Złącza ciesielskie

Wieszaki do belek drewnianych

Jednymi z najbardziej popularnych złączy ciesielskich są wieszaki belek. Złącza te są przeznaczone do połączenia belki drugorzędnej do belki głównej w taki sposób, aby zapewnić bezpieczne przenoszenia obciążeń między elementami. Istnieje wiele typów wieszaków belek, a różnice w ich budowie mają wpływ na ich różne zastosowanie w konstrukcjach drewnianych. Warto prześledzić dostępne opcje pojawiające się w tej grupie złączy, aby wybierać rozwiązanie najbardziej efektywne pod względem konstrukcyjnym i ekonomicznym.


Wieszaki belek znajdują najczęściej zastosowanie w konstrukcji drewnianych stropów. Z reguły służą do połączenia doczołowego dwóch drewnianych belek. Zastosowanie tych złączy jest jednak dużo szersze. Mogą być pomocne w konstrukcji więźby dachowej, na przykład do połączeń wymianów wokół komina. Stosowane są także w dachach wiązarowych w połączeniach pasów dolnych dwóch wiązarów kratowych. Większe rozmiary wieszaków belek służą do łączenia płatwi z dźwigarami głównymi w wielkogabarytowych konstrukcjach z drewna klejonego. Poza połączeniami między elementami drewnianymi, mogą być także stosowane w połączeniach drewnianych belek z konstrukcją betonową.

Zdj. 2. Standardowy wieszak belki BSN.

Zdj. 2. Standardowy wieszak belki BSN.

Przegląd typów wieszaków belek

Najpopularniejszym, najprostszym i najczęściej stosowanym jest standardowy wieszak belki BSN (zdj. 2).
To złącze jest przeznaczone dla belek o szerokościach do 150 mm. Podstawowym zastosowaniem jest połączenie dwóch belek drewnianych. Dzięki zastosowaniu w blachach bocznych dużych otworów (Ø11), istnieje możliwość użycia złącza w połączeniu drewno-beton. Do tego celu niezbędne jest zastosowanie kotew mechanicznych lub chemicznych. Kolejnym typem wieszaków belek jest wieszak SBE (zdj. 3.).

Zdj. 3. Wieszak ekonomiczny SBE.

Zdj. 3. Wieszak ekonomiczny SBE.

Jest to tak naprawdę zoptymalizowana wersja wieszaka BSN, z tego powodu nazwany jest wieszakiem ekonomicznym. Wprowadzono kilka modyfikacji dzięki czemu koszt połączenia z użyciem tego produktu jest mniejszy. Podstawową zmianą jest redukcja grubości blachy z 2,0 mm do 1,5 mm, aby zachować sztywność wieszaka zastosowano dodatkowe żebra wzmacniające. Skrócono półkę podpierającą belkę drugorzędną i zredukowano ilość gwoździ. Wszystkie te zabiegi korzystnie wpływają na cenę złącza. Dodatkowo w tylnej części wytłoczono ząbek mocujący. Dzięki temu można wstępnie przymocować wieszak w zamierzonym miejscu, a następnie łatwo go przybić bez konieczności przytrzymywania złącza. Wieszak przeznaczony do belek o szerokości do 100 mm.

Zdj. 4. Wieszak specjalny BSS i jego zastosowanie.

Zdj. 4. Wieszak specjalny BSS i jego zastosowanie.

Wieszak specjalny BSS (zdj. 4) jest przeznaczony do połączeń obróconych.
Dzięki dodatkowemu przetłoczeniu i szerszym blachom bocznym z dodatkowymi otworami na gwoździe wieszak zyskuje dodatkową nośność. Ma to szczególne znaczenie w sytuacji, kiedy złącze montowane jest w pozycji obróconej względem osi pionowej (np. wymian miedzy krokwiami). Takie połączenie generuje dodatkowe składowe poziome obciążenia w połączeniu. Przez zastosowane rozwiązania, wieszak BSS ma zwiększoną nośność na obciążenia poziome i jest złączem zalecanym do tego typu połączeń. Jest przeznaczony do belek o szerokości do 160 mm.

Zdj. 5. Wieszak BSI o skrzydełkach wewnętrznych.

Zdj. 5. Wieszak BSI o skrzydełkach wewnętrznych.

