Narzędzia i maszyny pomocne w pracy dekarza i blacharza

Specyfika tego zawodu zdecydowanie bardziej przypomina pracę rzemieślnika niż budowlańca. Wymusza ona stosowanie specjalistycznych, użytecznych jedynie dla tej branży, narzędzi, urządzeń i maszyn. Rosnące wymagania klientów, coraz wyższa jakość materiałów budowlanych i fantazja architektów powodują, że stare sposoby pokrywania dachów są coraz bardziej pracochłonne i nieefektywne. Na szczęście z pomocą przychodzą producenci wyspecjalizowanego sprzętu, bardzo ułatwiającego pracę na dachu.

Przy wykonywaniu pokryć dachowych i obróbek najczęściej używane są narzędzia ręczne. Jednym z nich są nożyce do blachy, niezbędne przy pracy z tego typu materiałem. Wyróżniamy wśród nich nożyce tradycyjne, wykonane z dwóch kawałków stali oraz nożyce dźwigniowe ze specjalnym układem dźwigni łączącym szczęki tnące z ramionami. W naszym kraju nożyce dźwigniowe jeszcze nie zdobyły pełnego zaufania dekarzy. Zdecydowanie bardziej popularne są tradycyjne, wbrew pozorom znacznie trudniejsze do wyprodukowania. Nożyce wytwarzane są z różnego rodzaju stali, co pozwala dekarzowi dopasować narzędzie do grubości i twardości blachy. Ponadto ich podział na nożyce do otworów, uniwersalne i do cięć przelotowych dodatkowo ułatwia wybór oraz zapewnia komfort pracy.

Kolejną grupą narzędzi potrzebnych w tym zawodzie są kleszcze do blach, również występujące w wielu odmianach. Podobnie jak w wypadku nożyc warto zaopatrzyć się w narzędzia renomowanych niemieckich firm, jak Bessey-Erdi czy Freund, w których zaawansowana technologia kucia stali znacząco przedłuża użytkowanie sprzętu. Kleszcze oraz cęgi mogą mieć szczękę o rozstawie od kilkudziesięciu milimetrów do nawet dwudziestu centymetrów. Poza wersjami prostymi dostępne są również egzemplarze wygięte pod kątem 45 i 90 stopni. Trudno wyobrazić sobie dekarza lub blacharza bez podstawowego sprzętu, jakim jest młotek. Na rynku oferowanych jest wiele rodzajów tego uniwersalnego narzędzia. Poza klasycznymi modelami z różnymi trzonkami, obuchami, odkuwanymi z jednego kawałka stali, czy też z końcówkami magnetycznymi, dostępna jest cała gama młotków blacharskich. Rozróżniamy młotki drewniane, plastikowe, z różnymi kształtami obucha, a także, bardzo cenione przez blacharzy, wypełnione piaskiem. Liderem wśród firm produkujących młotki jest niemiecka firma Picard. Ważnym narzędziem w pracy dekarza jest zaginarka (giętarka) do blachy. Stanowi ona zazwyczaj pierwszą maszynę kupowaną przez firmy dekarskie. Istnieje duża konkurencja wśród producentów tych urządzeń. Na rynku dominują zarówno polskie konstrukcje, z czego część to naprawdę udane modele, jak i produkty z Niemiec, Danii, Czech, USA i Francji. Sam wygląd i reklamy nie są wystarczającą gwarancją ich prawidłowej pracy i długowieczności. W przypadku tak drogiego zakupu warto sprawdzić opinię specjalistów na temat danego sprzętu.

Prędzej czy później każda firma dekarska staje przed koniecznością zoptymalizowania swojej pracy, zapewnienia większego bezpieczeństwa pracownikom oraz zwiększenia konkurencyjności na lokalnym rynku. Zazwyczaj wiąże się to z zakupem tzw. windy dekarskiej. W dokumentacji technicznoruchowej tego typu sprzęt zdefiniowany jest w następujący sposób: „Urządzenie jest wciągarką pochyłą ustawianą tymczasowo i przeznaczoną wyłącznie do transportu materiałów podczas prowadzenia prac budowlanych”. Pozwala to na zastosowanie przepisów o odbiorze tymczasowym w UDT, co nie tylko bardzo upraszcza procedurę związaną z rejestracją i użytkowaniem urządzenia, lecz także gwarantuje przestrzeganie wszelkich przepisów w razie kontroli na budowie. Nie da się zaprzeczyć, że wszelkie niecertyfikowane urządzenia i rozmaite „domowe wynalazki” są traktowane przez inspektorów z wielką nieufnością, a brak odpowiedniej dokumentacji w razie wypadku na placu budowy może mieć poważne konsekwencje. Dlatego tak istotne jest posiadanie wciągarki pochyłej z pełną dokumentacją techniczną, instrukcją obsługi w języku polskim, a także wykazem części zamiennych oraz schematami elektrycznymi. Taką dokumentację mają windy dekarskie niemieckiej firmy Geda.

