Światło i słońce na zawołanie

Dwie podstawowe funkcje okien to zapewnienie użytkownikom komunikacji z otoczeniem oraz dostęp dziennego światła do wnętrz. Dotyczy to również okien dachowych, warto więc dowiedzieć się, ile światła przez nie wpada, i jak je dobrać, by móc podziwiać przez nie widoki.

Wyżej i pod kątem

Okno dachowe ma sporą przewagę nad oknem tradycyjnym, jeśli chodzi o ilość światła dziennego dostarczanego przez nie do pomieszczenia. Kąt nachylenia połaci dachowej, w której montowane jest okno dachowe, sprawia, że jest ono dłużej oświetlone pełnym strumieniem światła niż okno umieszczone pionowo. Dzięki temu okna do poddaszy zapewniają dopływ światła przez znacznie dłuższą część dnia niż okna pionowe. Ważny jest też fakt, że zazwyczaj okna połaciowe montowane są wysoko, co sprawia, że do pomieszczenia dociera nie tylko większa ilość światła, ale także lepiej dociera ono do miejsc oddalonych od okna. Światło wpadające przez tradycyjne okno dobrze oświetla tylko przestrzeń przy oknie, a im dalej od okna, tym jest go mniej. Umieszczenie okna wyżej sprawia, że natężenie światła przy oknie jest mniejsze, wzrasta natomiast w głębi pomieszczenia. Zwiększa się także równomierność oświetlenia, co dla użytkowników oznacza większy komfort, ponieważ wnętrze pozbawione jest dużych kontrastów między ciemnymi, a jasnymi częściami pomieszczenia. Z tego względu idealne oświetlenie pomieszczenia zapewniają okna dachowe montowane w dachu płaskim, gwarantując dużą równomierność oświetlenia. Ponadto doprowadzenie światła z góry nie zmienia kierunku padania światła, do którego człowiek jest przystosowany ewolucyjnie.

Duże czy małe okna? Jedno czy kilka?

Podczas projektowania liczby okien i oświetlenia, jakie mają dawać, należy uwzględniać dwa czynniki: wielkość otworów i głębokość pomieszczenia.

Planując doświetlenie pomieszczenia należy wziąć pod uwagę liczbę i wielkość okien do poddaszy oraz ich usytuowanie w połaci dachowej.

Ważne jest równomierne rozłożenie okien na całej powierzchni pomieszczenia, by dostarczały jak najwięcej światła dziennego i zapewniały jednocześnie dobrą widoczność.

Dobierając okna połaciowe do pomieszczeń na poddaszu należy pamiętać, że jedno duże okno doświetla mniejszą powierzchnię niż dwa mniejsze okna.

Natomiast zamontowane na przeciwległych połaciach dachu cztery małe okna o tej samej łącznej powierzchni szyb, co wymienione już duże okno, dodatkowo zwiększają powierzchnię dobrego doświetlenia.

Większa liczba okien zapewnia bardziej równomierny rozkład światła niż jedno duże, jednocześnie powiększając powierzchnię o wysokim współczynniku oświetlenia.

Typy okien

Widok ma znaczenie

Jedną z ważnych funkcji każdego okna jest zapewnienie użytkownikom kontaktu wzrokowego z otoczeniem domu.

W przypadku okien połaciowych spełnienie tej funkcji bywa trudne. Problem można jednak rozwiązać, odpowiednio dobierając długość okien, która powinna być ona dopasowana do kąta pochylenia dachu tak, aby mieszkańcy poddasza cały czas mieli możliwość wyglądania przez okno, zarówno stojąc, jak i siedząc. To znaczy, że im mniejszy kąt pochylenia dachu, tym okno powinno być dłuższe.

I odwrotnie: w przypadku stromego dachu okno może być krótsze. Oprócz długości okien do poddaszy duży wpływ na komfort użytkowania ma sposób ich umieszczenia.

Okna powinny być montowane na odpowiedniej wysokości, ponieważ widok z okna jest równie istotny jak ilość docierającego przez nie światła i powietrza. Teoretycznie okno połaciowe montuje się na takiej samej wysokości, na jakiej umieszcza się na ścianie okno tradycyjne, czyli na wysokości około 90–100 cm od podłogi, ponieważ tylko wtedy można przez nie wyglądać, nawet siedząc.

Obsługa jednym palcem

Skoro zamiast jednego dużego okna warto w pomieszczeniu zainstalować kilka mniejszych, to niektóre z nich mogą się znaleźć na wysokości, która nie tylko uniemożliwia wyglądanie przez nie, ale także wygodną obsługę ręczną. Każde okno połaciowe można jednak wyposażyć w elektryczne zasilanie sterowane pilotem. Systemy zasilania, oferowane przez producentów okien dają możliwość programowania określonych czynności, na przykład mogą się otwierać i zamykać w zaprogramowanych uprzednio porach. Okna wyposażane są ponadto w czujniki wiatru i deszczu, które w razie zmiany pogody na deszcz lub porywisty wiatr spowodują zamknięcie okien przez system zasilania. W przypadku, gdy nie ma możliwości doprowadzenia zasilania elektrycznego w pobliże okna – można w nim zamontować system sterowania zasilany energią słoneczną, aczkolwiek to na wskroś ekologiczne rozwiązanie ma jednak drobną wadę: każde wyposażone w nie okno wymaga obsługi odrębnym pilotem. Wiele okien można obsługiwać jednym zaprogramowanym pilotem tylko w przypadku systemu zasilanego elektrycznie.