Wieszak belki BSI o skrzydełkach wewnętrznych (zdj. 5.) jest stosowany w sytuacji połączeń z ograniczonymi możliwościami montażu.
Chodzi o miejsca, gdzie nie ma możliwości zastosowania standardowych wieszaków o skrzydełkach zewnętrznych (BSN, SBE, BSS itp). Są to z reguły połączenia belek ze słupami lub połączenia belki drugorzędnej z końcem belki głównej. Może się także zdarzyć, że do belki głównej trzeba zamocować dwie belki drugorzędne tak blisko siebie, że stosując standardowe wieszaki, ich skrzydełka nachodziłyby na siebie. Rozwiązaniem w takiej sytuacji jest wieszak BSI. Produkowany w szerokościach do 140 mm.
Wymienione wieszaki belki mają zastosowanie ograniczone maksymalną szerokością belki jaką można na nich oprzeć. Jeżeli zachodzi potrzeba połączenia belek o większej szerokości, należy zastosować wieszak BSD o większych wymiarach (zdj. 6).

Zdj. 6. Wieszak belki BSD do belek o większych gabarytach.

Zdj. 6. Wieszak belki BSD do belek o większych gabarytach.

Ten typ wieszaka przeznaczony jest dla belek o szerokościach od 100 do 200 mm. Częściej jest stosowany w konstrukcjach wykonanych z drewna klejonego, gdzie gabaryty belek są znacznie większe niż w konstrukcjach tradycyjnych. Podstawowa wersja produktu przeznaczona jest do połączenia drewno-drewno i nie ma dodatkowych otworów przeznaczonych na kotwienie do betonu. Jednakże aprobata techniczna dopuszcza wykonanie tych otworów, co umożliwia zastosowanie tego wieszaka, podobnie jak poprzednich, w połączeniu z konstrukcją betonową. Wieszak BSD występuje także w wersji o skrzydełkach wewnętrznych – BSDI.

Zdj. 7. Wieszak dzielony SDED/SDEG.

Zdj. 7. Wieszak dzielony SDED/SDEG.

Innym sposobem podparcia belki o dużej lub niestandardowej szerokości przekroju jest zastosowanie wieszaka dzielonego SDED/SDEG (zdj. 7)
Podstawową zaletą tego produktu jest fakt, że jego zastosowanie nie ogranicza się do jednej szerokości belki. Wieszak ten może być stosowany do belek o dowolnej szerokości przekroju belki podpieranej. Fakt przecięcia półki, na której opiera się belka, nie ma większego wpływy na nośność połączenia, ponieważ obciążenia przekazywane są z belki na złącze przez gwoździowanie przez blachy boczne wieszaka.

Zdj. 8. Wieszak belki GSE o odporności ogniowej R30.

Zdj. 8. Wieszak belki GSE o odporności ogniowej R30.

Unikalnym złączem w tej grupie produktów jest wieszak belki GSE (zdj. 8).
Jest to wieszak przeznaczony do zastosowań, w których wymagana jest odporność ogniowa złącza. Połączenia z wykorzystaniem wieszaka GSE zostały przebadane w komorze spalania w certyfikowanych ośrodkach badawczych. W czasie testów udowodniono odporność ogniową połączenia na 30 minut (odporność R30). Aby uzyskać taki wynik, złącze wykonano z grubszej stali – 4,0 mm i zastosowano dłuższe niż standardowe gwoździe CNA4,0x75. Jest to jedyne dostępne na rynku, przebadane w komorze spalania złącze o odporności ogniowej R30. Dostępne szerokości produktu od 100 do 200 mm, złącze występuje w wersji o skrzydełkach wewnętrznych – GSI.

Poprawne gwoździowanie = poprawne połączenie

Omawiając zagadnienie połączeń z wykorzystaniem wieszaków belek, warto zwrócić uwagę na jedno bardzo ważne zagadnienie i jednocześnie na najczęstszy błąd montażowy. Najczęstszym błędem wykonawczym przy montażu wieszaków belek jest zastosowanie złych łączników (gwoździ, wkrętów) lub ich nieodpowiednia ilość lub rozmieszczenie. Błąd ten zdarza się nagminnie na polskich budowach. Niestety bardzo często tego typu błąd w drastyczny sposób redukuje nośność połączenia. Wieszaki belek nie są specjalnie skomplikowanymi złączami ciesielskimi, jednakże warto wymienić podstawowe zalecenia montażowe, których należy przestrzegać. Podstawowa zasada dotyczy nie tylko wieszaków belek, ale także wszystkich innych złączy ciesielskich.

Zdj. 9. Poprawne schematy gwoździowania wieszaków belek.

