Każdy, kto jest świeżo upieczonym inwestorem zauważa ze zdziwieniem, że jego wymarzony budynek na etapie wznoszenia ścian jest nieciekawy, czasami wręcz brzydki. Jego samopoczucie zaczyna się gwałtownie poprawiać, kiedy pojawiają się pierwsze zarysy dachu. To właśnie dach nadaje niezapomniany, indywidualny charakter budynkom. Po czasach komunistycznego narzucania kształtu wznoszonych budynków na szczęście nic już nie pozostało. Polacy jako naród, charakteryzują się znaczną potrzebą indywidualnego wyróżnienia się na tle społeczeństwa, podkreślenia własnej odrębności, niezależności. Dach, który w przytłaczającym stopniu narzuca charakter całej budowli, jest idealnym narzędziem manifestacji własnego charakteru, gustu, statusu społecznego itp. W procesie poszukiwania nadzwyczajnego dachu bardzo wielu inwestorów dochodzi do wniosku, że takie walory posiada właśnie dach skośny.
Dach skośny w przeciwieństwie do dachu płaskiego, który to może zostać wykonany na ostatnim stropie betonowym (za wyjątkiem budynków specjalnego przeznaczenia), wymaga specjalnej konstrukcji zapewniającej skośne nachylenie połaci dachu przy zachowaniu wymaganego przenoszenia obciążeń nośnych. Najczęściej stosowanym materiałem wykorzystywanym do wykonywania konstrukcji dachowych jest drewno. Drewno posiada wiele zalet: jest wytrzymałe, stosunkowo tanie, łatwe do obróbki i montażu, powszechnie dostępne oraz dość lekkie. Warunkiem koniecznym solidnej konstrukcji jest wysuszenie drewna do wilgotności co najwyżej 20% oraz konserwacja środkami grzybobójczymi i ogniochronnymi. Impregnacja może odbywać się metodą przemysłową ciśnieniowo-próżniową lub na budowie poprzez nanoszenie preparatu pędzlem, w kąpieli bądź natryskowo.
W zależności od przeznaczenia przestrzeni poddasza oraz przenoszonych obciążeń dachy skośne zasadniczo dzielimy na: krokwiowe, krokwiowo-jętkowe oraz płatwiowo-kleszczowe. Dobór odpowiedniej konstrukcji oraz jej przekrojów odbywa się po wykonaniu obliczeń statyczno-wytrzymałościowych. Głównymi parametrami uwzględnianymi podczas obliczeń jest:
- kąt nachylenia dachu;
- odległość między ścianami;
- rodzaj stosowanego pokrycia dachowego;
- możliwości podparcia konstrukcji;
- strefy wiatrowej posadowienia budynku;
- strefy śniegowej posadowienia budynku.
Więźba krokwiowa składa się z krokwi, ułożonych skośnie o długości do 6m połączonych ze sobą w pary za pomocą zacięcia bądź metalowych uchwytów i mocowanych jedynie na belkach murłat zakotwionych na murach zewnętrznych. Rozpiętość murów zewnętrznych nie może przekraczać 7m. Odstęp między kolejnymi krokwiami wynosi od 70 do 100cm. Przy tego typu konstrukcji niezmiernie ważne jest bardzo solidne wykonanie mocowania murłaty do muru nośnego oraz krokwi do murłaty.
Zaletą tej konstrukcji jest łatwość, szybkość wykonania i niski koszt.
Do wad należy zaliczyć: ograniczone zastosowanie, częste występowanie krzywizny powierzchni ze względu na długie odcinki braku podparcia krokwi i działanie sił rozpychających mury.
Więźba krokwiowo-jętkowa ma zastosowanie przy rozpiętościach ścian zewnętrznych do 11m. Konstrukcja ta jest modyfikacją dachu krokwiowego o zastosowanie do każdej pary krokwi jętki poziomej, zamocowanej w połowie długości każdej z krokwi. Jętki poziome bardzo często są jednocześnie wykorzystywane jako element nośny sufitu poddasza.
Zalety tej konstrukcji są zbliżone do dachu krokwiowego plus większa elastyczność jej stosowania.
Wadą tego rozwiązania jest występowanie krzywizny połaci dachu ze względu na niezależną pracę drewna w każdej z par krokwi.
Więźba płatwiowo-kleszczowa jest stosowana przy rozpiętości ścian ponad 11m. Charakteryzuje się ona zastosowaniem w połowie długości krokwi płatwi podpierającej osadzonej na słupach stojących bezpośrednio na stropie lub na rozkładających nacisk podeszwach stropowych. Słupy najczęściej wyposażone są w skośne miecze poprawiające stabilność konstrukcji. Całość konstrukcji jest spięta kleszczami. Kleszcze spinają co trzecią lub czwartą parę krokwi przebiegając w linii słupów. Powyższy dach znaczny nacisk przenosi na strop, w związku z czym musi on być do tego celu specjalnie wykonany.
Dach płatwiowo-kleszczowy doskonale nadaje się do wszelkich dachów o skomplikowanych kształtach, które wymagają wielu dodatkowych podparć. Taka konstrukcja dachu równomiernie przenosi nacisk na cały budynek oraz ze względu na wielość sztywnych podparć zapewnia najrówniejszą połać dachową.
Wadą powyższej konstrukcji jest częściowe ograniczenie swobodnego dysponowania przestrzenią użytkową poddasza. Sposobem rozwiązania tej niedogodności jest zastosowanie stalowych ram podpierających płatwie. Ramy takie zazwyczaj mają kształt trapezu i są częściowo schowane w drewnianej konstrukcji dachu.
