Blachodachówka


Wszystko, co musisz wiedzieć o blachodachówkach

Blachodachówki to dzisiaj najczęściej wybierane pokrycie dachowe. Czemu zawdzięczają tak ogromną popularność? Są eleganckie, estetyczne, ale przede wszystkim trwałe i odporne na warunki atmosferyczne, mechaniczne oraz chemiczne. Sprawdzą się doskonale jako pokrycie dachowe nowo budowanych domów jedno- i wielorodzinnych, budynków gospodarczych, magazynowych, przemysłowych, usługowych czy obiektów sakralnych. Blachodachówki to również dobry wybór, gdy remontujemy stary dach.

Blachodachówki to pokrycia dachowe znane i z powodzeniem stosowane od wielu lat. Oczywiście te obecnie układane na dachach bardzo różnią się od pierwowzoru. Przede wszystkim ich jakość jest dużo wyższa i nieporównywalna, dzięki innowacyjnym, wysoko gatunkowym surowcom wykorzystywanym do produkcji oraz nowoczesnym metodom wytwarzania. Skutkuje to wieloletnim, bezproblemowym użytkowaniem blaszanych pokryć. Ale oprócz tego – co nie mniej ważne – blachodachówki zapewniają zawsze doskonały wygląd domu czy innego obiektu, dopasowany do naszych preferencji i wizji, gdyż dostępne są w bardzo wielu wersjach – od zupełnie płaskich przez tradycyjne pofałdowania po wyszukane i finezyjne kształty. Nie bez znaczenia jest również cena, która nie należy do wygórowanych (a przecież budowa domu pochłania bardzo duże pieniądze), a ich montaż jest szybki i łatwy. Ponadto blachodachówki są lekkie – ich ciężar to 4,5-6 kg/m2. To także jeden z powodów, dlaczego są tak chętnie wybierane podczas remontu dachu – po prostu nie obciążają zbyt mocno wiekowej drewnianej więźby. Zalety blachodachówek doceniają inwestorzy, wybierając je jako pokrycie dachowe swoich domów czy innych obiektów. Śmiało można stwierdzić, że te blaszane pokrycia zdominowały współczesny rynek budowlany i polski krajobraz. Wystarczy przyjrzeć się okolicznym budynkom.

Dlaczego blachodachówka to dobry wybór – w dużym skrócie

Niezaprzeczalne zalety blachodachówek:

  • zaliczane są do lekkich pokryć – niewielki ciężar 4,5-6 kg/m2 sprawia, że mogą być układane zarówno na nowych dachach, jak i remontowanych,
  • są efektowne,
  • są trwałe, odporne na zarysowania, warunki atmosferyczne, uszkodzenia chemiczne
  • są dostępne w wielu przetłoczeniach, fakturach i kolorach,
  • są nienasiąkliwe, czyli pod wpływem wilgoci nie zmieniają swojego ciężaru,
  • możne je już układać na dachach o kącie nachylenie wynoszącym 9o,
  • odpowiednio pielęgnowane przetrwają na dachu bez większych problemów nawet 80 lat,
  • łatwo i szybko się je montuje, także obróbka jest bezproblemowa,
  • sprawny i szybki transport,
  • stosunkowo niewygórowana cena.

Czy blachodachówka ma wady? Przeciwnicy tego rodzaju blaszanego pokrycia podkreślają, że nie izoluje ono zbyt dobrze akustycznie, przez co podczas deszczu czy gradu przebywanie na poddaszu jest mało komfortowe. Aby ograniczyć hałas, pod warstwę blachy można ułożyć dodatkową warstwę folii izolującej dźwięki.

