wróblówkę z reguły montuje się po zamocowaniu rynien ale przed ułożeniem dachówek okapowych. Grzebień przykręca się do łaty startowej.

Wróblówka

3. Akcesoria służące do wykończenia wentylacji pomieszczeń:

• Kominek odpowietrzający

Kominek odpowietrzający służy do wyprowadzenia rur instalacyjnych odpowiedzialnych za odpowietrzanie kanalizacji. Wentylacja kanalizacji jest konieczna do skutecznego przepływu ścieków wykorzystującego zjawisko grawitacji. Aby ścieki mogły swobodnie przepływać to w instalacji musi panować odpowiednie ciśnienie atmosferyczne. Kominek odpowietrzający musi więc wyrównać ciśnienie w rurach i usunąć gazy kanałowe. Zaleca się aby kominek był montowany nie niżej niż na trzecim rzędzie dachówek, licząc od kalenicy.

Ceramiczny kominek odpowietrzający – Grzybek

• Kominek wentylacyjny

Kominek wentylacyjny stanowi zakończenie instalacji wentylacyjnej np. kuchni, garażu, łazienki itp. Oprócz tego odpowiednio dobrany i wykonany kominek powinien skutecznie uszczelnić pokrycie w miejscu zakończenia kanałów wentylacyjnych.

Należy pamiętać o odróżnieniu kominka wentylacyjnego od odpowietrzającego. Kominek wentylacyjny ma średnicę 150 mm, co umożliwia podłączenie do grawitacyjnej instalacji wentylacyjnej. Z kolei kominek odpowietrzający służy do odpowietrzania instalacji kanalizacyjnej i ma on średnicę 110 mm.

Kominek wentylacyjny

4. Akcesoria do przeprowadzenia przewodów przez dach:

• Dachówka antenowa

Dzięki dachówce antenowej można wyprowadzić przewody, kable i maszt antenowy ponad dach, bez utraty szczelności i estetyki.

Dachówka antenowa

• Dachówka solarna

Dachówka solarna umożliwia przeprowadzenie przez dach przewodów instalacyjnych kolektorów słonecznych. Jak wiadomo przez przewody przepływa czynnik roboczy przeznaczony do wymiany ciepła. Dzięki dachówce solarnej przewody są chronione przed wilgocią tym samym ułatwiają prace dekarskie bez utraty walorów estetycznych. Typowa dachówka umożliwia przeprowadzenie pojedynczego przewodu, przy czym najczęściej jeden kolektor solarny wykorzystuje dwa przewody zatem montuje się dwie dachówki tego typu.

Dachówka solarna

• Dachówka świetlikowa

Dachówka świetlikowa przepuszcza 100% światła i najczęściej stosuje się ją do doświetlania strychów, a także zadaszeń ogrodowych, zadaszonych wejść do budynków oraz innych miejsc wymagających doświetlenia. Należy jednak pamiętać, że dachówki świetlikowe nie mają izolacji termicznej.

Dachówka świetlikowa

• Ława kominiarska, stopnie kominiarskie

Dzięki stopniom kominiarskim zyskuje się możliwość bezpiecznego poruszania po dachu zwłaszcza w zakresie dostępu do komina. Stopnie są montowane od  brzegów dachu lub od okna wyłazowego w kierunku komina, natomiast ławę kominiarską montuje się bezpośrednio przy kominie.

Stopień kominiarski

5. Inne akcesoria:

• Taśma do obróbek kominiarskich

Dzięki stopniom kominiarskim zyskuje się możliwość bezpiecznego poruszania po dachu zwłaszcza w zakresie dostępu do komina. Stopnie są montowane od  brzegów dachu lub od okna wyłazowego w kierunku komina, natomiast ławę kominiarską montuje się bezpośrednio przy kominie.

Taśma do obróbek kominiarskich

• Taśma kalenicowa

Taśma kalenicowa zapewnia szczelność dachu poprzez ochronę przed wnikaniem śniegu lub deszczu pod połać oraz umożliwia wentylowanie pokrycia. Taśma jest przyklejana pod gąsiorami. Musi ona zachodzić za zamki pierwszego rzędu dachówek.