Zdj. 9. Poprawne schematy gwoździowania wieszaków belek.

Montując złącza ciesielskie i chcą zachować gwarancje nośności deklarowaną przez producenta należy bezwzględnie stosować systemowe łączniki (gwoździe lub wkręty). Wynika to z faktu, że nośności tych produktów zostały określone w badaniach z użyciem właśnie tych konkretnych łączników. Projektant specyfikując konkretny produkt bazuje na informacji na temat nośności podanej w katalogu technicznym. Aby uzyskać deklarowaną nośność, należy zastosować podany typ łącznika (gwoździe lub wkręty systemowe), co więcej, należy zastosować odpowiedni schemat gwoździowania. Schemat gwoździowania jest to nic innego jak rozkład gwoździ wbijanych przez złącze ciesielskie. Nie zawsze jest wymagane wbijanie wszystkich gwoździ w połączenie. Czasami, wystarczy zastosować gwoździowanie częściowe (zdj. 9). Jednakże decyzja, zawsze powinna należeć do projektanta konstrukcji.
Niestety, przestrzeganie wymagań dotyczących typu łączników i ich rozmieszczenia bardzo często jest bagatelizowane na budowach (zdj. 10).

Zdj. 10. Niepoprawne połączenia – zły typ łączników i błędne ich rozmieszczenie.

Zdj. 10. Niepoprawne połączenia – zły typ łączników i błędne ich rozmieszczenie.

Wieszaki belek dwuteowych (I-beam)

Wśród wieszaków belek można znaleźć wieszaki przeznaczone do drewnianych belek dwuteowych (I-Beam). Ten produkt, przez swoją budowę wymaga zastosowania specjalnych wieszaków. W tym przypadku rozmiar wieszaka belki jest dostosowany do konkretnego rozmiaru (szerokości i wysokości) belki dwuteowej. Ważne, aby wieszak sięgał do górnego pasa belki i zabezpieczał go przed obróceniem. Typowe wieszaki dedykowane dla belek dwuteowych widoczne są na zdjęciu 11.

Zdj. 11. Wieszaki belki ITSE i IUSE przeznaczone do drewnianej belki dwuteowej (I-Beam).

Zdj. 11. Wieszaki belki ITSE i IUSE przeznaczone do drewnianej belki dwuteowej (I-Beam).

Niewidoczne wieszaki belek

Oddzielnym tematem są wieszaki belek, które ze względów architektonicznych czy estetycznych muszą być ukryte. W sytuacji kiedy budowany strop będzie widoczny od dołu z pomieszczenia, a klient nie akceptuje standardowych wieszaków belek, stosuje się wieszaki belki ukryte czyli niewidoczne po montażu. Przykłady takich rozwiązań przedstawione są na zdjęciu 12.

zdj. 12. Przykłady rozwiązań z zastosowaniem ukrytych wieszaków belek BT4 i ETB.

zdj. 12. Przykłady rozwiązań z zastosowaniem ukrytych wieszaków belek BT4 i ETB.

Wszelkich informacji technicznych, a także pomocy we właściwym doborze wieszaków belek udzielają inżynierowie z działu wsparcia technicznego Simpson Strong-Tie. Tel: 22 865 22 00 e-mail: poland@strongtie.com

mgr inż. Tomasz Szczesiak
Inżynier wsparcia technicznego
Simpson Strong-Tie

4.9/5 - (35 votes)

Data publikacji: 8 maja, 2017

Autor:

4.9/5 - (35 votes)


Komentarze


Udostępnij artykuł

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

  1. Jacek K
    wtorek, 6 sierpnia, 2019

    Aby konstrukcja drewniana była trwała i stabilna do mocowania belek warto zastosować dobrej jakości wieszaki belek,najbardziej jak dla mnie odpowiednimi są wieszaki belek dwuteowych.Dobrym rozwiązaniem są także wieszaki belek ukryte,których po montażu w ogóle nie widać i widoczna jest tylko główna konstrukcja drewniana co poprawia ogólny wygląd architektoniczny.

  2. Adam
    poniedziałek, 26 sierpnia, 2019

    Proszę o poradę. Chcąc przymocować za pomocą zwykłego wieszaka belkę drewnianą do betonu, powinienem najpierw przymocować wieszak do belki, czy wieszak do betonowej ściany? Ta druga opcja pozwoli na dokładne rozplanowanie ułożenia wieszaka.

Podobne artykuły