Podstawa blachodachówek – stalowy rdzeń

Najczęściej blachodachówki produkowane są z ocynkowanej blachy stalowej powleczonej lakierem i powłokami ochronnymi. Stalowy rdzeń jest pokryty warstwą cynku z obu stron – minimalna grubość warstwy cynku to 275 g/m2 (jest wystarczająca, aby zapobiec korozji w miejscach cięcia blachodachówki). Normami jest również określona minimalna grubość stali – w przypadku blachodachówek ciętych na wymiar to 0,5 mm, a blachodachówek panelowych (inaczej modułowych) grubość może być cieńsza i wynosić 0,45 mm, gdyż rzadziej ulegają odkształceniom. Uwaga! Aby mieć pewność, że do produkcji blachodachówek zastosowano blachę odpowiedniej grubości, warto wybierać produkty renomowanych producentów, np. Blachy Pruszyński, Ruukki, Blachotrapez, Budmat czy Hanbud. Gwarantem jakości blachy jest również jej dostawca – m.in. ArcelorMittal. Salzigitter, Tata Steel czy Voestalpine to kluczowi ogólnoświatowi dostawcy. Prawdopodobnie za blachodachówki uznanego producenta będziemy musieli zapłacić trochę więcej, ale na tym etapie budowy nie warto oszczędzać. Na niższą cenę mogą pozwolić sobie tylko lokalni producenci, którzy nie dysponują profesjonalnym zapleczem technicznym oraz logistycznym. Niestety częstą praktyką jest również to, że nie uznają ewentualnych reklamacji.

Blachodachówki z rdzeniem stalowym to standard, ale warto wiedzieć, że oprócz nich na rynku dostępne są również blachodachówki z rdzeniem aluminiowym. Ich zaletą jest to, że są bardziej odporne na korozję, ale ich dość wysoka cena zniechęca inwestorów.

Powłoki ochronno-dekoracyjne – poliestrowe czy poliuretanowe

Aby zwiększyć trwałość, funkcjonalność i zagwarantować estetyczny wygląd blachodachówek, stalowy rdzeń wykańcza się powłokami ochronno-dekoracyjnymi. Ich zadaniem jest więc m.in. ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi (np. zarysowaniami), korozją wywołaną wilgocią powietrza czy zmianą koloru pokrycia pod wpływem promieniowania UV, a także zabrudzeniami. Powłoki nadają również blaszanemu pokryciu określony kolor, fakturę oraz stopień połysku. Każdy producent blachodachówek oferuje unikatowe, opatentowane powłoki, co skutkuje tym, że mają one różne nazwy, które nic nie mówią inwestorem. Najważniejsze jest jednak to, czy powłoki ochronno-dekoracyjne blachodachówek są poliestrowe czy poliuretanowe. Powłoki poliuretanowe są najczęściej trwalsze (i droższe) od poliestrowych! Potwierdza to zazwyczaj dłuższa gwarancja udzielana przez producenta – na poliuretanowe to przeważnie 30 lat, na poliestrowe 10 lat. Oczywiście producenci nie pozostają bierni na oczekiwania rynku budowlanego, dlatego też wprowadzają do swoich ofert nowe powłoki. Stosunkową nowością są powłoki hybrydowe. Jak łatwo się domyślić, są połączeniem najlepszych właściwości poliestru i poliuretanu.

Uwaga! Wybór blachodachówki z odpowiednią powłoką w dużej mierze powinien być uzależniony od lokalizacji budynku. Powłoka poliestrowa gwarantuje odporność na promieniowanie UV, natomiast poliuretanowa zapewnia odporność na korozję, wyeliminowany został także problem odbarwiania blaszanego pokrycia. W praktyce blachodachówki poliestrowe sprawdzą się na terenach o niskiej agresywności środowiska, na pozostałych obszarach lepiej postawić na nowocześniejsze powłoki poliestrowe lub hybrydowe.

Blachodachówki z posypką

Alternatywą dla blachodachówek z poliestrowymi czy poliuretanowymi powłokami są blachodachówki z posypką. W tym przypadku warstwa wierzchnia ochronno-dekoracyjna, czyli właśnie posypka, powstaje z drobnych mineralnych kruszyw i ceramicznych granulatów, na które aplikowany jest lakier akrylowy. Takie rozwiązanie ma tę zaletę, że znacząco redukuje stopień nagrzewania się blachy, a także poprawia żywotność blachodachówek – są bardziej odporne na czynniki atmosferyczne, uszkodzenia mechaniczne i korozję niż tradycyjne blachodachówki. Minimalizuje również odgłosy deszczu czy gradu. Niestety koszt blachodachówki z posypką jest 20-30% większy niż z lakierowanymi powłokami.