Ponadto firma ta ma sieć serwisową, dzięki czemu szybko można usunąć awarię urządzenia, wypożyczyć napęd na czas naprawy oraz uzyskać pomoc przy załatwianiu wszelkich formalności. Producent ma w ofercie różne modele wind dekarskich: Geda-lift Standard 200 to wersja ekonomiczna, silnik o mocy 1 kW pozwala na uzyskanie prędkości 25 m/min, przy maksymalnym udźwigu 200 kg. Jej niewątpliwą zaletą jest bardzo niska cena, przy zachowaniu wysokiej jakości dzięki produkcji na znanych ze swej solidności i niezawodności niemieckich liniach produkcyjnych. Szczególnie polecana dla dekarzy specjalizujących się w domach jednorodzinnych i niskich budynkach. Odpowiednia do pracy przy mniejszych wysokościach, np. 11,5 metra. Geda-lift Comfort 250 wyposażona jest w najbardziej znany silnik firmy Geda. Przy mocy 1,3 kW uzyskuje on prędkość 30 m/min, dlatego model ten jest polecany przy wyższych zestawach stosujących wzmocnione segmenty o udźwigu do 250 kg. O mocy tej wciągarki świadczy jej obiegowa nazwa „koń roboczy”, która najlepiej charakteryzuje zalety urządzenia. Pomimo niezbyt dużej prędkości wciągarka jest niezwykle wytrzymała (nawet jak na warunki panujące na naszych budowach). Niektóre modele, pomimo intensywnej pracy, działają bez żadnej awarii (pod warunkiem prawidłowej konserwacji i regularnych przeglądów) kilkanaście lat. W tym wypadku swobodnie możemy pracować do 21,5 m długości szyn. Geda Fixlift 250 to najszybsze i najbardziej zaawansowane urządzenie firmy Geda. Silnik o mocy 1,2 kW zapewnia nie tylko największą prędkość wciągania, aż 38 m/min, lecz także pozwala na transport materiałów przy prędkości 19 m/min. Znacząco ułatwia to pracę wszędzie tam, gdzie priorytetem jest zarówno zaoszczędzenie czasu, jak i bezpieczeństwo (co rzadko się łączy). Niewątpliwymi zaletami tej wciągarki są: dwie szybkości wciągania, ułatwiające transport pionowy ładunków o mniejszej stabilności oraz ogromna szybkość przydatna przy dłuższych zestawach. Fixlift, po niewielkich przeróbkach znakomicie nadaje się do obsługiwania budynków, w których 21,5 m szyn nadal jest niewystarczające.

Dla firm specjalizujących się w pokryciach z blachy oferowana jest cała linia maszyn pozwalająca na profilowanie blachy pod rąbek prosto z rolki. Każdy, kto kiedykolwiek musiał radzić sobie z tego typu pokryciem jedynie za pomocą narzędzi, wie jak bardzo jest to pracochłonne. W tej sytuacji przydadzą się urządzenia firm Schlebach i Wuko, producentów profilarek do blachy oraz automatycznych falownic służących do zamykania rąbka. W ofercie możemy znaleźć również niedrogi sprzęt do wytwarzania haftek. Firma Wuko jest znana w Polsce, również dzięki produkcji poręcznych narzędzi zastępujących na budowie ciężkie zaginarki. Seria Benderów pozwala na gięcie blachy o dowolnej długości, co więcej, także po łukach. Niewątpliwą zaletą Benderów jest także bardzo atrakcyjna cena. Szerszy asortyment specjalistycznych urządzeń dla dekarzy dostępny jest na stronie www.dekarze.pl.

Andrzej Pupin