Taśma kalenicowa

• Płotek przeciwśniegowy

Płotki przeciwśniegowe zapobiegają gwałtownemu osuwaniu się śniegu z dachu zapewniając bezpieczeństwo osób będących w pobliżu budynku. Jest to szczególnie istotne w odniesieniu do konstrukcji dachów stromych. Płotki z reguły montowane są na drugim lub trzecim rzędzie dachówek licząc od okapu. Montaż wykonuje się poprzez przykręcanie do łaty. W przypadku nachylenia dachu przekraczającego 40° przy długości krokwi powyżej 6 m dla wyeliminowania możliwości uszkodzenia płotka montuje się dwa lub więcej rzędów tych elementów

Płotki przeciwśniegowe

• Dachówka dwufalowa

Dachówka dwufalowa stanowi zakończenie lewej części połaci. Dwie fale zakrywają zamki dachówki podstawowej (połaciowej), co zapewnia estetykę dachu. Dachówkę dwufalową najczęściej wykorzystuje się na płaszczyznach, które są ograniczone ogniomurami lub ścianami. Takie konstrukcje bardzo często znajdują zastosowanie w domach szeregowych lub na kamienicach. Należy pamiętać aby przed montażem uwzględnić szerokość całkowitą dachówki dwufalowej. Wynika to z tego, że podwójna fala ma inne wymiary w porównaniu z dachówkami połaciowymi.

Dachówka dwufalowa

• Śniegołap

Śniegołapy rozproszone po całej połaci chronią poszczególne elementy dachu przed zsuwaniem się dużej masy śniegu. Śniegołapy zatrzymują napór śniegu i rozdzielają go na drobniejsze części eliminując ryzyko uszkodzenia elementów przeciwśniegowych i innych konstrukcji umieszczonych przy krawędzi dachu łącznie z kominkami odpowietrzającymi. Montaż śniegołapów jest podobny jak w przypadku stopni kominiarskich. Należy wyciąć lub wybić dolne zamki dachówki położonej wyżej i przykręcić dodatkową łatę do przymocowania uchwytu.

Śniegołap

6. Akcesoria ozdobne

Warto mieć na uwadze szereg akcesoriów o charakterze dekoracyjnym zapewniających niepowtarzalny wygląd dachu. Elementy dekoracyjne mogą mieć kształty zwierząt (koguta, kota, delfina, sowy itp.), postaci (np. lunatyka) i różnego rodzaju szpiców.

Ceramiczny kogut – akcesorium ozdobne

Pamiętajmy…

Akcesoria dachowe nadają dachowi szczególnych walorów estetycznych. Chodzi tutaj o nienaganne wykończenie krawędzi dachu oraz system komunikacji z kominem i wentylację. Zakup akcesoriów ma zdecydowany wpływ na pokrycie dachowe. Stąd obliczając koszt dachu nie wystarczy jedynie pomnożenie jego powierzchni przez zużycie dachówek podstawowych. Należy obliczyć również koszty akcesoriów dachowych. Im bardziej skomplikowany dach tym więcej wymaga wyposażenia dodatkowego. Np. zakłada się, że koszt dachówki wentylacyjnej to przynajmniej 1% wartości całego pokrycia, przy czym brak tego elementu uniemożliwia prawidłową cyrkulację powietrza pod pokryciem powodując gnicie więźby i osłabienie całej konstrukcji.

Pominięcie akcesoriów niejednokrotnie powoduje konieczność naprawiania dachu a nawet układania pokrycia od nowa. W takim przypadku koszty mogą być dwu – a nawet trzykrotnie wyższe niż fachowe wykonanie pierwszego pokrycia dachowego. Tym sposobem na etapie zakupu kompletnego pokrycia i akcesoriów należy pamiętać, że jest to inwestycja na kilka pokoleń.