Powłoki blachodachówek – do wyboru do koloru

Jak już wspomniano, zadaniem powłok ochronno-dekoracyjnych jest również nadanie blaszanemu pokryciu dachowemu odpowiedniego wyglądu. Możemy więc wybierać między blachodachówkami błyszczącymi, matowymi i półmatowymi, z posypką, a wszystkie wersje w wybranym przez nas kolorze – tutaj wybór jest niemal nieograniczony. Mimo że od kilku sezonów większość inwestorów nieustająco stawia na szarość (żeby nie było łatwo, zazwyczaj dostępnych jest kilka odcieni), to nie jest to jedyna opcja. Czerwone, brązowe, czarne blachodachówki? Jak najbardziej. A nawet zielone, niebieskie i żółte. Możemy skorzystać z gotowej oferty producenta lub zamówić dowolny kolor z palety RAL.

Profile blachodachówek

Większość osób kojarzy blachodachówki jako faliste pokrycia dachowe. Oczywiście blachodachówki z mniejszymi lub większymi falami stanowią większość na rynku, ale nie są jedyne. Producenci blachodachówek podążając za trendami i oczekiwaniami inwestorów, wprowadzili do swoich portfolio przeróżnie wyprofilowaną blachę. Jaką blachodachówkę wybrać? Oprócz znanych i tradycyjnych modeli do wyboru mamy np. blachodachówki płaskie, o pochylonym kształcie, przypominające tabliczkę czekolady, a nawet drewniane gonty. Tak duża różnorodność pozwala dobrać blachodachówkę to naszej – nawet najbardziej odważnej – wizji  domu czy innego budynku. Warto podkreślić, że blaszane pokrycia mogą być również wykorzystane na pionowych powierzchniach, np. ścianach zewnętrznych, urozmaicając i dowolnie kreując odbiór wizualny obiektu.

Blachodachówki cięte na wymiar i panelowe

Tradycyjnie blachodachówki były i nadal są cięte na konkretny wymiar. Oznacza to, że arkusze blachy o takiej samej szerokości (szerokość blachodachówek waha się od 100 do 120 cm w zależności od producenta), a długość może wynieść nawet 12 m) zanim trafią na plac budowy, odpowiednio są przycinane w zakładzie produkcyjnym, pod rzeczywisty dach. Dlatego też niezbędna ilość materiału wyliczana jest na podstawie projektu dachu za pomocą specjalnego programu. Jeśli więc zdecydujemy się na takie rozwiązanie, musimy materiał pokryciowy wcześniej zamówić. Blachodachówki cięte na wymiar sprawdzą się w przypadku dachów prostych, jedno- lub dwuspadowych. Natomiast, gdy dach jest skomplikowany i mocno rozbudowany lepszym wyborem mogą okazać się blachodachówki panelowe (inaczej modułowe), które od kilku sezonów cieszą się rosnącą popularnością. Co to są blachodachówki panelowe? To nic innego jak zestandaryzowane, niewielkie arkusze blachy, które tworzą kompletny system dachowy gotowy od razu do montażu. Ich długość waha się od 70 do 72 cm, a szerokość całkowita wynosi 116-120 cm. Nie trzeba ich przycinać na odpowiedni wymiar, dostępne są praktycznie od ręki (do wyliczenia niezbędnej ilości materiału wystarczy jedynie informacja o metrażu powierzchni do pokrycia), ich transport nie jest uciążliwy. Dla inwestora to ważne, ponieważ nie musi czekać na materiał pokryciowy i przedłużać budowy. Ponadto bez problemu można kupić w razie czego brakujący arkusz, nie powinno być również kłopotów ze zwrotem nadwyżki. Jak twierdzą producenci blachodachówek panelowych, a potwierdzają to również dekarze, ilość odpadów jest ograniczona do minimum – nawet przy najbardziej skomplikowanych dachach jest to maksymalnie 5% zamówionego materiału. Warto podkreślić, że do ułożenia blachodachówek modułowych wystarczy dwóch dekarzy. Renomowani producenci pokryć dachowych zazwyczaj oferują swoje blachodachówki w dwóch wersjach – ciętej na wymiar i modułowej. Zanim jednak podejmiemy decyzję, jaki rodzaj pokrycia dachowego kupić, warto skonsultować się z dekarzem, który będzie je układał.

Jaką blachodachówkę kupić

Wybierając blachodachówki, na pewno nie należy kierować się ceną, chociaż nie oszukujmy się, przy obecnych cenach materiałów budowlanych ma ona jednak wpływ. Kobiety prawdopodobnie największą uwagę będą zwracały na kolor – na topie są różne odcienie szarości, od jasnych po grafit – i rodzaj przetłoczeń – na nowoczesnych dachach dobrze wygląda blachodachówka płaska, ale „pofałdowana” także będzie dobrym wyborem. Warto dopytać się o grubość stalowego rdzenia, ale jeżeli decydujemy się na pokrycie od sprawdzonego producenta, ten etap możemy pominąć, gdyż na pewno dostosowuje się on do obowiązujących norm. Ważny jest oczywiście rodzaj powłoki – poliestrowa czy poliuretanowe. Podkreślmy jeszcze raz – poliuretanowa jest trwalsza, o czym świadczy zazwyczaj 30-letnia gwarancja. Natomiast na blachodachówki z powłoką poliestrową udzielana jest przeważnie 10-letnia gwarancja. Przed zakupem przeczytajmy dokładnie warunki gwarancji, także te napisane małym drukiem! Producenci bardzo często udostępniają je na swoich stronach internetowych, możemy również poprosić o przesłanie dokumentu przed zakupem blachodachówki. Znajdują się w niej zapisy wyłączające i ograniczające, a także wskazówki wykonawcze dla dekarzy i inwestorów. Wytyczne często dotyczą także transportu i przechowywania blachodachówek. Częstą praktyką jest narzucanie zakupu u tego samego producenta akcesoriów dachowych. Możemy również spotkać się wymogiem rejestracji zakupu w systemie firmy. Niespełnienie warunków skutkuje tym, że gwarancja przestaje obowiązywać! Ważne: producenci oferują różne rodzaje gwarancji – techniczną i estetyczną. Gwarancja techniczna dotyczy perforacji blachy, czyli przerdzewienia na wylot. Jak łatwo się domyślić, gwarancja estetyczna uwzględnia wygląd powłoki ochronno-dekoracyjnej – producent zapewnia, że się nie odbarwi ani nie rozwarstwi. Zazwyczaj gwarancja estetyczna jest krótsza od technicznej.

Niezbędne akcesoria do blachodachówki – standardowe obróbki blacharskie

Aby dach funkcjonował prawidłowo, nie wystarczą tylko blachodachówki, nawet najlepszej jakości. Koniecznie należy zadbać o newralgiczne miejsca (a tych jest całkiem sporo) i zabezpieczyć je za pomocą odpowiednio dobranych obróbek blacharskich. Ich głównym zadaniem jest ochrona wszystkich warstw dachu, a także pomieszczeń na poddaszu przed wodą opadową i roztopową, którą odprowadzają bezpiecznie poza budynek. Obróbki blacharskie muszą więc pojawić się we wszystkich miejscach wklęsłych, wypukłych oraz wokół kominów, okien i wyłazów dachowych czy lukarn. Pełnią również funkcję estetyczną, warto więc korzystać z gotowych elementów, chociaż można wykonać je z blachy płaskiej na placu budowy. Jednak lepiej jest skorzystać z oferty producentów blachodachówek, ponieważ proponowane przez nich obróbki blacharskie są dopasowane do konkretnego rodzaju pokrycia, będą więc stanowiły z dachem całość. Jakie obróbki dekarskie do blachodachówek?

Rynny koszowe – te blaszane elementy przypominające rynnę montuje się na styku dwóch przeciwstawnych połaci dachowych. Rynny koszowe zbierają wodę z połaci i odprowadzają ją do rynien. Dostępne na rynku rynny koszowe różnią się wielkością, głębokością i profilem, jednak długość standardowo wynosi 2 m.b.

Gąsiory – to wypukłe blaszane obróbki, które mają za zadanie ochronić styk dwóch połaci na szczycie dachu oraz narożne krawędzie. Ponadto muszą zapewnić odpowiednią wentylację dachu. Producenci oferują gąsiory w różnych kształtach – o przekroju poprzecznym przypominającym baryłkę, stożek lub trapez, ale dostępne są również mniej typowe rozwiązania.

Pas nadrynnowy – odpowiada za odprowadzenie wody z dachu do rynny, zabezpiecza listwę czołową oraz ścianę budynku przed deszczem. Istnieje możliwość zastosowania uniwersalnego pasa nadrynnowego (pasuje do wszystkich rodzajów blachodachówek) lub wybrać przeznaczony do konkretnego modelu blaszanego pokrycia.

Pas podrynnowy – zazwyczaj pełni funkcję dekoracyjną, chociaż zdarza się – w zależności od wykonania okapu – że odprowadza wodę spływającą po membranie paroprzepuszczalnej.

Wiatrownice – dolne, górne i boczne służą do estetycznego wykończenia dachu przy ścianie szczytowej oraz usztywnienia więźby w miejscach narażonych na silne podmuchy wiatru.

Taśmy kalenicowe i kominowe – aby uszczelnić miejsca połączeń i jednocześnie nie blokować cyrkulacji powietrza pod pokryciem, należy zastosować odpowiednie taśmy.

Producenci blachodachówek mają również w swoich ofertach uszczelki o kształtach odpowiadającym profilom blachodachówek (powinno się je montować pod kalenicami, wiatrownicami i pasami nadrynnowymi), uszczelniacze dekarskie oraz farby zaprawkowe.

Elementy na dachu z blachodachówki – nie zapomnij!

Sprawne odprowadzenie wilgoci i osuszanie spodniej strony blaszanego pokrycia jest bardzo ważne. W tym celu należy zadbać o niczym niezakłóconą wentylację podpołaciową. Jak? Koniecznie należy na dachu zamontować kominki wentylacyjne i wywietrzniki. Nie ma najmniejszego problemu z ich dopasowaniem do konkretnych blachodachówek, ponieważ producenci oferują te akcesoria w tych samych kolorach i powłokach. Ponadto przez dach przechodzą różne elementy, np. do odpowietrzania kanalizacji, wyloty kanałów wentylacyjnych oraz przejścia masztów antenowych. Aby je uszczelnić, po wycięciu otworu na pokryciu mocuje się kołnierze uszczelniające EPDM (są odporne na starzenie) z profilowaną podstawą. Fachowcy polecają również montaż grzebienia okapu – tzw. wróblówka zamontowana pod okapem skutecznie zapobiega zagnieżdżeniu się ptaków.

Warto również zadbać o bezpieczne poruszanie się po dachach stromych pokrytych blachodachówkami. W tym celu montuje się ławy i stopnie kominiarskie. Nie są one wymagane, ale czasami kominiarz czy dekarz może odmówić wejścia na dach, gdy nie ma tych elementów. Dobrą praktyką jest zakup orynnowania od producenta wybranych przez nas blachodachówek. Tym samym zyskujemy pewność, że wszystkie elementy będą ze sobą kompatybilne i stanowiły harmonijną całość.

Akcesoria dachowe – zabezpieczenie przed śniegiem

Zabezpieczenia śniegowe nie są koniecznością i ich montażu nie wymaga żadne prawo, więc bardzo często inwestorzy z nich rezygnują. Niesłusznie, ponieważ niekontrolowany zsuwający się śnieg, do tego z dużą prędkością to poważne niebezpieczeństwo. Aby uniknąć zniszczenia mienia oraz nie ryzykować swoim zdrowiem, innych domowników, gości czy zwierząt, warto zamontować zabezpieczenie przeciwśniegowe już podczas układania blachodachówek, chociaż późniejszy montaż jest również możliwy. Jakie zabezpieczenie oferują producenci blachodachówek? Zazwyczaj są to płotki przeciwśniegowe i rozpruwacze śniegu.

Montaż blachodachówki – podstawy

Montaż blachodachówek wymaga wiedzy, doświadczenia, precyzji i zastosowania odpowiednich materiałów oraz narzędzi. Z tych powód pracę tę powinni wykonywać fachowcy. Co ważne, układając blachodachówkę, zawsze należy kierować się zaleceniami konkretnego producenta, chociaż główne etapy montażu wyglądają podobnie.

Wstępne krycie. Blachodachówki nie wymagają pełnego deskowania i najczęściej inwestorzy rezygnują z tego rozwiązania na rzecz folii wstępnego krycia (FWK) lub membrany wstępnego krycia (MWK). Folie mają chronić dach przed wilgocią oraz ułatwiają wentylację. Mocuje się je bezpośrednio do krokwi – zaczynając od okapu w stronę kalenicy. Pasy folii należy układać pionowo równolegle do krokwi, zachowując szeroki zakład. Na tym etapie wykonuje się również wszystkie obróbki z folii – wokół komina, okien czy wyłazów dachowych.

Drewniany ruszt. Blachodachówki układa się na ruszcie wykonanym z łat i kontrłat. Ich rozstaw zależy od rodzaju blaszanego pokrycia – wytyczne producenta powinny być podane w karcie technicznej, można je także znaleźć na stronie internetowej. Jako pierwsze montuje się kontrłaty (2,5 x 5 cm lub 2 x 5 cm), a do nich przybija łaty (4 x 5 c lub 4 x 6 cm).

Okap. Zanim przystąpimy do montażu blachodachówki, należy jeszcze zamontować deskę okapową i zabudować ją pasem podrynnowym.

Pasy nadrynnowe i listwy startowe. Pasy nadrynnowe to są niezbędne, tak samo jak obróbka wentylacyjna, którą montuje się na pasie nadrynnowym. W przypadku montażu blachodachówek panelowych koniecznością jest również montaż listew startowych – na jeden moduł przypada jedna listwa. Muszą być ułożone w linii prostej.

Wiatrownice, rynny koszowe i łata kalenicowa. Te elementy należy również zamontować zanim rozpocznie się układanie blachodachówki.

Blachodachówka. Blachodachówkę ciętą na wymiar montuje się od okapu do kalenicy, można ją układać od lewej lub prawej strony. Co ważne, pierwszy pas blachy musi być ułożony pod kątem prostym. Kolejne arkusze blachy wsuwa się pod już zamocowany – arkusz zablokuje się na poprzecznym przetłoczeniu i nie będzie się ześlizgiwał. Również od okapu zaczyna się montaż blachodachówki panelowej. Można ją układać od lewej do prawej lub prawej do lewej bądź na zakładkę (na wierzchu, potem na spodzie i znowu na wierzchu) – taka dowolność nie wpływa ani na estetykę, ani na funkcjonalność dachu.

Gąsiory kalenicowe. Na koniec montuje się gąsiory kalenicowe – najpierw jednak układamy na łacie kalenicowej taśmę kalenicową.

Ważne! Przycinając blachodachówę, zakazane jest (chociaż często stosowane przez pseudekarzy) stosowanie szlifierki kątowej, ponieważ w ten sposób uszkodzimy powłokę ochronną, co będzie skutkowało szybkim rdzewieniem stali. Blachodachówkę przycinamy niblerem lub ręcznymi nożycami do blach!

Elementy do mocowania blachodachówki

Aby blachodachówka nie odrywała się przy podmuchach wiatru, należy ją dobrze przymocować. Wykorzystuje się do tego wkręty farmerskie z łbem sześciokątnym – wkręty należy wkręcać w zagłębienia arkusza. Niezbędne są również podkładki EPDM, które uszczelniają złącza oraz umożliwiają na ich ruchy termiczne. Wkręty lakierowane są na ten sam kolor co pokrycie dachowe, więc nie odróżniają się od niego. Szacuje się, że na 1 m2 blachodachówek potrzeba 8-12 wkrętów. Jeżeli na dachu układana jest blachodachówka panelowa, potrzebne będą ponadto blachowkręty lub zszywki, gdyż moduły łączone są na zakład doczołowo.